Υποκρισία; Θράσος; Ή απλώς πολιτικός καιροσκοπισμός; Ό,τι κι αν είναι, ένα γεγονός δεν αλλάζει: Πολλοί από όσους σήμερα χύνουν τόνους «δημοσίων δακρύων» για το φωτοβολταϊκό της Ενεργειακής Κοινότητας Δυτικής Ελλάδας στο Μεσολόγγι, είναι οι ίδιοι που όταν ανακοινώθηκε, είχαν υψώσει μπλόκα, ενστάσεις και προσκόμματα. Η αντιφατική τους στάση δεν περνά απαρατήρητη.
Είναι πραγματικά αξιοσημείωτο –και ταυτόχρονα αποκαλυπτικό– το πώς ορισμένοι επιλέγουν να «διαβάζουν» τις εξελίξεις γύρω από το φωτοβολταϊκό έργο της Ενεργειακής Κοινότητας Δυτικής Ελλάδας που προχωρά στο Μεσολόγγι.
Αυτοί που σήμερα εμφανίζονται ως οι πιο ένθερμοι υπερασπιστές του έργου, εκείνοι που καταγγέλλουν με δραματισμούς ότι δήθεν «το έργο κινδυνεύει», είναι ακριβώς οι ίδιοι που στο παρελθόν είχαν επενδύσει στη δημιουργία εμποδίων.
Τότε, οι ενστάσεις τους αφορούσαν τα πάντα: την τοποθεσία, τις διαδικασίες, τον φορέα, το οικονομικό μοντέλο, ακόμη και τη σκοπιμότητα ύπαρξης του έργου. Προσκόμματα, καθυστερήσεις, προειδοποιήσεις καταστροφολογικού τύπου.
Κι όμως, σήμερα, όλοι αυτοί μεταμορφώνονται σε «θεματοφύλακες» της Ενεργειακής Κοινότητας.
Το ερώτημα είναι απλό: Τι άλλαξε; Το έργο ή οι ίδιοι;
Η απάντηση μοιάζει εξίσου απλή: Δεν άλλαξε το έργο. Αλλάζουν οι στάσεις, όταν το πολιτικό όφελος το απαιτεί.
Η τοπική κοινωνία έχει μνήμη. Γνωρίζει ποιοι μπήκαν μπροστά για να τρέξει το έργο και ποιοι επιχείρησαν –με άμεσο ή έμμεσο τρόπο– να το «φρενάρουν». Γνωρίζει επίσης ποιοι σήμερα υψώνουν τη σημαία της «αγωνίας» απλώς για να κερδίσουν εντυπώσεις.
Σε μια περίοδο όπου το Μεσολόγγι χρειάζεται καθαρές κουβέντες και σταθερές στρατηγικές επιλογές, τέτοιες μεταμορφώσεις προκαλούν μόνο θλίψη. Η ενέργεια, η πράσινη μετάβαση και η συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας σε έργα προστιθέμενης αξίας δεν μπορεί να είναι παιχνίδι εντυπώσεων.
Το έργο της Ενεργειακής Κοινότητας δεν χρειάζεται δάκρυα.
Ο Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας Μίλτος Ζαμπάρας, κατέθεσε αναφορά στη Βουλή την επιστολή των Προέδρων των ΤΟΕΒ Ευηνοχωρίου, Γαλατά, Τρικόρφου, Χαλκιοπούλων και Χρυσοβεργίου, με την οποία εκφράζουν την αγωνία τους για την πορεία της Ενεργειακής Κοινότητας Τ2 και του εμβληματικού έργου στο κτήμα Polder.
Στην επιστολή τους οι ΤΟΕΒ τονίζουν τον κίνδυνο να χαθεί το έργο εξαιτίας καθυστερήσεων, γραφειοκρατικών εμποδίων και έλλειψης συντονισμού, ζητώντας άμεσες ενέργειες και πλήρη διαφάνεια.
Με αφορμή την κατάθεση της αναφοράς, ο Μίλτος Ζαμπάρας δήλωσε:
«Η επιστολή των ΤΟΕΒ αναδεικνύει αυτό που όλοι γνωρίζουμε: το έργο της στο κτήμα Polder βρίσκεται σήμερα στην κόψη του ξυραφιού. Αν δεν κινηθούμε άμεσα, κινδυνεύουμε να χάσουμε μια ιστορική ευκαιρία για τους αγρότες, την τοπική κοινωνία και τη Δυτική Ελλάδα συνολικά».
Δεν μιλάμε μόνο για μία ακόμα χαμένη ευκαιρία. Μιλάμε για ένα έργο που μπορεί να ελαφρύνει το δυσβάσταχτο ενεργειακό κόστος των παραγωγών, να δώσει πραγματικά οφέλη στην κοινωνία και να αναδείξει την περιοχή μας σε πρότυπο αγροτικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης.
Όμως το έργο κινδυνεύει να μείνει στα χαρτιά. Για να μη χαθεί, απαιτούνται:
άμεση σύγκλιση Γενικής Συνέλευσης με πλήρη απολογισμό και ενημέρωση
επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων και των όρων σύνδεσης (netmetering 25 έτη)
σαφές χρηματοδοτικό και τεχνικό χρονοδιάγραμμα
πολιτική βούληση και συντονισμός όλων των αρμόδιων φορέων
Κρούω τον κώδωνα του κινδύνου: αν αφήσουμε να χαθεί αυτή η ευκαιρία, η ευθύνη θα είναι ιστορική. Η κοινωνία, οι αγρότες και η περιοχή μας ζητούν το αυτονόητο. Συγκεκριμένες ενέργειες για την υλοποίηση του έργου.”
