Ο Θανάσης Φερέτης ήταν ο μεγαλύτερος από τα πέντε παιδιά του Βασίλη και της Λουκίας Φερέτη. Τελείωσε την Ιατρική σχολή στην Αθήνα και ακολούθησε την ειδικότητα της Ακτινολογίας.
Μετεκπαιδεύτηκε στο Παρίσι και εν συνεχεία εργάστηκε – πάντα μέσα στα πλαίσια του Ε.Σ.Υ- συνεχώς στο αγαπημένο του νοσοκομείο, τον “Ερυθρό Σταυρό”, Κοργιαλένειο-Μπενάκειο.
Εκεί βοήθησε με την άοκνη εργασία του και την μεγάλη του οξυδέρκεια, αλλά και μαζί με όλους τους συνεργάτες του τμήματος, στην αναβάθμιση του Ακτινολογικού, που εξυπηρετούσε με την βοήθεια της πλέον σύγχρονης τεχνολογίας στην διάγνωση κυρίως απλών αλλά και δύσκολων περιστατικών.
Είχε άψογη συνεργασία με όλους και τους βοηθούσε στην επιστημονική τους εξέλιξη. Γενικότερα όμως σε όλο το νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού παρείχε απλόχερα την βοηθειά του σε κρίσιμους καιρούς, αλλά και σε σημαντικά θέματα για το Ε.Σ.Υ. Για όλα αυτά υπήρξε σεβασμός στο πρόσωπό του από όλους στο νοσοκομείο αλλά και στην Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία την οποία κοσμούσε με την διακριτική του παρουσία.
Είχα την τύχη να με συνδέει βαθειά φιλία με την οικογένεια Φερέτη. Η γνωριμία μου ξεκίνησε το 1987 όταν ξεκίνησα να ειδικεύομαι στην Οφθαλμολογία στην Κρατική Οφθαλμολογική Κλινική του Νοσοκομείου Πατρών ” Ο Άγιος Ανδρέας”. Εκεί γνώρισα τον ΔΑΣΚΑΛΟ και ΜΕΝΤΟΡΑ μου στην Οφθαλμολογία τον Διονύση Φερέτη, στον οποίον οφείλω το “ευ ζην” και την αγάπη που μου εμφύσησε για το Μεσολόγγι, το οποίο επέλεξα στην συνέχεια σαν τόπο για να ζήσω και να μεγαλώσω τα παιδιά μου.
Το 1988 σε μια δύσκολη στιγμή της ζωής μου, όταν έχανα την αγαπημένη μου μητέρα από καρκίνο σε ηλικία 53 ετών, γνώρισα τον Χρήστο Φερέτη ο οποίος στο πλαίσιο της ειδικότητάς του σαν Χειρουργός, την βοήθησε να έχει αξιοπρεπές και ανώδυνο τέλος. Κατά την διάρκεια της ειδικότητάς μου το 1990, στο πλαίσιο της εξειδίκευσής μου στις παθήσεις του υαλοειδούς και τις υαλοειδεκτομές, γνώρισα στον Ερυθρό Σταυρό τον Ηλία Φερέτη.
Το 1992, εγκαταστάθηκα στο Μεσολόγγι και γνώρισα και τους αείμνηστους γονείς τους. Τον ΚΥΡΙΟ Βασίλη Φερέτη έναν ευπατρίδη της Ιατρικής επιστήμης, ο οποίος διετέλεσε και Πρόεδρος του Ιατρικού μας συλλόγου και την ΓΛΥΚΥΤΑΤΗ ΚΥΡΙΑ Λουκία Φερέτη, οι οποίοι μου φέρθηκαν πραγματικά σαν γονείς και στα παιδιά μου τα είχαν σαν εγγόνια τους.
Τον Θανάση Φερέτη τον γνώρισα τα τελευταία χρόνια, που σαν συνταξιούχος πια, εγκαταστάθηκε στο αγαπημένο του Μεσολόγγι και γίναμε γείτονες, αφού τα σπίτια μας βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής. Σχεδόν καθημερινές οι συναντήσεις μας, το διακριτικό χιούμορ του αστείρευτο, οι συμβουλές του πολύτιμες, η αγάπη του για εμένα και την οικογένειά μου πηγαία.
