Κατηγορίες
Κοινοβούλιο Πολιτική

Ο μύθος της Ελένης και το ΠΑΣΟΚ

Με όρους μυθοπλασίας του Ομήρου και του Ευριπίδη, το ΠΑΣΟΚ είναι η Ελένη. Από εύθραυστη γυναίκα, έφτασε στη θεοποίησή της.

Η Ελένη του Μενέλαου και του Πάρι, της Σπάρτης, το ολόγραμμα της Τροίας, της Αιγύπτου, του Ορέστη.

Ή μήπως τελικά του Σεφέρη; «Για ένα πουκάμισο αδειανό, για μια Ελένη»;

Η ταυτοτική κρίση τείνει να καταστεί μόνιμο χαρακτηριστικό του ΠΑΣΟΚ 

 

Γράφει ο Γιάννης Δατσέρης 

 

Ως προοίμιο. Η χειρότερη πολιτική τιμωρία που μπορεί να επιβληθεί σε πολιτικούς με την ιδιοσυγκρασία της Εύας Καϊλή είναι η αγνόησή τους.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πήραμε το κλασικό μάθημα πως ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός. Στον ευρύτερο πολιτικό χώρο της Δημοκρατικής Παράταξης επήλθε τέτοια ταραχή με την Καϊλιάδα, ώστε ανέτρεξαν στις ρίζες του ελληνικού πνεύματος. Την Ιλιάδα.

Ο κ. Ανδρουλάκης κατηγόρησε τη συνάδελφό του ευρωβουλευτή ως Δούρειο Ιππο, η ίδια αυτοχαρακτηρίστηκε Ιφιγένεια και ο κ. Φλωρίδης περιέγραψε τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ως αχίλλειο πτέρνα.

Το ΠΑΣΟΚ, μετά την περίοδο του μήνα του μέλιτος –που διήρκεσε έξι μήνες από την εκλογή της νέας ηγεσίας του–, εμφανίζει προφανή αδυναμία διαχείρισης κρίσεων, όχι για τεχνικούς λόγους, επειδή δεν ωρίμασαν οι διαχειριστές, αλλά για ουσιαστικούς πολιτικούς λόγους.

Εμφανίζει κάτι σαν εφηβική κρίση ταυτότητας. Κρίση που γίνεται εμφανέστερη όταν προσπαθεί να ανταγωνιστεί στον ρόλο του βασικού αντιπολιτευτικού κόμματος τον ΣΥΡΙΖΑ.

Τα επιχειρήματα, το στυλ και η φρασεολογία των πρωταγωνιστών Τσίπρα και Ανδρουλάκη παραπέμπουν σε διεκδικητές της ηγεσίας της ΚΝΕ της δεκαετίας του 1980 και όχι της προεδρίας της κυβέρνησης του 2023.

Αν γυρίσουμε στη μυθοπλασία του Ομήρου και του Ευριπίδη, τότε το ΠΑΣΟΚ είναι η Ελένη. Από εύθραυστη γυναίκα, έως τη θεοποίησή της. Η Ελένη του Μενέλαου και του Πάρι, της Σπάρτης, το ολόγραμμα της Τροίας, της Αιγύπτου, του Ορέστη. Ή τελικά του Σεφέρη; «Για ένα πουκάμισο αδειανό, για μια Ελένη».

Η ταυτοτική κρίση τείνει να καταστεί μόνιμο χαρακτηριστικό του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ είναι παντού και πουθενά. Το όλον και το τίποτε. «Με τον Αστυφύλαξ και τον Χωροφύλαξ». Εξυπνες, αποστομωτικές επιλογές για τον αποκλεισμό των δύο μονομάχων από την επόμενη επιλογή Πρωθυπουργού καίγονται σαν πυροτέχνημα και δεν χρησιμοποιούνται ως τακτική κίνηση.

Πολύτιμες προσπάθειες για τη διαμόρφωση σύγχρονου προγραμματικού λόγου αναιρούνται όταν αντιμετωπίζουν τις ιδεοληψίες στελεχών ή την αντίδραση παγιωμένων συντεχνιακών συμφερόντων.

Αποχαιρετά τον Κάρολο Παπούλια σαν τον πολιτικό που αφιερώθηκε στο ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα και όχι τον πρόεδρο που στους δυσκολότερους καιρούς όρθωσε το ανάστημά του.

Ο αρχηγός του δεν έχει επισκεφθεί την Κύπρο, τον Πατριάρχη, την Ομογένεια των ΗΠΑ, αποφεύγει την ώσμωσή του στις συνόδους του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, επιτρέποντας στον επισκέπτη Τσίπρα –αυτόν που θα έδιωχνε από την πρώτη ημέρα– να αλωνίζει.

Το ΠΑΣΟΚ-Ελένη της σημερινής ηγεσίας του πλάθεται συνωμοτικά, στον στενό κύκλο της. Η δημοκρατική λειτουργία του κόμματος εξακολουθεί να απουσιάζει. Συνοψίζεται στο σύνθημα «Ανεξαρτησία  και του Ανδρουλάκη κυριαρχία».

Κύριο χαρακτηριστικό, η αγορά πολιτικού χρόνου. Συνοπτικά θεωρείται ότι η επίτευξη ενός αποτελέσματος 11%-13% είναι απόλυτη επιτυχία, αν συνδυαστεί με ταυτόχρονη έκβαση τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης, όποια και εάν είναι, αλλά με το ΠΑΣΟΚ στην αντιπολίτευση.

Να καιροφυλαχτεί, εκμεταλλευόμενο την επικείμενη κρίση του μικρού δικομματισμού, την οργανωτική υπεροχή του και την επάρκειά του σε δυναμικό στην αυτοδιοίκηση.

Είναι κακή επιλογή στρατηγικής αυτή η προσέγγιση; Οχι, αν αφορά ένα μικρομεσαίο κόμμα που φλερτάρει με διψήφια ποσοστά αλλά δεν έλκεται από την εξουσία, δεν επιδιώκει να κυβερνήσει, θέλει να είναι αμόλυντο, ουδέτερο. Ενα μεγαλύτερο ΚΚΕ.