“Είμαι πραγματικά περήφανος για την επιτυχία του έργου των ενεργειακών κοινοτήτων στη Δυτική Ελλάδα.
Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προς την ενεργειακή αυτονομία του τόπου μας, μια μεγάλη ανάσα για τους Δήμους, τους αγρότες μας και τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Το όραμα έγινε πραγματικότητα, δίνοντας ώθηση στην τοπική οικονομία, προσφέροντας παράλληλα φιλικές προς το περιβάλλον λύσεις για όλους τους πολίτες.
Η Δυτική Ελλάδα δεν αξίζει την απαξίωση που η κεντρική εξουσία δείχνει διαρκώς. Το χθεσινό αποτέλεσμα αποδεικνύει ότι ακόμα και με τον επίμονο αγώνα λίγων ανθρώπων, μπορούμε να φέρουμε αλλαγές που κάνουν τη διαφορά.
Λένε πως “η νίκη έχει πολλούς πατέρες” και βλέπουμε αυτό το ρητό να επαληθεύεται. Εμείς όμως προτιμάμε να θυμόμαστε μια άλλη αλήθεια «αν αγωνιστείς, μπορεί και να χάσεις, αν δεν αγωνιστείς, έχεις ήδη χάσει». Αυτός ο αγώνας μάς οδήγησε σε αυτό το σημείο. Συνεχίζουμε.”
Την ικανοποίησή τους για τις πρόσφατες εξελίξεις εξέφρασαν τα μέλη των Ενεργειακών Κοινοτήτων της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας που συγκεντρώθηκαν σήμερα, Παρασκευή 1η Νοεμβρίου 2024 στην Πάτρα, στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου, μετά από σχετική πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη, Νεκτάριου Φαρμάκη.
Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, ο κ. Φαρμάκης ενημέρωσε τους τοπικούς φορείς (δήμαρχοι και εκπρόσωποι δημοτικών αρχών, εκπρόσωποι ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ και άλλοι φορείς), σχετικά με τις τελευταίες επικοινωνίες που είχε με κυβερνητικά στελέχη, καθώς και με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, γεγονός που είχε ως κατάληξη την εξαγγελία εκ μέρους του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρου Σκυλακάκη, για την παραχώρηση όρων σύνδεσης στις Ενεργειακές Κοινότητες της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας κατά προτεραιότητα και μάλιστα με τη μέθοδο του ενεργειακού συμψηφισμού (net metering).
Στο σύνολό τους, οι εκπρόσωποι των φορέων που μετέχουν στις Ενεργειακές Κοινότητες εξέφρασαν τη χαρά τους για την εξέλιξη αυτή και έκαναν λόγο για δικαίωση της προσπάθειας που ξεκίνησε εδώ και χρόνια με πρωτοβουλία της Περιφέρειας για μείωση του ενεργειακού κόστους, ενώ παράλληλα τονίστηκε πως η διεκδίκηση της Περιφέρειας για την υλοποίηση του μεγάλου συνεργατικού έργου των Ενεργειακών Κοινοτήτων, παράλληλα με το εθνικό σχέδιο «Απόλλων» βρήκε ευήκοα ώτα στην κυβέρνηση.
Εξάλλου, ο ίδιος ο Περιφερειάρχης, Νεκτάριος Φαρμάκης, σε δήλωσή του, ανέφερε τα εξής:
«Η εξαγγελία του υπουργού Ενέργειας, κ. Σκυλακάκη από το βήμα της Βουλής, σύμφωνα με την οποία, οι Ενεργειακές Κοινότητες της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας θα λάβουν κατά προτεραιότητα ηλεκτρικό χώρο 150 ΜW και μάλιστα, με τη μέθοδο του ενεργειακού συμψηφισμού (net metering), χαροποίησε και δικαίωσε πολλούς στη Δυτική Ελλάδα και όχι μόνο εμένα. Χαροποίησε και δικαίωσε όλους αυτούς τους φορείς – δήμους, ΤΟΕΒ και άλλους οργανισμούς- που πίστεψαν το δικό μας όραμα και συντάχθηκαν μαζί μας σε ένα σχέδιο ενεργειακής δημοκρατίας προς όφελος εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών του τόπου μας.Μετά από πολλές και κοπιώδεις προσπάθειες και διαβουλεύσεις, διεκδικήσαμε το καλύτερο δυνατό για τον τόπο μας και πλέον αισθανόμαστε ότι ο δρόμος είναι ανοικτός για να κάνουμε το όραμα πράξη, δημιουργώντας στη Δυτική Ελλάδα τη μεγαλύτερη ενεργειακή συμμαχία της Ευρώπης. Στο σημείο αυτό θέλω να πω ότι προσωπικά, εξήγησα με κάθε τρόπο το σχέδιό μας στους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς και κυρίως στον ίδιο τον Πρωθυπουργό, ο οποίος με άκουσε και με πίστεψε. Τον ευχαριστώ θερμά για την εμπιστοσύνη. Όπως ευχαριστώ και την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας. Για άλλη μία φορά αποδείχθηκε ότι η διεκδίκηση με επιχειρήματα και ο ειλικρινής διάλογος, σε συνδυασμό με την τοπική ενότητα, αποτελούν το κλειδί της επιτυχίας. Προχωράμε. Τίποτα δεν τελείωσε. Όμως σήμερα μπορούμε να αισθανόμαστε πιο βέβαιοι για το μέλλον.»