Ακόμη και τώρα τελευταία στα δύσκολα για αυτόν, όποτε μας συναντούσε στο δρόμο με την Ρίτα θα μας ρωτούσε για την πρόοδο των παιδιών μας , αλλά και θα μας μιλούσε για τα αγαπημένα του ανήψια για τα οποία ένοιωθε υπερήφανος και για την αγάπη και την συμπαράσταση που δεχόταν από τα αδέρφια του.
Την Παρασκευή στις 13,00 μμ η αγκαλιά της Μεσολογγίτικης γης που τόσο αγάπησες θα ανοίξει και θα σε κρατήσει κοντά της για πάντα αείμνηστε Θανάση.
Ήταν μεγάλη τιμή για εμένα και την οικογένειά μου η φιλία σου.
Θα σε θυμόμαστε ΠΑΝΤΟΤΙΝΑ με αγάπη ΟΛΟΙ οι φίλοι σου εδώ στο Μεσολόγγι και όχι μόνο .
Καλό σου ταξίδι !!
*Ο Άρης Τριβλής είναι Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Αιτωλοακαρνανίας και Πρόεδρος Περιφερειακού Τμήματος Ε.Ε.Σ Μεσολογγίου.
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, «αποχαιρετά» με θλίψη τον Νικόλαο Τσώλη, τέως Γενικό Διευθυντή Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, ο οποίος έφυγε ξαφνικά την Πέμπτη 21 Μαΐου 2020, σε ηλικία 75 ετών.
Ο Νίκος Τσώλης γεννήθηκε το 1945. Τελείωσε την Βαρβάκειο Πρότυπο Σχολή το 1963. Απεφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου το 1970. Εργάστηκε ως ελεύθερος επαγγελματίας Αγρ. Τοπογράφος Μηχανικός από το 1972 μέχρι το 1975. Στις 22.2.1975 διορίστηκε βοηθός στην έδρα Γεωδαισίας και Γεωδαιτικών Εφαρμογών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών όπου υπηρέτησε μέχρι τις 22.4.1985. Στις 23.4.1985 ανέλαβε υπηρεσία στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων και υπηρέτησε στην 2η Διεύθυνση Εκτέλεσης και Κατασκευής Έργων (ΔΕΚΕ) ως Τμηματάρχης Συγκοινωνιακών Έργων, στην 3η Διεύθυνση Εκτέλεσης και Κατασκευής Έργων (ΔΕΣΕ) ως Προϊστάμενος Διεύθυνσης, ενώ συνέχισε τη θητεία του στην κρατική και μετέπειτα στην αιρετή Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, καθώς το 2000 τοποθετήθηκε Προϊστάμενος στην Διεύθυνση Ελέγχου Συντήρησης Έργων (ΔΕΣΕ). Στη συνέχεια, από 11.5.2005 έως 27.11.2006 διετέλεσε Προϊστάμενος Δημοσίων Έργων της Π.Δ.Ε. και από 27.11.2006 έως 10.7.2009 οπότε συνταξιοδοτήθηκε ήταν Γενικός Διευθυντής της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος.
Υπήρξε παντρεμένος με την Στέλλα Φραγκεδάκη- Τσώλη, τέως καθηγήτρια του Πανεπιστήμιου Πατρών με την οποία απέκτησε δυο κόρες, την Θεοδώρα και την Εύα, αλλά και δυο υπέροχα εγγόνια, τη Φαίδρα και τον Οδυσσέα.
Ήταν ιδιαίτερα αγαπητός μεταξύ των συναδέλφων του, διακρίθηκε για το ήθος, τον επαγγελματισμό, την προσήνεια και την ευγένειά του.
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας εκφράζει τα θερμά της συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.