Η Ελένη του Μενέλαου και της Σπάρτης. Η επιδίωξη του κ. Ανδρουλάκη υποβοηθείται από όσους αναζητούν το ΠΑΣΟΚ-Ελένη του Πάρι και της Τροίας. Αυτοί που προτιμούν την απαγωγή από τον Τσίπρα, όσοι αισθάνονται πιο άνετα με τον μαρξιστή Τζουμάκα ή τον αναθεωρητή Φίλη, παρά με τα κεντροδεξιά σχήματα των κύκλων του Βενιζέλου ή των δικτύων της Διαμαντοπούλου.

Η στρατηγική αυτή δεν συνάδει με τη φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ ως κόμμα εξουσίας, την ευθύνη της Δημοκρατικής Παράταξης ως προς τα μείζονα προστάγματα της χώρας και την εντολή της εκλογής του προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Είναι αναντίστοιχη του συσχετισμού των πολιτικών δυνάμεων και εξωπραγματική στη συγκυρία.

Την  Παρασκευή 16/12 ο κ. Ανδρουλάκης προσπάθησε να κάνει μια κωλοτούμπα. Είπε  προς την κοινοβουλευτική ομάδα του: «Δημοκρατική Ανατροπή με ισχυρό ΠΑΣΟΚ για να προκύψει κυβέρνηση από την 1η Κυριακή στη βάση προγραμματικής συμφωνίας και όχι για να βολευτούν κομματικοί πρωταγωνιστές στις καρέκλες της εξουσίας. Χωρίς τις εκλογικές περιπέτειες της εξουσιομανίας του κ. Μητσοτάκη. Για να επιβάλουμε το σοσιαλδημοκρατικό μας πρόγραμμα, που μόνο αυτό εγγυάται μια Ελλάδα με εθνική αξιοπρέπεια και κοινωνική δικαιοσύνη».

Το θέμα έπεσε στα χαμηλά είτε γιατί ο αρχηγός δεν ακούγεται είτε γιατί και πάλι διστάζει, είτε γιατί το ξαναμαζεύει, θέλοντας να κερδίσει χρόνο. Η πλειονότητα των οπαδών του εξακολουθεί να εύχεται να μην ισχύει κάποιο από τα τρία, αλλά τα ρηθέντα. Αυτό συνιστά και την κυρίαρχη αντίφαση του ΠΑΣΟΚ, την απόκλιση της ηγεσίας από τη βάση της.

 

Πηγή: Protagon.gr

Κατηγορίες
Κοινωνία Περιφερειακά Νέα Υγεία

Οι θάνατοι από Covid-19 και ο κακός μας ο καιρός

Ναι, να υπάρξει έρευνα για κάθε πτυχή που συμβάλλει στην αυξημένη θνητότητα από Covid-19 στην Ελλάδα -φτάσαμε τα 25.001 θύματα.

Aλλά μετά να ληφθούν οι αποφάσεις για τις ανατροπές και τις διορθώσεις και να υλοποιηθούν, όχι απλώς να τα ρίξουμε άλλη μια φορά στον κακό μας τον καιρό.

 

 

Γράφει ο Γιάννης Δατσέρης*

 

Από το περασμένο φθινόπωρο δύο έμπειροι πολιτικοί, οι οποίοι στην παρούσα συγκυρία λειτουργούν ως οξυδερκείς παρατηρητές και σχολιαστές των κοινωνικών και πολιτικών δρώμενων, έθεσαν το θέμα του μεγάλου αριθμού θανάτων στη χώρα με αίτιο την πανδημία της Covid-19. Μεγάλου, κατά αναλογία πληθυσμού και συγκριτικά με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος στις 4 Οκτωβρίου 2021 με δημόσια παρέμβασή του είχε ζητήσει «από την ιατρική κοινότητα να μας εξηγήσει γιατί εμφανίζεται αυξημένος ρυθμός και αριθμός θανάτων στην παρούσα φάση της πανδημίας, ώστε στη βάση μιας επιστημονικά έγκυρης πληροφόρησης η κυβέρνηση να λάβει τις δικές της αποφάσεις και η αντιπολίτευση το δικό της μερίδιο κοινωνικής ευθύνης».

Πριν από λίγες ημέρες (9 Φεβρουαρίου 2022) ο Στέφανος Μάνος με ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα τόνιζε: «Δεν ξέρω αν κάνω λάθος, αλλά παρατηρώ τη σταδιακή εξοικείωση της κοινωνίας και των μέσων ενημέρωσης με τους θανάτους από Covid-19. Μέχρι σήμερα 25.000 θάνατοι, σε μια χώρα με ετήσιες γεννήσεις 85.000! Δεν θα έπρεπε η κυβέρνηση να συστήσει μια ολιγομελή ομάδα με εντολή να βρει τρόπους να περιορίσει τους θανάτους στα μέσα δυτικοευρωπαϊκά επίπεδα; Δηλαδή κατά τουλάχιστον 50%, έστω και αν χρειαστεί να διαλύσει βολεμένες ιεραρχίες, έστω αν σπάσει αυγά».

Για να μην αδικήσω, το θέμα έχει απασχολήσει και το εξέφρασαν δημόσια αρμόδιοι θεσμικοί παράγοντες όπως ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Αθανάσιος Εξαδάκτυλος και αρκετοί γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων.

Στο ενδιάμεσο, επανέρχεται σποραδικά, με τον «κλασικό» ελληνικό τρόπο, ως στείρα πολιτική αντιπαράθεση.

Το γεγονός είναι πολύ σοβαρό, πολύ θλιβερό και πολύ μεγάλο. Θα σφραγίσει την εποχή. Δυστυχώς αρνητικά.

Οφείλουμε να το προσεγγίσουμε, όχι μόνον ως ανάγκη φιλανθρωπικής και κοινωνικής ευαισθησίας ή ως υποχρέωση του κοινωνικού κράτους μας να διαγνώσει και να θεραπεύσει σημαντικές αδυναμίες του, αλλά και ως άσκηση εθνικής αυτογνωσίας.