Τις εξελίξεις στο μείζον ζήτημα των ενεργειακών κοινοτήτων συζήτησαν στο Αγρίνιο ο Γιώργος Παπαναστασίου με τον Δήμαρχο Βόλου Αχιλλέα Μπέο και τον Δήμαρχο Καβάλας Θεόδωρο Μουριάδη.
Οι Δήμαρχοι Αγρινίου, Βόλου και Καβάλας επικύρωσαν την απόφασή τους για την, από κοινού, ανάθεση νομικών ενεργειών σε εξειδικευμένο, σε θέματα ενέργειας, νομικό γραφείο προκειμένου να υλοποιηθεί το σχέδιο των ενεργειακών κοινοτήτων .
Οι Δήμαρχοι καταγγέλλουν την κωλυσιεργία των αρμόδιων φορέων και δηλώνουν αποφασισμένοι να αξιοποιήσουν όλα τα ένδικα μέσα προκειμένου να δικαιωθεί η προσπάθεια για την ενεργειακή αυτονόμηση των δήμων.
Πρόσφατα ο δήμαρχος Βόλου Αχιλλέας Μπέος αναφερόμενος στο ζήτημα είχε επισημάνει:
Όπως επισήμαναν οι κ. Παπαναστασίου, Μπέος και Μουριάδης : «Oι τρεις Δήμοι πρωτοπόρησαν και δημιούργησαν ενεργειακές κοινότητες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα αντιλαμβανόμενοι τις προκλήσεις στο ενεργειακό τοπίο πολύ πριν την ενεργειακή κρίση.
Με σκοπό την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους ενέργειας που δημιούργησε οικονομική ασφυξία στους δήμους και κατ’ επέκταση στους δημότες μας και ως προτεραιότητα την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας των ευάλωτων συνδημοτών μας ολοκληρώσαμε τις απαιτούμενες ενέργειες για την υλοποίηση φωτοβολταïκών πάρκων ικανών να καλύψουν τις παραπάνω ενεργειακές ανάγκες και φυσικά την μείωση εκπομπών CO2 (βασικός στόχος για το περιβάλλον μας) αλλά και για τους ευρωπαϊκούς στόχους της πράσινης συμφωνίας.
Δυστυχώς, μετά από παρεμβάσεις στο αρμόδιο υπουργείο για το νόμιμο και δίκαιο αίτημά να λάβουν τα έργα άμεση προτεραιότητα στην χορήγηση όρων σύνδεσης, σύμφωνα με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, δεν υπήρξε καμιά θετική εξέλιξη, αντιθέτως τα έργα μας ήταν στο περιθώριο των προτεραιοτήτων.
Μετά και τις τελευταίες εξελίξεις, με το νέο νομοσχέδιο και το πρόγραμμα «Απόλλων», θα διεκδικήσουμε το έννομο συμφέρον των δημοτών και θα προβούμε σε ενέργειες υπεράσπισης του.
Μετά από κοινή απόφαση οι δημοτικές ενεργειακές κοινότητες των δήμων Αγρινίου, Βόλου και Καβάλας, όλοι μαζί, ξεκινάμε τον αγώνα για την υλοποίηση των απαραίτητων για τη βιωσιμότητά μας έργων που λιμνάζουν λόγω μη χορήγησης όρων σύνδεσης με αποτέλεσμα ήδη να έχουμε χάσει αρκετά εκατομμύρια και επιπλέον να αναγκαζόμαστε να μεταφέρουμε τα αυξημένα έξοδα ενέργειας στου συνδημότες μας ή να αυξάνουμε τα χρέη μας.
Ξεκινάμε άμεσα νομικές ενέργειες με την υποστήριξη εξειδικευμένων νομικών και τεχνικών συμβούλων, για τη δικαίωση της προσπάθειας μας και το δικαίωμα μας στην αυτοπαραγωγή της ενέργειας που απαιτείται για τις ανάγκες του δημοσίου συμφέροντος και των ευάλωτων νοικοκυριών των δήμων μας.
Ελπίζουμε ότι, έστω και τώρα, οι αρμόδιοι θα δουν το λάθος και θα το διορθώσουν.
Σε κάθε περίπτωση όμως εμείς θα δώσουμε τον αγώνα για τη δικαίωση της προσπάθειας μας για το δημόσιο συμφέρον και καλούμε τους υπόλοιπους δήμους να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο».
Ο πρώην αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νίκος Μπαλαμπάνης με ανοιχτή του επιστολή στον περιφερειάρχη Νεκτάριο Φαρμάκη ζητά να δοθεί μια σαφής απάντηση για την τύχη των Ενεργειακών Κοινοτήτων.