Αναμφισβήτητα οι τελευταίοι μήνες που χαρακτηρίστηκαν από τα περιοριστικά και προληπτικά μέτρα, που λήφθηκαν προκειμένου να αντιμετωπιστεί η υγειονομική κρίση που έπληξε και την χώρα μας, αποτέλεσαν μεγάλο πλήγμα τόσο για την κοινωνική αλλά και την πολιτιστική ζωή.
Τόσο πιο ευχάριστο είναι το γεγονός ότι νέοι άνθρωποι του τόπου μας, εκμεταλλεύτηκαν αυτή την περίοδο άκρως παραγωγικά. Ένας αυτών είναι και ο Μεσολογγίτης Τομ Γιαννακόπουλος, ο ευρέως γνωστός ως Saxtom. Ο ήδη επιτυχημένος Saxophone Artist, ο οποίος έχει γεννηθεί και μεγαλώσει στο Μεσολόγγι και έχει ήδη μεγάλες και εντυπωσιακές συνεργασίες στο ενεργητικό του, με επιτυχημένους καλλιτέχνες αλλά και με τα πιο γνωστά μαγαζιά σε Αθήνα και Μύκονο, αποφάσισε να επιστρέψει στη γενέτειρα του για να περάσει τη δίμηνη περίοδο της καραντίνας.
“Το Μεσολόγγι είναι η μεγάλη μου αγάπη και μία βασική πηγή έμπνευσης για ότι και να κάνω” όπως λέει και ο ίδιος. Το πιο πρόσφατο αποτέλεσμα της έμπνευσης αυτής, μπορεί να θαυμάσει κανείς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στον προσωπικό λογαριασμό του Saxtom στο Youtube (Tom Giannakopoulos). Ο Tom επέλεξε να γυρίσει το βίντεο για το νέο cover του “Stop killing time“με θέα τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, αναδεικνύοντας αλλά και διαφημίζοντας τις σπάνιες ομορφιές του τόπου μας.
Είδαμε το βίντεο του αλλά και τον ακούσαμε σε πρόσφατη συνέντευξή του στο messolonghim live και μας γεμίζει με χαρά το γεγονός ότι παιδιά του τόπου μας, με επιτυχημένες πορείες, αγαπούν τη γενέτειρά τους και δεν χάνουν ευκαιρία να την προβάλουν και να τη διαφημίσουν.
Αν και αγαπάει το Μεσολόγγι, ο Tom αδημονεί για την επιστροφή όλων στην κανονικότητα. “Ήδη πριν την καραντίνα προετοιμάζαμε όμορφες και ανατρεπτικές συνεργασίες στην Αθήνα αλλά και στη Μύκονο. Επίσης βρισκόμαστε σε συζητήσεις για κάποια συνεργασία στη Γερμανία” όπως δηλώνει ο ίδιος. Του ευχόμαστε τα σχέδιά του να πραγαματοποιηθούν και να συνεχίζει να αγαπάει και να προβάλει το Μεσολόγγι.
Αυτό το διάστημα δεν είναι λίγοι αυτοί που προσβάλουν ή έστω προσπαθούν να προσβάλουν τα ιερά και όσια της πίστεώς μας. Μέσα στα όσα λένε αφήνουν να πλανώνται διάφορα γύρω από το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας ή αλλιώς της Θείας Ευχαριστίας.
Δεν είναι όμως λίγες οι μαρτυρίες που είναι καταγεγραμμένες από Αγίους πατέρες που κατά την ώρα της Θείας Ευχαριστίας έβλεπαν αυτό που πραγματικά ισχύει.
Τον άρτο και τον οίνο όχι συμβολικά ως Σώμα του Αίμα Χριστού αλλά έβλεπαν ζωντανά μπροστά τους μέσα στο Άγιο Ποτήριο Σάρκες και Αίμα Χριστού διότι το Άγιο Πνεύμα σε κάθε Θεία Λειτουργία κατεβαίνει επί της Αγίας Τραπέζης και μετατρέπει τον άρτο και τον οίνο σε Σώμα και Αίμα Χριστού.