Αφορά ταυτόχρονα το πολιτικό μας σύστημα, την επιστημονική κοινότητα, τους θεσμούς της κοινωνικής μας οργάνωσης. Δεν μπορεί να προσεγγιστεί αποσπασματικά, ούτε να μελετηθεί υπό μία οπτική γωνία μόνον, γιατί είναι πολυπαραγοντικό φαινόμενο.

Σταχυολογώ τα σημαντικότερα αίτια που συντρέχουν και επιφέρουν περισσότερους θανάτους στην Ελλάδα.

♦ Καθυστέρηση στην εφαρμογή του εμβολιαστικού προγράμματος και τελική επίτευξη συγκριτικά μικρότερης κάλυψης. Δεν είναι σκοπός μου να αναφερθώ στα προφανή επιχειρησιακά και επικοινωνιακά λάθη ή κενά των αρμοδίων ή στην επικράτηση ιδεοληψιών θρησκευτικής ή άλλης προέλευσης.

♦ Γήρανση του πληθυσμού. Το προσδόκιμο της ζωής μας είναι οριακά υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Εχουμε περισσότερους ανθρώπους στο ηλικιακό φάσμα των 80-89 ετών, από το οποίο προκύπτει η πλειονότητα των θανάτων.

♦ Αρκετοί υπερήλικοι ζουν σε μικρούς οικισμούς, σε χωριά και μικρά νησιά. Οταν ασθενήσουν, τα τοπικά κοινωνικά δίκτυα τους εντοπίζουν και τους μεταφέρουν με μικρή, αλλά κρίσιμη καθυστέρηση στα νοσοκομεία.

♦ Κάπνισμα. Είναι προφανής η πρόσθετη επιβάρυνση του αναπνευστικού συστήματος των καπνιστών και η Covid-19 είναι μια κατ’ εξοχή αναπνευστική πάθηση που προστίθεται.

♦ Ενδεχόμενα γενετικά αίτια που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα μεγάλων ομάδων του ελληνικού πληθυσμού.

♦ Ελλειψη αποτελεσματικής πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Κατά την επιδημία μάθαμε ότι ευκολότερα βρίσκεις ένα νοσοκομείο, αλλά όχι έναν γιατρό στην περιοχή σου. Εχουμε την πιο ακριβή πρωτοβάθμια περίθαλψη, που διαθέτει μέχρι μαγνητικούς τομογράφους σε κάθε γειτονιά, αλλά δεν έχουμε τον προσωπικό γιατρό μας.

♦ Η επιβάρυνση από άλλα υποκείμενα νοσήματα. Η έλλειψη πρωτοβάθμιας περίθαλψης επιφέρει κακή διαχείριση χρονίων νοσημάτων. Πολλούς ασθενείς η Covid-19 τους βρήκε με ατελή ρύθμιση του διαβήτη, της υπέρτασης, του άσθματος, ρευματοπαθειών κ.λπ.

♦ Ελλείψεις στην οργάνωση της διακομιδής ασθενών, είτε επειγόντως είτε σε απλές, κατ’ οίκον προσεγγίσεις μη περιπατητικών ασθενών.

♦ Ελλείψεις υποδομών των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Η έναρξη βρήκε τη χώρα με τις μισές κλίνες του ευρωπαϊκού μέσου όρου, τώρα περίπου φθάσαμε αυτό τον στόχο στα χαρτιά, γιατί…

Οι ελλείψεις ανθρώπινου δυναμικού ΜΕΘ είναι μεγαλύτερο πρόβλημα και δεν αποκαθίσταται σύντομα. Η εκπαίδευση και απόκτηση πείρας απαιτούν αρκετά χρόνια. Η επάρκεια προσωπικού απαιτεί ισχυρά κίνητρα.

♦ Επιπλοκές με ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις είναι συχνές σε ασθενείς με βαριά κλινική εκδήλωση Covid-19. Η ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών μικροβίων οφείλεται στην άσκοπη, διαχρονική κατάχρηση αντιβιοτικών που κάνουμε στην Ελλάδα.

♦ Κακή επιλογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων ή κακή εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων, που αφορούσε το πρώτο κύμα και δεν ήταν διάφορη από την πρακτική σε όλον τον δυτικό κόσμο.

Τέλος, ανθρωπιστικοί λόγοι. Οικονομική ανέχεια που επιφέρει κοινωνικό αποκλεισμό.

Πίσω από κάθε θάνατο βρίσκεται ένα ή περισσότερα από τα πιο πάνω αίτια. Όλα μαζί συνθέτουν την πραγματικότητα των ελλείψεων και των στρεβλώσεων ενός σημαντικού τμήματος του κοινωνικού μας κράτους, εκείνου των υπηρεσιών Υγείας, και αποκαλύπτουν την αδυναμία μας να δημιουργήσουμε ένα κανονικό, αποτελεσματικό και κοινωνικά δίκαιο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Ναι, να υπάρξει έρευνα για κάθε πτυχή που συμβάλλει στην αυξημένη θνητότητα από Covid-19 στην Ελλάδα.

Ναι, να υπάρξουν επιτροπές που θα αξιολογήσουν τη βαρύτητα της συμβολής κάθε παραμέτρου/αιτίου.

Ναι, να γίνει με την κυριολεξία της επιστημονικής ορθότητας, χωρίς προκαταλήψεις. 

Αλλά μετά να ληφθούν οι αποφάσεις για τις ανατροπές και τις διορθώσεις και να υλοποιηθούν, όχι απλώς να τα ρίξουμε άλλη μια φορά στον κακό μας τον καιρό.

 


* Ο Γιάννης Δατσέρης είναι Πυρηνικός Ιατρός MD, PhD. Συντονιστής Διευθυντής και Τομεάρχης των Εργαστηρίων στον «Ευαγγελισμό». Διετέλεσε Αντιπρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), 2010-2016.

 

 

Πηγή: Protagon.gr

Κατηγορίες
Κοινωνία Περιφερειακά Νέα Υγεία

Οχι εμβόλιο; Τότε, μάσκα για πολύ!