Αναλυτικά η επιστολή:
“Αξιότιμε κ.Περιφερειάρχη,
Πολλά είναι τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών, που αφορούν την τύχη του μεγάλεπήβολου έργου των ενεργειακών κοινοτήτων στην Δυτική ΅Ελλάδα.
Ένα έργο που ανακοινώθηκε, διαφημίσθηκε, χειροκροτήθηκε, βραβεύτηκε πριν όμως ακόμη λάβει Οριστική Αδειοδότηση.
Η αρχική ιδέα της εξοικονόμησης ενέργειας για τους ΟΤΑ Α΄ και Β΄ Βαθμού, τα ΝΠΔΔ, τους ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ στην Δυτική Ελλάδα , που ξεκίνησε το 2018, όταν και πρωτοψηφίστηκε ο Νόμος ήταν στη σωστή βάση. Η πρωτοβουλία ήταν να Δημιουργηθεί ένας Φορέας με την συμμετοχή των ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ όλης της περιφέρειας, με στόχο την ενεργειακή αυτονομία.
Αρκετές συσκέψεις, τόσο με τους εν δυνάμει συμμετέχοντες , όσο και με το αρμόδιο υπουργείο προκειμένου να βρεθεί η βάση πάνω στην οποία θα οικοδομούσαμε το εγχείρημα. Μια πρωτοβουλία όμως, η οποία λόγω της ανωριμότητας του νεοσυσταθέντος πλαισίου των ΑΠΕ αλλά και των δικλείδων που εμπεριείχε, απέτρεψε την συμμετοχή της πλειοψηφίας των ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ, στην προσπάθεια αυτή.
Με την πάροδο του χρόνου το πλαίσιο των ΑΠΕ διαφοροποιήθηκε και το εγχείρημα της δημιουργίας των ενεργειακών κοινοτήτων στην Δυτική Ελλάδα ψηφίσθηκε το 2021 από το περιφερειακό Συμβούλιο από την πλειοψηφία των παρατάξεων στην λογική της ενεργειακής αυτονομίας.
Τέσσερα χρόνια μετά, το έργο με την φιλοσοφία που είχε ξεκινήσει ως καθαρός ενεργειακός συμψηφισμός είναι μετέωρο και επικίνδυνο να μην λάβει την πολυπόθητη προσφορά σύνδεσης.
Παρά τις διαβεβαιώσεις της περιφερειακής Αρχής για κατάθεση πλήρους φακέλου, την προτεραιότητα στην λήψη όρων, και την κατά γράμμα τήρηση της αδειοδοτικής διαδικασίας , το έργο καθυστέρησε να λάβει όρους σύνδεσης, την ίδια στιγμή μάλιστα που έργα πρωτοβουλίας ενώσεων στην Περιφέρεια ( παράλληλα χρονικά ) ολοκλήρωσαν το αδειοδοτικό τους κομμάτι.
Έρχεται τώρα το αρμόδιο Υπουργείο μέσω της αρμόδιας Υπουργού και ανακοινώνει στην Πάτρα το νέο πλαίσιο του Virtual Net Billing ( ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός ), που επιβάλλει το πρόγραμμα «Απόλλων» και το οποίο είναι το μοναδικό στο οποίο υπάρχει πιθανότητα να ενταχθεί το εγχείρημα.
Ένα Νομοσχέδιο σε διαφορετική τελείως φιλοσοφία, όσον αφορά τον συμψηφισμό της ενέργειας , το οποίο σε καμία περίπτωση δεν εμπεριέχει τα οφέλη προς τους δικαιούχους που παρείχε ο αρχικά προβλεφθέν σχεδιασμός.
Εγείρονται λοιπόν τα εξής ερωτήματα:
Γιατί καθυστέρησε τόσο πολύ να λάβει όρους σύνδεσης ,το κατά πλήρης χρονική προτεραιότητα ( όσον αφορά την εξέταση του φακέλου διαχρονικά ) έργο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας;
Ποιες ήταν οι πρωτοβουλίες της περιφέρειας αυτά τα τέσσερα χρόνια με τις συνεχές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, όσον αφορά την κατηγοριοποίηση των έργων ΑΠΕ και πως έπραξε προκειμένου να διαφυλάξει την χρονική προτεραιότητα του έργου;
Ποια είναι η απάντηση της περιφερειακήςε αρχής στους οργανισμούς και τις ενώσεις που < θυσίασαν > το χρονικό διάστημα που πέρασε την αυτόνομη ένταξή τους στο καθεστώς < net metering > ,προκειμένου να πλαισιώσουν τον σχεδιασμό της περιφέρειας;
Ποιος θα τους < αποζημιώσει > για την καθυστέρηση στην ενεργειακή τους αυτονομία;”
Κοινό “βηματισμό” για την άσκηση πίεσης ώστε να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό το φωτοβολταϊκό της Ενεργειακής Κοινότητας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας στο Μεσολόγγι ζητά ο ΤΟΕΒ Μεσολογγίου.
Με επιστολή που εστάλη στα μέλη της ενεργειακής κοινότητας εκφράζεται η αγωνία για την εξέλιξη των διαδικασιών για την ωρίμανση του έργου και απευθύνεται κάλεσμα για σύγκλιση ΓΣ των Κοινοτήτων που απαρτίζουν τον συνεταιρισμό. Υπογραμμίζεται επίσης ότι έχει υπάρξει και νομική τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα του έργου.