Αν ο καθένας μας αυτό το έβλεπε όμως οφθαλμοφανώς ολιγόπιστοι έτσι όμως είμαστε ποιος θα κοινωνούσε; Ποιος θα γινόταν ένα με τον Έναν;
Πέρα από τους Αγίους πατέρες όμως δεν ήταν λίγοι οι αυτοί που είδαν κάτι αντίστοιχο και το κατέγραψαν αλλά και είδαν και να έζησαν θαυμαστά γεγονότα γύρω από την Θεία Κοινωνία.
Έτσι λοιπόν πριν περίπου 17 χρόνια στην κομωπολη της Γαβαλούς η οποία βρίσκεται πλάι στην λίμνη Τριχωνίδα είδαμε και βιώσαμε ένα θαυμαστό γεγονός που λίγοι το ξέρουν αλλά ίσως ήρθε η ώρα να το μοιραστώ κι εγώ μαζί σας.
Η γιαγιά μου η Σπυριδούλα Δ. Καραχάλιου μια ταπεινή πιστή γριούλα με αγαθή καρδιά ταλαιπωρημένη από τις δυσκολίες της ζωής των προηγούμενων δεκαετιών τα τελευταία τότε χρόνια πάσχιζε από διάφορες ασθένειες και κάποιες ήταν χρόνιες, λογικό ίσως για κάποιο άτομο που υπερβαίνει τα 80 θα μου πει κανείς και θα συμφωνήσω.
Το σώμα της από τις κακουχίες και την δύσκολη ζωή στα χωράφια και στα πρόβατα είχε σκεβρώσει όπως το αναφέρουμε στην Αιτωλοακαρνανία εμείς.
Θα μπορούσε κανείς να το παρομοιάσει με τις εικόνες του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ όπου κι αυτός εικονίζεται σκεβρωμένος με ένα μπαστούνι κάπως έτσι και η γιαγιά Σπυριδούλα σκεβρωμένη με ένα μπαστούνι τρυγιρνούσε και τα μοναδικά βιβλία τα οποία διάβαζε ήταν κάποια μικρά βιβλιαράκια με βίους Αγίων ενώ δεν έπαυε να νουθετεί την μητέρα μου να μας βάζει εμάς τα παιδιά της να κάνουμε προσευχή και μετάνοιες.
Το πλήρωμα του χρόνου όμως είχε φτάσει ή μάλλον πλησίαζε καλύτερα. Η πολύπαθη από τις ασθένειες γιαγιουλα Σπυριδούλα ή αλλιώς όπως την φωνάζανε η Καραχάλου άρχισε να καταπέφτει στο κρεββάτι και να ταλαιπωρείται κι από άλλες ασθένειες ενώ άρχιζε και μιας μορφής άνοια μέχρις ότου κάποια στιγμή δεν μπορούσε παρά μόνο απλά να σηκώνεται “όρθια” στο κρεββάτι και τίποτα παραπάνω.
Ήταν ένα κάπως κρύο πρωινό που ο παππούς μας ο Σπυρίδων Ε. Καραχάλιος μας τηλεφώνησε και μας ανέφερε πως η γιαγιά δεν είναι καλά.
Αν και ξύπνησε δεν ανοίγει καν τα μάτια της ενώ σχεδόν δεν ανταποκρίνεται και ο γιατρός του χωριού που είχε ειδοποιηθεί ανέφερε ότι μάλλον μέχρι εκεί ήταν το καντηλάκι της.
Αμέσως ενημερώσαμε τον παπαΧριστόφορο τον εφημέριο της Γαβαλούς για να έρθει να την κοινωνήσει ενώ αναχωρήσαμε κι εμείς για το χωριό.
Όταν φτάσαμε με θλίψη αντικρύσαμε την γιαγιά που την είχαν ανασηκώσει στο κρεβάτι και ήταν κουκουλωμενη με κουβέρτες δίπλα στο τζάκι για να μην κρυώσει.
Όσο κι αν τις μιλήσαμε καμιά απόκριση δεν πειράζει. Ενώ τα μάτια ερμητικά κλειστά σα να ήταν σε ένα μεταβατικό στάδιο σα να μην είχε ξυπνήσει δεν ξέρω πως να το εκφράσω με λόγια.