Γράφει ο Γιάννης Δατσέρης*

Ο εμβολιασμός εναντίον του Covid-19 είναι μια ιατρική πράξη που γίνεται σε υγιείς, οι οποίοι προσέρχονται αυτόβουλα. Έχει ως σκοπούς, πρώτον να προστατεύσει τον εμβολιαζόμενο να νοσήσει από μια ιογενή λοίμωξη η οποία σε αρκετές ομάδες πληθυσμού εκδηλώνεται ως σοβαρή και ενδέχεται να καταστεί θανατηφόρος. Δεύτερον, να προστατεύσει, ως μέτρο δημόσιας υγείας, την κοινότητα από τη διασπορά μιας εύκολα μεταδιδόμενης ασθένειας, η οποία παραμένει μακρό διάστημα, έως τρεις εβδομάδες, στον άνθρωπο και επιπλέον, έχει ειδικά χαρακτηριστικά μεταδοτικότητας πριν εκδηλωθούν τα συμπτώματα ή όταν είναι ασυμπτωματική. Τρίτο, να προστατεύσει το δημόσιο συμφέρον από την περιττή δαπάνη νοσηλίων ή ιδιαίτερα ακριβών φαρμάκων που σύντομα θα δημιουργηθούν για τον μετριασμό της νόσου και από την απώλεια χρόνου εργασίας, άρα εισοδήματος και παραγωγικότητας.

Ο εμβολιασμός, όπως κάθε άλλη ιατρική πράξη, πρέπει να καταγραφεί. Τόσο απλά όσο στους βρεφικούς και παιδικούς εμβολιασμούς ή όπως ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα. Αποδέκτες της καταγραφής πρέπει να είναι το ΕΣΥ, για να δημιουργηθεί ένα εθνικό μητρώο, και ο εμβολιαζόμενος. Πρέπει να καταχωρούνται το ονοματεπώνυμο, ο ΑΜΚΑ, η ημερομηνία χορήγησης της τελευταίας δόσης, ποιο από τα διαθέσιμα εμβόλια έχει χρησιμοποιηθεί και να έχει προβλεφθεί η καταχώρηση, σε δεύτερο χρόνο, ενδεχόμενων σοβαρών ανεπιθύμητων εκδηλώσεων.

Το θεωρώ ιατρικά απαραίτητο για αρκετούς λόγους. Σταχυολογώ μερικούς. Η Covid-19 είναι μια νέα νόσος που θα λαμβάνεται σοβαρά υπόψη σε όλες τις προσεγγίσεις διαφορικής διαγνωστικής των λοιμώξεων από όλους τους κλινικούς ιατρούς από τώρα και στο μέλλον. Οι θεράποντες πρέπει να γνωρίζουν με σαφήνεια την εμβολιαστική κατάσταση του αρρώστου τους. Η κατάσταση πρέπει να είναι γνωστή για την εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων που θα ακολουθήσουν και για τη συνταγογράφηση των νέων φαρμάκων. Σε κάθε επόμενο εμβολιασμό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ποιο από τα έξι, τουλάχιστον, μελλοντικά διαθέσιμα εμβόλια έχει δοθεί προηγουμένως. Το τελευταίο έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί όπως προκύπτει, δεν θα έχουν όλα τα εμβόλια τον ίδιο χρόνο αποτελεσματικής διάρκειας, στοιχείο που πρέπει να είναι απαραίτητα γνωστό για την ασφάλεια του εμβολιαζόμενου, την ορθή ιατρική και τη δημόσια υγεία. Ο πολίτης δεν πρέπει στις μελλοντικές χορηγήσεις να στερείται του δικαιώματος της επιλογής εμβολίου.

Έρχομαι στο «επίμαχο». Το πιστοποιητικό εμβολιασμού μπορεί να απαιτείται από τρίτους και αν ναι από ποιους; Η θέση μου είναι ναι, από κάθε ενδιαφερόμενο. Γιατί, είναι μέσο ατομικής προστασίας της υγείας, μέσο προστασίας της δημόσιας υγείας και του δημοσίου συμφέροντος και επιπλέον δωρεάν. Δηλαδή, ενδεικτικά, από το νοσοκομείο για τους εργαζομένους του, το μεταφορικό μέσο για τους επιβάτες, τον εργοδότη για τον προσλαμβανόμενο, τον εστιάτορα για τον πελάτη και τον φίλο μου από εμένα που τον επισκέπτομαι στο σπίτι του.

Με απλά λόγια όποιος δεν εμβολιαστεί υποχρεώνεται στη συνέχιση της διαρκούς τήρησης των κανόνων μέχρι την εκρίζωση της πανδημίας.

Μάσκα και απόσταση σε κάθε κλειστό δημόσιο χώρο, ακόμη και στα μπαρ!

 

 


Γιάννης Δατσέρης είναι συντονιστής διευθυντής Πυρηνικής Ιατρικής και τομεάρχης Εργαστηριακού Τομέα του ΓΝΑ «Ευαγγελισμός»

Κατηγορίες
Κοινωνία Υγεία

Πανδημία: «Ωφελέειν, ή μη βλάπτειν»

Πηγή φωτό ΑΠΕ-ΑΜΠ

Γράφει ο Γιάννης Δατσέρης*

 

Στις 22 Σεπτεμβρίου συνυπέγραψα κείμενο με τους συναδέλφους μου Διευθυντές των Ιατρικών Τομέων του «Ευαγγελισμού», το οποίο «ΤΑ ΝΕΑ» την επόμενη ημέρα ανέδειξαν ως κύριο θέμα. Επισημαίναμε «…η προσέλευση των ασθενών Covid-19 έχει αποκτήσει χαρακτηριστικά σταθερής υπερφόρτωσης σε κοινές νοσηλείες και σε νοσηλείες ΜΕΘ. Ταυτόχρονα η ζήτηση παροχής υπηρεσιών για άλλες παθήσεις δεν έχει καμφθεί…». «…απέχουμε ελάχιστα από τη δημιουργία συνθηκών αδυναμίας παροχής υπηρεσιών ορθής ιατρικής και από την εγκατάσταση δυσλειτουργιών που μπορούν να προκαλέσουν αλυσίδα διαδοχικών αρνητικών εξελίξεων..».