Στην επιστολή μεταξύ άλλων τονίζεται:
“Ο ΤΟΕΒ Μεσολογγίου από την αρχή του σχεδιασμού του έργου διαθέσαμε χρόνο, χρήματα και τεχνογνωσία, με στόχο την υλοποίηση ενός έργου που θα έλυνε τα προβλήματα του αγροτικού κόσμου, αλλά και των πολιτών της Δυτικής Ελλάδας στο ενεργειακό ζήτημα που έχει εξελιχθεί σε οικονομική καταστροφή.
Μετά από 3 χρόνια αγώνα, σήμερα δυστυχώς θα πρέπει να σας ενημερώσουμε ότι υλοποίηση του, σωτήριου για μας έργου, είναι σε κίνδυνο να χαθεί οριστικά.
Ο ΤΟΕΒ Μεσολογγίου μετά από συλλογική απόφαση κινήθηκε σε αναζήτηση νομικής εταιρείας για να αναζητήσει δικαίωση για το έργο μέσω της νομικής οδού μιας και το έργο λιμνάζει εδώ και χρόνια χωρίς ουσιαστικά να υπάρχει επίσημη ενημέρωση.
Πολύ πριν την έναρξη της φετινής καλλιεργητικής περιόδου μετά από αναζήτηση καταλήξαμε σε νομική εταιρεία που εξειδικεύεται στην ενέργεια για την νομική τεκμηρίωση του δίκαιου και νόμιμου του έργου μας, παράλληλα με την κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων για τη λήψη ρευματοδότησης. Μαζί με τον ΤΟΕΒ Μεσολογγίου κινήθηκαν νομικά με την ίδια εταιρεία και οι ΤΟΕΒ Κατοχής, Λεσινίου και Φυτειών.
Με έξοδα των παραπάνω ΤΟΕΒ κερδήθηκαν τα προσωρινά ασφαλιστικά μέτρα και έτσι καταφέραμε να έχουμε άρδευση για το έτος 2014 και παράλληλα παραδόθηκε νομική τεκμηρίωση που αποδεικνύει ότι το έργο στο Polder, έπρεπε να έχει υλοποιηθεί”.
Κ. Καραδήμας: “Θεμέλιο για τον πρωτογενή τομέα στην περιοχή η κατασκευή του φωτοβολταϊκού”
Ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Μεσολογγίου, Κώστας Καραδήμας σε δήλωσή του μας εξηγεί την αγωνία του για το συγκεκριμένο έργο: “Με δεδομένη τη λειψυδρία που πλήττει τη χώρα η επιτάχυνση των διαδικασιών για το μεγάλο έργο της Ενεργειακής Κοινότητας Δυτικής Ελλάδας στο Μεσολόγγι είναι μονόδρομος.
Κι αυτό διότι θα λύσει το “γόρδιο δεσμό” του δυσβάσταχτου ενεργειακού κόστους της αγροτικής παραγωγής και ταυτόχρονα θα λειτουργήσει καταλυτικά στη βελτίωση αυτής.
Γίνεται σαφές ότι το φωτοβολταϊκό στο Μεσολόγγι όταν θα τεθεί σε λειτουργία θα αποτελέσει ισχυρό θεμέλιο για τον πρωτογενή τομέα και ατμομηχανή του.
Εκφράζω την αγωνία δεκάδων παραγωγών για το εάν θα μπορούν να ποτίσουν τις καλλιέργειές τους με κόστος λογικό και όχι αποτρεπτικό. Όπως και αυτών που θέλουν να επενδύσουν σε νέες καλλιέργειες.
Τίποτε λιγότερο τίποτε περισσότερο. Πρωτογενής τομέας χωρίς νερό δεν υπάρχει. Αρκεί το νερό να μην είναι χρυσός…”
Ο δήμαρχος Μεσολογγίου, Σπύρος Διαμαντόπουλος, σχετικά με το ζήτημα του μεγάλου φωτοβολταϊκού της Ενεργειακής Κοινότητας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
“Επειδή πολλά γράφονται και ακούγονται για το θέμα των ενεργειακών κοινοτήτων που συμμετέχει και ο Δήμος μας με επικεφαλής την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, γνωστοποιούμε προς άρση κάθε αμφιβολίας, τα εξής:
Ως Δημοτική Αρχή, είμαστε αταλάντευτα υπέρ της κατασκευής του φωτοβολταϊκού πάρκου στο “polder”, που θα έχει πολλαπλά οφέλη για τον Δήμο μας, σεβόμενοι απόλυτα τις αποφάσεις του Δημοτικού μας Συμβουλίου.
Ένα έργο το οποίο έχει όλες τις αδειοδοτήσεις και απομένει μόνο να αποκτήσει όρους σύνδεσης.
Τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται και οι εξελίξεις σχετικά με το πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ», μας προβληματίζουν και μας θέτουν σε εγρήγορση.
Είμαστε και θα συνεχίσουμε να είμαστε σε άμεση επικοινωνία με τους όμορους Δήμους και τους φορείς, για την πλέον επιτυχή και συμφέρουσα για τα συμφέροντα του Δήμου μας, αντιμετώπιση του ενεργειακού ζητήματος.