Εμείς στεναχωρημένοι αρκετά σαν εγγόνια της προσπαθούσαμε να την κάνουμε να αντιδράσει μιλώντας της διότι ακόμη και τις στιγμές της άνοιας επειδή ήμασταν τα αγαπημένα της εγγόνια πάντα μας αναγνώριζε αλλά τώρα καμιά απόκριση. Ήταν μια ζωντανή-νεκρή.
Το κουδούνι χτυπάει και ανοίγουμε την πόρτα κι ο παπάς βουβά ανεβαίνει με το Άγιο Ποτήριο στα χέρια και καθώς μπαίνει στην πόρτα του δωματίου η οποία απείχε περίπου 1.5 μετρό από το κρεβάτι που στεκόταν η γιαγιά Καραχάλου ξαφνικά τα μάτια της γιαγιούλας ανοίγουν.
Ορθάνοιχτα τα μάτια της ενώ για ώρες δεν άνοιγαν με τίποτα, την στιγμή που ο παπάς μπήκε στο δωμάτιο με το Άγιο Ποτήριο.
Μα δεν ήταν μόνο τα μάτια τα οποία άρχισαν να λάμπουν αλλά και η ίδια προσπαθούσε να σηκωθεί από το κρεβάτι καθώς είχε πλησιάσει ο παπάς για να ασπασθεί το χέρι του και έκανε κινήσεις όπως όπως για να σηκωθεί ενώ ο παπάς έσπασε την σιωπή του και της λέγει “μην σηκώνεσαι θειά Σπυριδούλα, μην στεναχωριέσαι όλα καλά, κάτσε όπως είσαι, δεν πειράζει…”.
Και τότε ηρέμησε η γιαγιούλα και κάθησε ήρεμα όπου και μετέλαβε των αχράντων μυστηρίων και τα μάτια της από τότε έλαμπαν για πολλές μέρες ενώ πότε δεν ξανασυνέβει κάτι παρόμοιο. Αυτό το περιστατικό δεν το είδα μόνο εγώ αλλά και ολόκληρη η οικογένεια μα και ο παπάς..ο παπάς βέβαια θα είχε δει πολλά παρομοια οπότε δεν του έκαμε εντύπωση…
Και πέρασαν 2 και πλέον χρόνια ώσπου η γιαγιά Καραχάλου εκεί που κανείς δεν το περίμενε πέταξε ψηλά σε Αυτόν που υπεραγαπούσε.
Μάλιστα κατά την ημέρα της Κοίμησης της Νοέμβριος μήνας άρχισε να βρέχει καταρακτωδώς και η πρόγνωση της ΕΜΥ ήταν πως σε όλη την επικράτεια της χώρας ένα κύμα κακοκαιρίας θα απλωνόταν.
Όμως το πρωί λίγο πριν έρθει ο παπάς στο σπίτι για να τελέσει τρισάγιο και να την συνοδέψει έως την εκκλησία σταμάτησε να βρέχει και βγήκε λιακάδα η οποία θύμιζε καλοκαιρινή ημέρα και κράτησε έως και λίγη ώρα μετά την ταφή της όπου άρχισε και πάλι η κακοκαιρία κάτι που δεν είχε σταματήσει βέβαια στις γύρω περιοχές.
Τα θαύματα που επιτελούνται καθημερινά είναι πολλά και πολυάριθμα κάποια μάλιστα δεν γίνονται διακριτά.
Πολλά όμως διδάσκουν και βοηθούν. Και πολλά από αυτά προέρχονται γύρω από την Θεία Κοινωνία.
Χιλιάδες οι αναφορές σε θαύματα τέτοια μέσα σε νοσοκομεία με ετοιμοθάνατους και βαριά ασθενείς. Η θεία Κοινωνία αποτελεί την πεμπτουσία της μυστηριακής ζωής των χριστιανών.