Απευθυνόμενοι στην Διοίκηση τονίζαμε «...διαβιβάστε την έκκλησή μας για την έγκαιρη λήψη ακόμη πιο δραστικών μέτρων Δημόσιας Υγείας και την αυστηρή επιτήρησή τους» και καταλήγαμε «…είμαστε διαθέσιμοι και πάλι να συνδράμουμε και πέραν των δυνατοτήτων μας, έχοντας ως μόνο όριο την αρχή «Ωφελέειν, ή μη βλάπτειν»…

Αρμοδίως θεωρήθηκε ότι, τουλάχιστον, υπερακοντίζουμε. Δυστυχώς τα γεγονότα μάς επιβεβαιώνουν.
Την τρέχουσα και τις επόμενες δύο εβδομάδες το ΕΣΥ θα δεχτεί τη μέγιστη πίεση, όμως αυτή που προβλεπόταν να συμβεί εφόσον τα μέτρα ήταν ανεπαρκή ή δεν εφαρμόστηκαν καλά ή η προσαρμογή των πολιτών υπήρξε ατελής.

Υπερφόρτωση σημαίνει πως στα Νοσοκομεία εισάγονται περισσότεροι ασθενείς με Covid-19 από το άθροισμα όσων λαμβάνουν εξιτήριο και – προσέξτε τη δραματικότητα – όσων πεθαίνουν. Ταυτόχρονα παρεκτοπίζονται οι πάσχοντες από άλλες ασθένειες.

Ως σήμερα τα Νοσοκομεία αντέχουν με ανεκτές ακόμη δυσλειτουργίες. Οι περιπτώσεις μη εφαρμογής ορθής ιατρικής βρίσκονται κάτω των ορίων των επικίνδυνων λαθών ή παραλήψεων. Για τις επόμενες ημέρες, όμως, χρειάζεται η άμεση επικουρία των εφεδρειών. Δηλαδή, όλων των μονάδων του ΕΣΥ, των συναφών Ειδικοτήτων μέσα στα Νοσοκομεία και η ενεργοποίηση του ιδιωτικού τομέα.

Από την έκταση της πανδημίας και το χρονικό διάστημα της ασθένειας, από τη μόλυνση μέχρι την ανάρρωση και το τέλος της μεταδοτικότητας προκύπτει ότι χρειάζονται τουλάχιστον τρεις περίοδοι καραντίνας, δηλαδή έξι εβδομάδες, για να ελεγχθεί η κατάσταση προ της 7ης Νοεμβρίου. Το lockdown, που δεν ακριβώς καραντίνα, πρέπει να φτάσει ως τα μέσα Δεκεμβρίου.

Τα εμβόλια θα είναι διαθέσιμα από τον Ιανουάριο. Με όσα είναι γνωστά από την προετοιμασία της Ευρωπαϊκής Eνωσης, ως τον Ιούλιο θα έχουμε τέσσερα ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια. Σε επαρκή αριθμό ώστε να προκληθεί η περιβόητη ανοσία αγέλης. Μέχρι τότε, ούτε όλοι θα εμβολιαστούν με τη μία, ούτε οι εμβολιαζόμενοι θα είναι αμέσως προστατευμένοι.

Τα εμβόλια είναι δύο δόσεων με μεσοδιάστημα έως έναν μήνα και ασφάλεια περίπου δύο εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση. Πριν από αυτά όμως το σημαντικότερο είναι οι αρμόδιοι να εξασφαλίσουν τους απαραίτητους αποθηκευτικούς χώρους βαθιάς κατάψυξης, ασφαλή και προσβάσιμα εμβολιαστικά κέντρα. Να αποτραπεί η πελατειακή νοοτροπία και να εξασφαλιστεί η δίκαιη διανομή.

Οι πανδημίες κακώς παρομοιάζονται με τους πολέμους. Δεν υπάρχει άνθρωπος ως εχθρός , αλλά θανατηφόρο στοιχείο της φύσης.

Δεν χρειάζεται αντιπαράθεση, προπαγάνδα, μισές αλήθειες. Αλλά η επιστημονική προσέγγιση με τον ορθό λόγο και την αλήθεια. Η προσπάθεια κατανόησης του φαινομένου από τους ανθρώπους,

Ελπίζω ότι δεν θα προκληθούν δεινά από κακές επιρροές όπως η αποφυγή πολιτικού κόστους, η παραπληροφόρηση, ο λαϊκισμός, οι θεωρίες συνωμοσίας και η δαιμονοποίηση.

Μετά από επτά ή οκτώ σκληρούς μήνες να αρχίσει η ανεπίστρεπτη άρση των περιοριστικών μέτρων και να οδηγηθούμε στη νέα μετά την πανδημία κανονικότητα.

 


*Ο Γιάννης Δατσέρης είναι πυρηνικός ιατρός, MD, PhD. Συντονιστής διευθυντής και τομεάρχης των Εργαστηρίων στον «Ευαγγελισμό». Αντιπρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), 2010-2016.

 

 

 

Πηγή: Εφημερίδα “ΤΑ ΝΈΑ”

Κατηγορίες
Παραπολιτικά Υγεία

ΕΣΥ: ιδεοληψίες και στερεότυπα εν μέσω πανδημίας

Γράφει ο Γιάννης Δατσέρης*

Είναι σύνηθες στην ελληνική πολιτική ζωή η αντιπαράθεση να γίνεται άλλοτε με στερεότυπα, άλλοτε με έκφραση ιδεοληψιών που προσπαθούν να επιβάλουν με επιμονή απόψεις ασύμβατες με την πραγματικότητα.

Έτσι συμβαίνει, εν μέσω της πανδημίας COVID-19. Η πολιτική ανάγει την κατάσταση των υπηρεσιών υγείας σε πρωτεύον ζήτημα, ενώ είχε να ασχοληθεί με αυτές από το 2013.

Την εποχή, δηλαδή, της ίδρυσης του ΕΟΠΥΥ, της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, των νέων μεθόδων χρηματοδότησης (ΚΕΝ) και των λειτουργικών συγχωνεύσεων. Ο,τι ακολούθησε δεν έχει αγγίξει τον πυρήνα των προβλημάτων. Τώρα αναδεικνύονται «ληγμένα» επιφαινόμενα.