Θα ενημερώνουμε ενδελεχώς το δημοτικό συμβούλιο και τους πολίτες μας για κάθε νέα εξέλιξη.
Για ένα μόνο να είστε σίγουροι: Σε αντίθεση με την παραπληροφόρηση που έχει δυστυχώς ξεκινήσει, είμαστε και θα συνεχίσουμε να είμαστε παρόντες προς υποστήριξη των δικαιωμάτων του Δήμου μας.”
Δημοτικός σύμβουλος Μεσολογγίου – Επικεφαλής του συνδυασμού ΙΣΧΥΡΟΣ ΔΗΜΟΣ
Μία από τις πλέον στρατηγικές αποφάσεις που έχει λάβει ο Δήμος μας και η δημοτική επιχείρηση ύδρευσης (ΔΕΥΑΜ) είναι η συμμετοχή στις ενεργειακές κοινότητες, όπως αυτές δημιουργήθηκαν από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
Το έργο αυτό έχει αναγνωριστεί πανελλαδικά ως η “καλύτερη Πρωτοβουλία για την Ενέργεια και το Περιβάλλον στην Αυτοδιοίκηση” στα βραβεία “BRAVO SUSTAINABILITY DIALOGUES & AWARDS 2022”.
Ο στόχος του έργου είναι η κατασκευή του μεγαλύτερου συνεργατικού φωτοβολταϊκού πάρκου στην Ευρώπη, σε μια Περιφέρεια – αυτής της Δυτικής Ελλάδας – που πρόσφατα απέκτησε το σήμα “Regional Innovation Valley”.
Το εν λόγω βραβείο RIV, υποτίθεται μάλιστα ότι “θα διευκολύνει περαιτέρω τη χρηματοδότηση και υλοποίηση εμβληματικών έργων καινοτομίας που συνάδουν με τους Στρατηγικούς Στόχους της νέας Προγραμματικής Περιόδου (Στρατηγικός Σχεδιασμός 2025-2028)”.
Η καθυστέρηση αδειοδότησης και οι πολιτικές στρεβλώσεις
Ωστόσο, αν και έχουν περάσει 2,5 χρόνια από την κατάθεση του πλήρους φακέλου για το έργο, και παρά τις επαναλαμβανόμενες διαβεβαιώσεις των αρμοδίων ότι γίνονται όλες οι απαραίτητες ενέργειες, δεν έχουμε δει ακόμα ουσιαστικά αποτελέσματα.
Ποιος τελικά εμπαίζει ποιον σε αυτή τη χώρα και σε αυτή την περιοχή;
Είναι δυνατόν η ενεργειακή πολιτική μιας ολόκληρης Περιφέρειας, η οποία αφορά τόσους Δήμους και ΤΟΕΒ, να εμποδίζεται από ιδιωτικά συμφέροντα και πολιτικούς παράγοντες που εξυπηρετούν μηχανισμούς μιας κατευθυνόμενης οικονομίας;
Είναι δυνατόν να μην προτάσσεται ένα δημόσιο έργο που θα μειώνει το ενεργειακό κόστος για αγρότες και κατοίκους περιοχών της Δυτικής Ελλάδας, ενώ υπάρχουν υπόνοιες ότι ιδιωτικά έργα που έρχονται αργότερα θα αδειοδοτηθούν ή αδειοδοτήθηκαν;
Η μη αδειοδότηση του φωτοβολταϊκού πάρκου φαίνεται να αποτελεί πολιτική επιλογή παράδοσης της ενέργειας σε συμφέροντα, καταστρέφοντας τον ενεργειακό σχεδιασμό με κοινωνικό πρόσημο.
Οικονομικά και Κοινωνικά Οφέλη
Οι ενεργειακές κοινότητες μπορούν να προσφέρουν σημαντικά και πολυδιάστατα οφέλη, ενισχύοντας την ενεργειακή αυτονομία, την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική συμμετοχή και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Για έναν Δήμο, έναν ΤΟΕΒ και μια Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης, η ενεργειακή αυτονομία και ασφάλεια είναι πρωταρχικής σημασίας, καθώς τους επιτρέπει να έχουν τη δική τους ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, όπως η ηλιακή ενέργεια, μειώνοντας την εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές.
Συγκεκριμένα το έργο των ενεργειακών κοινοτήτων της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας θα αποτελείται από 108 φωτοβολταϊκά πάρκα παραγωγής ενέργειας που θα παράγουν την ηλεκτρική ενέργεια (τις kWh) που καταναλώνουν οι Δήμοι, οι ΔΕΥΑ και οι ΤΟΕΒ της Περιφέρειας.
Το έργο θα λειτουργεί με το μοντέλο του ενεργειακού συμψηφισμού, δηλαδή η παραγωγή (του φωτοβολταϊκού ) θα συμψηφίζεται με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (KWh) ετησίως, μετά την έκδοση των λογαριασμών κατανάλωσης.
Επίσης με βάση μελέτες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας όσον αφορά τον Δήμο Μεσολογγίου και την ΔΕΥΑΜ που ανήκουν στην Δ4 Ενεργειακή Κοινότητα, θα έχουν 9 MW φωτοβολταϊκό πάρκο σε 120 στρέμματα.