Ακόμη κι αν κάποιοι δεν πίστευαν στον Χριστό κανείς δεν είχε φτάσει στο σημείο να προσβάλει αυτό το μυστήριο μέχρι πρότινος …..
Πίνακας του ζωγράφου, J. Denis Odevaere, Lord Byron, 1826, Groeninge museum. Στον πίνακα ο Byron, απεικονίζεται νεκρός δαφνοστεφανωμένος ως αρχαίος Έλληνας.
Γράφει η Ροδάνθη Φλώρου
Πρόεδρος Βυρωνικής Εταιρείας Μεσολογγίου
Ο Άγγλος ρομαντικός ποιητής και λαμπρός φιλέλληνας, George Gordon, έκτος Λόρδος Byron,γεννήθηκε στις 22 Ιανουαρίου του 1788 στο Λονδίνο και άφησε την τελευταία του πνοή στο Μεσολόγγι, στις 19 Απριλίου 1824, μόλις λίγους μήνες αφ’ ότου συμπλήρωσε τα 36 του χρόνια.
Φλογερός υποστηρικτής της ιδέας της απελευθέρωσης των Ελλήνων ο Byron την εξέφρασε στα κείμενά του ήδη από το πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα, το 1809, και την έκανε πράξη με το δεύτερο και τελευταίο του, στην ήδη επαναστατημένη χώρα, το 1823. Ο ερχομός του Βύρωνα στην επαναστατημένη Ελλάδα ήταν μια πολιτική πράξη. Καταλάβαινε με μεγάλη διαύγεια πως η δική του ελευθερία και αυτή της Ελλάδος ήταν μια έμπρακτη ανταρσία κατά των συνασπισμένων συμφερόντων των ισχυρών θρόνων της Ευρώπης.
Η κατανόηση αυτή τον οδήγησε στο Μεσολόγγι στις 5 Ιανουαρίου 1824 πιστεύοντας στον προτρεπτικό σκοπό της Αριστοτελικής Ηθικής, ότι για να είναι κάποιος γενναίος πρέπει και να δρα γενναία. Αυτή η μορφή δράσης είναι αυτή που ο Βύρων είχε ονομάσει στην Ιταλία «η καθ αυτό ποίηση της πολιτικής» Οι νεκροί ξυπνήσανε, κι εγώ θα κοιμάμαι; Ο κόσμος πολεμάει τους τυράννους του, κι εγώ θα σκύψω το κεφάλι;
Δυστυχώς όμως μετά από μια βασανιστική, μοιραία ασθένεια δέκα ημερών, ο λόρδος Βύρων, άφησε την τελευταία του πνοή στο Μεσολόγγι, το βράδυ της 19ης Απριλίου 1824 στις 6 το βράδυ μέσα σε μια φοβερή καταιγίδα που σου πάγωνε το αίμα. Ενώ ψυχορραγούσε αναφώνησε για την Ελλάδα: «Της έδωσα το χρόνο μου, την περιουσία μου, την υγεία μου –και τώρα της δίνω και τη ζωή μου».
Αποτελεί μια από τις ειρωνείες της ζωής του Βύρωνα, ότι οι γιατροί του, θα τον αιμορραγούσαν μέχρι θανάτου με βδέλλες και να καταστήσουν αδύνατο πια κάθε ηρωικό τέλος της ζωής του.
Το Πάσχα του 1824 ήταν πένθιμο για τους Μεσολογγίτες δεν ακούστηκαν οι χαρούμενοι κανονιοβολισμοί, ούτε τα γνωστά τραγούδια, ούτε οι χοροί. Όποιος ανατρέξει στα « Ελληνικά Χρονικά» της ημέρας εκείνης που κυκλοφόρησε την είδηση του θανάτου σε πένθιμο πλαίσιο θα διαπιστώσει το βαθύ και καθολικό πένθος και τα αισθήματα θλίψεως και απελπισίας των Ελλήνων. Στο ίδιο φύλλο δημοσιεύθηκε και η διαταγή της Διοικήσεως για την κήρυξη γενικού πένθους τριών εβδομάδων.