Εστιάζομαι σε πέντε από τα πολλά.

Πηγή φωτό ΑΠΕ-ΑΜΠ

Λείπουν γιατροί. Χρειάζονται και άλλες προσλήψεις προσωπικού.

Παρουσιάζονται για εντυπωσιασμό αριθμοί, χιλιάδων προσλήψεων, άκριτα, χωρίς στόχευση και προγραμματισμό. Τα νοσοκομεία στήριζαν την ιατρική εργασία ρουτίνας σε 11.000 ειδικευόμενους γιατρούς.

Σήμερα, 5.000 θέσεις είναι κενές, λόγω της μετανάστευσης. Υπό τις παρούσες συνθήκες τα κενά θα αυξάνονται. Ελάχιστοι γιατροί επιλέγουν θέσεις στην Περιφέρεια.

Τα τμήματα του ΕΣΥ πρέπει να αναδιοργανωθούν, χωρίς να υπολογίζονται – πλέον – οι εκπαιδευόμενοι.

Λείπουν νοσηλευτές, παρασκευαστές και τεχνολόγοι. Λείπουν οι απαραίτητοι ειδικοί επιστήμονες μηχανικοί, οικονομολόγοι, ειδικοί πληροφορικής. Οι θέσεις πρέπει να αντιστοιχηθούν με τις τωρινές ανάγκες και την αποδοτικότητα, δηλαδή, κυρίως, με την πληρότητα των κλινικών και την κίνηση σε ιατρεία και εργαστήρια, όχι με τις ισχύουσες επίπλαστες των οργανισμών του 1980.

Ο θάλαμος που ξαναδημιουργήθηκε από το πουθενά στο Νοσοκομείο Μεσολογγίου

Οι ΜΕΘ δεν αρκούν, γιατί λείπουν οι υποδομές.

Μια πλήρης ΜΕΘ κοστίζει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Όσο ένας μέτριος αξονικός τομογράφος. Τα στελέχη λείπουν.

Ο λόγος είναι σαφώς οικονομικός. Ευθύνεται η ιδεοληψία της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, ως δήθεν όπλου κατά της εμπορευματοποίησης, που τελικά ισοπέδωσε τα πάντα, από τη φιλοδοξία ως την επιστημονικότητα.

Οι εντατικολόγοι δεν έχουν πρόσβαση σε άλλη πηγή εισοδήματος, νόμιμη ή «γκρίζα». Εισέρχονται με 960 ευρώ και θα συνταξιοδοτηθούν με 2.040 ευρώ καθαρά τον μήνα.

Οι νέοι γιατροί ως πρώτες προτιμήσεις ειδίκευσης έχουν την Πλαστική Χειρουργική, τη Δερματολογία, την Ενδοκρινολογία και την Παιδιατρική. Επιλογές με πολλή πελατεία, λίγη ένταση, πολλές ευκαιρίες, φθηνό εξοπλισμό.

Όσοι επιλέγουν ειδικότητες υψηλής έντασης ή τεχνολογίας μεταναστεύουν. Απαιτείται αλλαγή στο επαγγελματικό καθεστώς των γιατρών στο ΕΣΥ. Κλαδική σύμβαση και επιπλέον ατομική με βάση την περιγραφή των απαιτήσεων της θέσης. Κίνητρα εξέλιξης και αξιολόγηση. Το ίδιο ισχύει και για τους νοσηλευτές. Εφόσον οι μισθοί είναι παντού ίσοι, προτιμώνται τα κέντρα υγείας και οι κλινικές ήπιας νοσηλείας. Τα σχέδια νόμου για την ιατρική και τη νοσηλευτική ειδίκευση είναι στο συρτάρι από τον Φεβρουάριο του 2012.

Ιδιωτικός και δημόσιος τομέας υγείας είναι εξίσου χρήσιμοι. Οι ιδιωτικές ΜΕΘ αποζημιώνονται ακριβοδίκαια.

Η στερεότυπη υποστήριξη μιας πελατειακής σχέσης και κρατικοδίαιτης πρακτικής που συντηρεί τις περισσότερες από τις 660 ιδιωτικές κλινικές και διαγνωστικά κέντρα αντλώντας, ακόμα και στην κρίση, το 40% των διαθέσιμων πόρων. Ο ιδιωτικός τομέας έχει την πολυτέλεια επιλογής πρακτικών, πελατών, επενδύσεων. Επιλέγει τις ήπιες και κερδοφόρες.

Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες εξασφαλίζονται κοινωνικά αποδεκτοί όροι ανταγωνιστικότητας μεταξύ ιδιωτών και Δημοσίου, όπως και μεταξύ των μονάδων τους. Σε καμία, η αμιγής ιδιωτική πίτα δεν υπερβαίνει το 20%.

Η πρόσφατη τιμολόγηση, 800 ευρώ ανά κλίνη ως μισθολογικό κόστος στις ιδιωτικές ΜΕΘ, είναι συμβολικό, προσβλητικό λάθος. Γιατί αμείβονται με πολύ λιγότερα, στις δε ΜΕΘ του Δημοσίου το μισθολογικό κόστος δεν υπερβαίνει τα 300 ευρώ.

Ταύτιση των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) με τις ιδιωτικοποιήσεις. Δαιμονοποίηση των ΣΔΙΤ, ως νεοφιλελεύθερου εργαλείου.

Νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία που κωδικοποιήθηκε αντίστροφα στους λαϊκιστές. Η εξαγγελία περί μεταφοράς πακέτων εξετάσεων από τα νοσοκομεία σε ιδιώτες είναι ανεδαφική και ανέφικτη. Ανεδαφική, γιατί δεν είναι δυνατόν να λειτουργούν νοσοκομεία χωρίς ή με λειψά εργαστήρια. Δεν θα μπορούν να εφημερεύσουν. Αν έχεις το προσωπικό και τον εξοπλισμό, γιατί να υπολειτουργούν και να μην υιοθετούνται ανταγωνιστικές πρακτικές;

Ανέφικτη επί του παρόντος, γιατί από τις 4.100 διαγνωστικές ιατρικές πράξεις ούτε 300 είναι κοστολογημένες. Με βάση ποιες τιμές να διαπραγματευθεί μια σύμβαση; Ποιος θα τολμήσει, μετά τη ταλαιπωρία Novartis;

Τα ΣΔΙΤ είναι προοδευτική πολιτική. Η κεντρική ιδέα είναι μακροχρόνιες επενδύσεις ιδιωτών που επιζητούν όχι τόσο κερδοφορία, αλλά διεύρυνση αγορών με όρους λειτουργίας και κανόνες που θέτει το Δημόσιο. Αποτέλεσμα θα είναι η αντιστροφή πόρων από την επικρατούσα ροή από το κράτος, μέσω ΕΟΠΥΥ, προς τους ιδιώτες.

Δεν επιτρέπεται οι τεχνοκράτες να σχεδιάζουν υγειονομικές πολιτικές.

Οι επιστημονικές ελίτ είναι επικοινωνιακά μέσα που εκφράζουν το νεοφιλελεύθερο μέλλον που ετοιμάζεται μετά την πανδημία.

Το ιδεοληπτικό δόγμα ότι οι επιλογές είναι πάντα πολιτικές και πως η πολιτική δεν χρειάζεται τεκμηρίωση.

Το στερεότυπο του λαϊκισμού, η «αναγόρευση» εχθρών.

Οι τεχνοκράτες αναλύουν, τεκμηριώνουν, προτείνουν και μετά εκτελούν.

Οι πολιτικοί αποφασίζουν και μετά καθοδηγούν ή επιβλέπουν.

Δεν πρέπει να μείνουν ανεκμετάλλευτα τα μαθήματα και το δυναμικό που αναδεικνύεται σε αυτή τη δοκιμασία, όπως το 2004.

Ο δε άξιος καθηγητής Τσιόδρας να μην καταστεί το ανεκτίμητο χαλί κάτω από το οποίο θα κρυφτούν αδυναμίες, λάθη και οι ανεπαρκείς.

Η κρίση της πανδημίας πρέπει να δημιουργήσει ευκαιρία αλλαγής του ΕΣΥ με απαλλαγή από στερεότυπα και ιδεοληψίες.

Όχι τώρα, στη διάρκεια του παγκόσμιου υγειονομικού πολέμου, αλλά μετά.

Όπως έκαναν οι Βρετανοί το NHS, όταν ακόμη ήταν αυτοκρατορία και νικητές. Ο φιλελεύθερος τεχνοκράτης Beveridge σχεδίασε πριν και κατά τον πόλεμο.

Το παρουσίασαν οι Συντηρητικοί το 1944 (Willink υπουργός, επί Churchill).

Το υλοποίησαν οι Εργατικοί από το 1946 (Bevan υπουργός, επί Attlee).”

*Ο κ. Γιάννης Δατσέρης είναι πυρηνικός ιατρός, MD, PhD. Συντονιστής διευθυντής και τομεάρχης των Εργαστηρίων στον «Ευαγγελισμό». Αντιπρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), 2010-2016.

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “ΤΟ ΒΗΜΑ”

Κατηγορίες
Παραπολιτικά Υγεία

Το Ε.Σ.Υ. να αντέξει σήμερα, να αλλάξει αύριο

Γράφει ο Γιάννης Δατσέρης*

H πανδημία του COVID-19 φέρνει στην επιφάνεια ένα θέμα που η δημόσια συζήτηση είχε κρύψει «κάτω από το χαλί». Την κατάσταση των υπηρεσιών υγείας, που είναι από τον Μάιο του 2014 (προεκλογική περίοδος ευρωεκλογών) ουσιαστικά αδιοίκητες.

Η κρίση είναι τριπλή. Πρώτον, ανθρώπινου δυναμικού: Η χώρα που είχε το παγκόσμιο ρεκόρ αριθμού γιατρών σε δέκα χρόνια έχασε, με τη μετανάστευση, περίπου 25.000. Τους νεότερους και πλέον ανταγωνιστικούς.

Αφήνοντας πίσω 50.000, αριθμό στα ανώτερα ανεκτά όρια για μια κανονική χώρα, με μεγάλο μέσο όρο ηλικίας, κακά κατανεμημένους γεωγραφικά και σε ειδικότητες, χωρίς αξιολόγηση και ένα σημαντικό ποσοστό χωρίς επαρκή εκπαίδευση. Αυτά επιτείνονται από την καταστροφική για τα νοσοκομεία εφαρμογή του λεγόμενου πολυδιευθυντικού συστήματος, την επιτομή της αναξιοκρατίας και της αναποτελεσματικότητας. Η κρίση κορυφώνεται από τη συσσωρευμένη χρόνια έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού.

Δεύτερη πτυχή, η διοικητική κρίση. Από την κορυφή, στην οποία δεν βρέθηκε ηγεσία ικανή να προσδιορίσει τη σκοπιμότητα διάρθρωσης του συστήματος, τους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν και να εκπονήσει ένα αξιόπιστο σχέδιο έργων και δράσεων.

Ως τη βάση, όπου οι υγειονομικές περιφέρειες είναι άχρηστες γραφειοκρατικές δομές.

Με αρκετά νοσοκομεία να μην πληρούν τις ελάχιστες ποιοτικές προϋποθέσεις. Δηλαδή να έχουν τουλάχιστον τρεις αναισθησιολόγους, οκτώ κλίνες ΜΕΘ, μονάδα εμφραγμάτων και αιμοδυναμικό εργαστήριο, έναν αξονικό τομογράφο, παθολογοανατομικό τμήμα και ετήσια μέση πληρότητα άνω του 50%.

Τμήματα και κλινικές διατηρούνται με λιγότερους από τρεις ειδικούς. Τα νοσοκομεία δεν στελεχώθηκαν με μηχανικούς, επιστήμονες πληροφορικής και οικονομολόγους που χρειάζονται όσο οι γιατροί.