Αυτή η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα αποφέρει στο Δήμο και τη ΔΕΥΑΜ 4.500.000 € το χρόνο με σημερινές τιμές χρέωσης KWh που θα φτάνει τα 5 εκ.με τα ευάλωτα νοικοκυριά. Με άλλα λόγια, σε 25 χρόνια τουλάχιστον παραγωγής, κέρδος 100.000.000 €.
Αντίστοιχα, για τα ΤΟΕΒ του δήμου (Μεσολόγγι, Ευηνοχώρι, Κατοχή, Νεοχώρι, Κατοχή, Λεσίνι) που συμμετέχουν στην Τ1 Ενεργειακή Κοινότητα, θα έχουν 18 MW φωτοβολταϊκό πάρκο σε 220 στέμματα.
Η παραγωγή ενέργειας θα αποφέρει στα ΤΟΕΒ 7.000.000 € το χρόνο, δηλ. 175.000.000 € την 25ετια.
Στην περίπτωση του Δήμου μας και της ΔΕΥΑΜ, οι τεράστιες ανάγκες λόγω της ιδιομορφίας της περιοχής μας (112 αντλιοστάσια) χρήζουν στρατηγικού σχεδιασμού για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση πόρων.
Αυτή η εξοικονόμηση μπορεί να επιτευχθεί με την συμμετοχή σε μια ενεργειακή κοινότητα και σε συνδυασμό με άλλες παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (τηλεπαρακολούθηση οδοφωτισμού, μονώσεις κτιρίων, αλλαγή συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις οροφές, εκσυγχρονισμός δημοτικού στόλου οχημάτων με ηλεκτρικά οχήματα, ενίσχυση πρασίνου και στοχευμένες δεντροφυτεύσεις), να μπορεί να μιλά κάποιος για αλλαγή του ενεργειακού τοπίου και του ενεργειακού κόστους στην περιοχή μας.
Η Αναγκαιότητα της Στήριξης των Ενεργειακών Κοινοτήτων
Η παραγωγή ενέργειας σε τοπικό επίπεδο μπορεί να μειώσει τα ενεργειακά κόστη για τους δημότες, καθώς οι κοινότητες μπορούν να επωφεληθούν από την παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας χωρίς τις επιβαρύνσεις των μεσαζόντων.
Επιπλέον, η δημιουργία και διαχείριση των ενεργειακών κοινοτήτων, εκτός της μείωσης του ενεργειακού κόστους, δύναται να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο, ενδυναμώνοντας την τοπική οικονομία, συμμετέχοντας στην ανάπλαση της περιοχής της Κλείσοβας, στην ασφάλεια γύρω και εντός του Πανεπιστημίου, στην προοπτική για ίδρυση και λειτουργία τμημάτων ηλεκτρολόγων και μηχανολόγων σε διάφορες εκπαιδευτικές δομές (ΕΠΑΛ, ΣΑΙΕΚ κλπ.), ενισχύοντας την επισκεψιμότητα στο χώρο και την προβολή του έργου ως παράδειγμα για μίμηση.
Παράλληλα, οι ενεργειακές κοινότητες (νομοθετικό πλαίσιο ν. 5037/2023) προωθούν την ιδέα της ενεργειακής δημοκρατίας, όπου οι πολίτες έχουν λόγο και συμμετοχή στον τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας, δημιουργώντας πιο δίκαια και βιώσιμα ενεργειακά συστήματα.
Είναι επιτακτική ανάγκη να προωθήσουμε και να υποστηρίξουμε την υλοποίηση του έργου των ενεργειακών κοινοτήτων της Περιφέρειας μας.
Το έργο αυτό αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για την περιοχή μας να πρωτοπορήσει στην ενεργειακή μετάβαση και να διασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον για όλους.
Αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για την περιοχή μας να πρωτοπορήσει στην ενεργειακή μετάβαση και να διασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον για όλους.
Ώρα για Δράση
Σε αυτό το πολύ κομβικό σημείο, καλούμε τον Δήμαρχο που εκπροσωπεί τον Δήμο μας στη Γενική Συνέλευση της Ενεργειακής Κοινότητας και τον πρώην Δήμαρχο και νυν δημοτικό σύμβουλο κ. Κωνσταντίνο Λύρο, ως Αντιπρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ4 Ενεργειακής Κοινότητας, να συνταχθούν με το συμφέρον των δημοτών και να πάρουν ξεκάθαρη θέση.
Η σιωπή τους μέχρι τώρα προκαλεί ερωτηματικά, ειδικά ενόψει της σύσκεψης αρχές Οκτωβρίου με την παρουσία της Υφυπουργού Περιβάλλοντος η οποία έρχεται να παρουσιάσει το σχέδιο “Απόλλων”, ένα σχεδιασμό του Υπουργείου που κάνει πλάτες σε ιδιωτικά συμφέροντα σε καθαρή σύγκρουση με το δημόσιο συμφέρον των Δήμων και των Περιφερειών.
Με την περίπτωση του «Απόλλων», ο Δήμος μας, η ΔΕΥΑΜ και οι ΤΟΕΒ και όσοι άλλοι συμβληθούν με το πρόγραμμα, θα πάρουν μια μικρή μόνον έκπτωση στην τιμή KhW και θα υπογράψουν δεσμευτική σύμβαση 15ετίας με έναν ιδιώτη μεγαλοπαραγωγό μη έχοντας τη δυνατότητα για 15 χρόνια να κάνουν έργο σαν αυτό της Περιφέρειας.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε έναν Δήμο που ήδη αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα να παραμελεί τις δυνατότητες εξοικονόμησης πόρων μέσω τέτοιων στρατηγικών ενεργειακών έργων.