Στα επόμενα φύλλα των Ελληνικών Χρονικών, μπορούμε να δούμε την περιγραφή της μεγαλοπρεπούς κηδείας καθώς και το κείμενο του μνημειώδους επικήδειου λόγου, τον οποίο εκφώνησε ο Σπυρίδων Τρικούπης , φίλος και συνεργάτης του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι και μετέπειτα πρωθυπουργός της Ελλάδος. Οι Μεσολογγίτες ζήτησαν να ταφεί ο ποιητής στο Μεσολόγγι όμως οι οικείοι του στην Αγγλία αρνήθηκαν. Τελικά μετά την ταρίχευση του νεκρού, δόθηκαν οι πνεύμονες του και τοποθετήθηκαν σε ασημένια θήκη στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος, όπου την τραγική νύχτα της Εξόδου, ένας καλόγερος την πήρε και την διέσωσε μαζί με ιερές εικόνες.
Με την απελευθέρωση της πόλης μεταφέρθηκε πίσω στον ναό έως το 1881. Τότε σε μια επίσημη τελετή τοποθετήθηκε στον Κήπο των Ηρώων κάτω από τον Ανδριάντα του Λόρδου Βύρωνα, έργο του γλύπτη Γεωργίου Βιτάλη. Το Μεσολόγγι έγινε έτσι για πάντα η εστία όπου αναπαύεται συμβολικά ένα ακριβό κομμάτι από την ποιητική ύπαρξη που το αγκάλιασε με τόση αγάπη.
Η COVID-19 και τα μέτρα περιορισμού της διασποράς έχει προκαλέσει μια απίστευτη κοινωνική διαταραχή που κανείς δεν μπορούσε ποτέ να φανταστεί.
Αναφερόμαστε στην ελλειματική ενημέρωση για την «απώλεια» αγαπημένων μας προσώπων και η αδυναμία φυσικής παρουσία μας στο «ύστατο χαίρε».
Μέσω των μέσων κοινωνική δικτύωσης πληροφορηθήκαμε το δυσάρεστο άγγελμα του θανάτων με διαφορά λίγων ημερών αυτές της μέρες, δυο λαμπρών «ξενιτεμένων» επιστημόνων που ποτέ όμως δεν λησμόνησαν τον γενέθλιο τόπο του, το Μεσολόγγι.
Αναφερόμαστε στη δυσάρεστη είδηση της απώλειας του Νίκου Ζαρογιαννόπουλου στην Αμερική και του Νίκου Καρκανιά στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Επιστήμονες που με αφετηρία το Μεσολόγγι τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια διέγραψαν μια λαμπρή καριέρα, ο καθένας στον τομέα του, ενώ πάντα διατηρούσαν ιδιαίτερους δεσμούς με το Μεσολόγγι.
Για την απώλεια του Νίκου Καρκανιά, ο φίλος του, καθηγητής του ΕΚΠΑ Νίκος Θεοχαράκης σημείωσε το Facebook:
“Την Μ. Παρασκευή έφυγε από τη ζωή ένας σπουδαίος άνθρωπος, ένας σπάνιος φίλος, ένας ξεχωριστός επιστήμονας και δάσκαλος και ένας ενεργός πολίτης. Ο Νίκος Καρκανιάς.
Ο Νίκος γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1948 (τα γενέθλια του θα ήταν αυτές τις μέρες). Σπούδασε στο ΕΜΠ – όπου πριν από λίγα χρόνια έγινε επίτιμος διδάκτορας – και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στο Manchester (UMIST) μάστερ και διδακτορικό. (To City University του απένειμε και το DSc ένα ανώτερο διδακτορικό, λόγω επιστημονικού έργου).
Τον πρόλαβα στο Πανεπιστήμιο του Cambridge ερευνητή στο Control and Management Systems Group. Τον γνώρισα το 1979 όταν τα Σάββατα με τη γυναίκα του – την θαυμάσια Θέμη – και το βρεφικό καροτσάκι δίπλα, πούλαγε την εφημερίδα Socialist Worker το όργανο του SWP στο οποίο ήταν οργανωμένος.