Τρίτη πτυχή, η οικονομική κρίση. Το ελληνικό μοντέλο ήταν και είναι, κατά κυριαρχία, το κράτος χρηματοδοτεί τον ιδιωτικό τομέα. Στήθηκαν 660 επιχειρήσεις, οι ιδιωτικές κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα που είναι εντελώς κρατικοδίαιτα δεν επιβιώνουν αν τους διακοπεί για έναν μήνα η σύμβαση, πριν με τα βασικά Ταμεία, τώρα με τον ΕΟΠΥΥ.

Αποδοτικότερα είναι όσα με πολιτικές πελατειακές σχέσεις εξασφαλίζουν έγκαιρες αποζημιώσεις και προνομιακές συμβάσεις.

Τα δημόσια νοσοκομεία έμειναν κελύφη, χωρίς σύγχρονους εξοπλισμούς και χωρίς ειδικές μονάδες. Το κράτος δεν εξασφάλισε εργαλεία στους γιατρούς του Δημοσίου. Η χρηματοδότηση του ΕΣΥ περιορίζεται στη μισθοδοσία και στις στοιχειώδεις λειτουργικές δαπάνες, δεν έχει επενδυτική λογική, ούτε έλεγχο απόδοσης.

Η πολύπτυχη κρίση συνδέεται άμεσα με όσα αποκαλύπτονται τώρα ως αδυναμίες και επιβαρύνουν το αξιόμαχο με την πανδημία του κορωναϊού.

Ο θάλαμος που ξαναδημιουργήθηκε από το πουθενά στο Νοσοκομείο Μεσολογγίου

Το θέμα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας.

Το δημόσιο σύστημά μας, αντί περίπου 600 εν λειτουργία κλινών (Δεκέμβριος 2019) ΜΕΘ, έπρεπε να έχει περίπου 2.000, μαζί δε με τις μονάδες αυξημένης φροντίδας 3.500.

Οι λαϊκιστές αυτές τις ημέρες ζητούν την επίτευξη αυτού του στόχου, αγνοώντας το ουσιαστικό λειτουργικό σκέλος. Αν στηθούν, μπορούν να ανταποκριθούν στις ορθά εφαρμοσμένες επιστημονικές πρακτικές ή θα είναι κατ’ όνομα;

Οι ΜΕΘ δεν λείπουν από έλλειψη εξοπλισμών,αλλά από έλλειψη προσωπικού.

Ως σύστημα αργήσαμε να αναγνωρίσουμε την εξειδίκευση της Εντατικολογίας, όπως και της Λοιμωξιολογίας, λόγω των συντεχνιακών πιέσεων των ισχυρών ιατρικών εταιρειών. Ο γιατρός του ΕΣΥ σήμερα ξεκινά με 960 ευρώ καθαρά τον μήνα ως ειδικευόμενος για να φτάσει στα 2.080 ευρώ το μέγιστο ως 67χρονος διευθυντής. Πλέον 180-400 ευρώ από εφημερίες.

Ισοπεδωτικά. Ανεξάρτητα ειδικότητας, έντασης και όγκου εργασίας, ποιότητας εξειδίκευσης, ευθύνης και βαρύτητας της νοσοκομειακής μονάδας.

Οι εντατικολόγοι εργάζονται σκληρά, υπό πίεση, και δεν έχουν πρόσβαση στην ολοήμερη λειτουργία (απογευματινά ιατρεία) ή στις «γκρίζες ζώνες» για να αυξήσουν το εισόδημά τους.  Αν το κάνουν από επιλογή, προτιμούν τη Γερμανία ή τη Σουηδία με μισθούς 4.500-12.000 ευρώ τον μήνα.

Στην Ελλάδα δεν θα οργανώσουμε ΜΕΘ και ολόκληρο το ΕΣΥ αν δεν αλλάξουν ριζικά οι εργασιακές σχέσεις των γιατρών. Χρειάζεται μια εθνική συλλογική σύμβαση με τον ελάχιστο μισθό και μετά ατομικές συμβάσεις με βάση την ακριβή περιγραφή των εργασιακών υποχρεώσεων και τι συνεπάγονται αυτές σε αποδοτικότητα.

 

Πηγή φωτό ΑΠΕ-ΑΜΠ

Μάθαμε για τις υποκείμενες νόσους που επιβαρύνουν τους προσβληθέντες.

Αυτές είναι κατά συντριπτική πλειοψηφία χρόνιες παθήσεις. Το άσθμα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, ο διαβήτης, οι καρδιοπάθειες , όπως η στεφανιαία νόσος, οι καρκίνοι. Αποτελούν μια άλλη πανδημία που ενδημεί στις κοινωνίες του ανεπτυγμένου κόσμου.

Στην Ελλάδα από το 1982 ψάχνουμε να βρούμε το σωστό μοντέλο πρωτοβάθμιας περίθαλψης, αλλά όχι το λειτουργικό σύστημα που περιορίζει ή αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις αιτίες από τις οποίες νοσεί το 50% του πληθυσμού των ενηλίκων.

Κάθε επιδημία θα θερίζει αν δεν περιορίσουμε ή αν δεν βελτιώνουμε την κατάσταση των ευάλωτων. Αυτό συνεπάγεται πόρους στην ενημέρωση, την πρόληψη, την εκπόνηση εθνικών οδηγιών για κάθε περίπτωση, την κατάρτιση των επαγγελματιών, την οργάνωση δικτύων και κέντρων αναφοράς, την ανάπτυξη τριτοβάθμιων ειδικών μονάδων. Κυρίως την αναδιοργάνωση εκ του μηδενός όλων των νοσοκομείων με επιδημιολογικά και επιστημονικά κριτήρια.

Τώρα το ΕΣΥ πρέπει να αντέξει, αύριο να αλλάξει με κριτήρια τα δεδομένα των βιοϊατρικών επιστημών, τις αρχές του κοινωνικού κράτους, την κανονικότητα του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι και την αξιοκρατία.

 

*Ο Γιάννης Δατσέρης είναι πυρηνικός ιατρός MD, PhD, συντονιστής διευθυντής και τομεάρχης των Εργαστηρίων στον Ευαγγελισμό. Διετέλεσε αντιπρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), 2010-2016.

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ

 

Exit mobile version