Το ενεργειακό χρέος του Δήμου μας, που σε μεγάλο βαθμό έχει προκύψει από πελατειακές πρακτικές και όχι από τους συνεπείς δημότες, δεν μπορεί να συνεχίσει να φορτώνεται στις πλάτες των πολιτών.
Ζητάμε, από τους υπευθύνους και τα συμβούλια των ενεργειακών κοινοτήτων να κινηθούν συντονισμένα, διεκδικώντας την άμεση χορήγηση της απαραίτητης άδειας από τον αρμόδιο φορέα.
Η ολιγωρία σε αυτό το έργο δεν είναι πλέον ανεκτή. Είναι ώρα για δράση, ώστε να διασφαλίσουμε το μέλλον του Δήμου και την ενεργειακή αυτονομία που αξίζει η περιοχή μας.
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, όπως σημειώνει ο Αντιπεριφερειάρχης Βιώσιμης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Λίνος Μπλέτσας, ήταν η πρώτη Περιφέρεια στη χώρα που ανέλαβε πρωτοβουλία για την μείωση του ενεργειακού κόστους των ΟΤΑ οριζόντια, μέσω του σχεδίου ανάπτυξης φωτοβολταϊκού πάρκου στην περιοχή «Polder» στο Μεσολόγγι και της αξιοποίησής του, μέσω του “virtual net-metering”, βασιζόμενη στο υφιστάμενο τότε νομικό πλαίσιο που ρύθμιζε την ενέργεια και τις ΑΠΕ.
Η πρωτοβουλία αυτή έτυχε της ευρείας αποδοχής των Ο.Τ.Α. και των ΟΕΒ της Περιφέρειας αλλά και της αναγνώρισης από διεθνείς οργανισμούς. Αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά και αδιαμφισβήτητα. Όπως επίσης είναι γνωστό, ότι εδώ και σχεδόν 2.5 χρόνια έχει κατατεθεί αρμοδίως πλήρης φάκελος για την λήψη όρων σύνδεσης του έργου, απαραίτητη προϋπόθεση για το επόμενο βήμα, δηλαδή την υλοποίηση του.
«Η διαδικασία αυτή, απαραδέκτως κατά την άποψή μου δεν έχει ολοκληρωθεί και αυτό είναι κάτι που ήδη ελέγχουμε ως προς τις ευθύνες των αδειοδοτουσών αρχών για κωλυσιεργία, από τη στιγμή μάλιστα που διαθέτει το έργο μας φάκελο πληρότητας. Ταυτόχρονα, μας εκπλήσσει δυσάρεστα η προτεραιοποίηση από τις αρμόδιες αρχές όρων σύνδεσης ιδιωτών έναντι του δημοσίου, την στιγμή μάλιστα που το αρμόδιο Υπουργείο έχει “ρητά” παγώσει την διαδικασία virtual net metering» τονίζει ο κ. Μπλέτσας.
Σημειώνεται πως η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και το σύνολο των μελών των Ενεργειακών Κοινοτήτων τις οποίες έχει συστήσει, θα συνέλθουν άμεσα σε Γενική Συνέλευση, όπου θα αποφασιστεί συλλογικά ο τρόπος λειτουργίας μας και οι ενέργειες που θα γίνουν από εδώ και πέρα.
Όπως προσθέτει ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης, «ένα είναι το σίγουρο και δηλώνεται προς πάσα κατεύθυνση:
Η πρωτοβουλία μας “γεννήθηκε” για την υπηρεσία του δημοσίου συμφέροντος και των 350.000 περίπου ωφελούμενων.
Θα είμαστε πρωτοπόροι σε κάθε λύση που θα ωφελήσει την κοινωνία της ΠΔΕ και τα μέλη των Ενεργειακών Κοινοτήτων μας.
Θα απέχουμε από κάθε διαδικασία πολιτικής ή επιχειρηματικής εκμετάλλευσης του θέματος, που δεν είναι άλλο από την ελάφρυνση του ενεργειακού κόστους χιλιάδων ωφελούμενων.
Θα συνεχίζουμε να δουλεύουμε πάνω στην εξεύρεση και τελική επίτευξη οριστικής και βέλτιστης λύσης μέσα στα πλαίσια του Νόμου.
Θα υπερασπιστούμε με κάθε νόμιμο τρόπο την επένδυση μας σε” εργατοώρες” πάνω σε αυτό το σκοπό.
Καλούμε όλους να σταθούν με πείσμα αλλά και νηφαλιότητα δίπλα στο εγχείρημα μας έχοντας κατά νου ότι κάθε πρόβλημα έχει και τη λύση του.
Σε ένα πράγμα είμαστε απόλυτοι: Την προτεραιότητα σε κάθε δράση που έχει σκοπό τη μείωση του ενεργειακού κόστους, οφείλει να την έχει το Δημόσιο. Γιατί το κόστος της λειτουργίας του Δημοσίου, το επιβαρύνεται ο πολίτης».