Μετά το Cambridge – χωρίς όμως να αφήσει το σπίτι του εκεί – εντάχθηκε στη δύναμη του City University στο Λονδίνο όπου το 1993 δημιουργήθηκε για τον Νίκο καθηγητική έδρα στο Control Theory and Design στο Τμήμα του Electrical Engineering.
Ήταν εξαιρετικά αφοσιωμένος στην έρευνα και στη διδασκαλία. Τους διδακτορικούς φοιτητές του (35 τέλειωσαν το διδακτορικό τους μαζί του) τους είχε σαν παιδιά του και πάντα αναφερόταν στη δουλειά τους.
Ο επιστημονικός του χώρος έτρεφε μεγάλη εκτίμηση στο Νίκο.
Εκτός από τις 230 δημοσιεύσεις του – αυτόνομες ή με συνεργάτες – ο Νίκος ήταν editor ή associate editor στα καλύτερα περιοδικά του χώρου.
Αυτό όμως που τον ξεχώριζε επιστημονικά ήταν ότι πάντα είχε μια ανησυχία να ξεπεράσει τα στενά όρια του γνωστικού του πεδίου και να ασχοληθεί με τα πιο μεγάλα φιλοσοφικά και μεθοδολογικά ζητήματα αυτού που έκανε.
Πραγματικός διανοούμενος και μαχητής, εξοργιζόταν με το ότι οι νέες ακαδημαϊκές απαιτήσεις χρειάζονταν όλο και περισσότερη διοικητική δουλειά και να φέρνει χρηματοδότηση και projects στο Πανεπιστήμιο. Παρά ταύτα το έκανε με εξαιρετική επιτυχία, αν και όχι με προθυμία.
Στο Cambridge ήταν η καρδιά της Greek Society. Παίζαμε μαζί και με 3-4 άλλους Καραγκιόζη, όπου έλαμπε το χιούμορ του (“Είμαι ο Αλέξανδρος ο Μακεδών” και πεταγόταν ο Καρκανιάς κολλητήρι “της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών”).
Το σπίτι της Θέμης και του Νίκου στο Cambridge ήταν πάντα ανοιχτό και είχαμε περάσει δεκάδες βράδια σε αυτό. Τα τελευταία χρόνια τον έβλεπα πια σχεδόν μόνο στην Ελλάδα όταν κατέβαινε – σπανιότερα στην Αγγλία.
Αγωνίστηκε γενναία με τον καρκίνο του. Στο τέλος έδειξε μια θαυμαστή καρτερία και απαράμιλλο θάρρος. Ένας υπέροχος άνθρωπος.
Από καρδιάς τη λύπη μου στη Θέμη, την Αλεξάνδρα και τον Άρη. όσοι τον γνώρισαν ξέρουν για τί άνθρωπο μιλάω.”
Ενώ λίγες μέρες νωρίτερα μέσω Facebook δεν ήταν λίγοι οι Μεσολογγίτες που εξέφρασαν τη θλίψη τους για την απώλεια του Νίκου Ζαρογιαννόπουλου καθώς μετά το σύντομο πέρασμά του ως καθηγητής Φυσικής τη δεκαετία του ΄60 από τα σχολεία του Μεσολογγίου μετακόμισε στις Η.Π.Α. όπου εκτός των άλλων συμμετείχε σε ερευνητικά προγράμματα της NASA, για να ασχοληθεί στη συνέχεια με τα χρηματοοικονομικά διαγράφοντας μια λαμπρή επιστημονική και επαγγελματική διαδρομή στο απαιτητικό περιβάλλον των Η.Π.Α..
Very sad news: Nicos Karcanias has passed away this morning.
Great scholar, colleague and close friend.
RIP
Τόπος ιερός, εδώ που οι αντίχριστοι ξανασταύρωσαν το Χριστό και την Ελλάδα, κ’ είταν Παρασκευή Μεγάλη, 14 του Απρίλη, και κει που η γης ανάβρυζε κρινάκια, παπαρούνες χαμομήλια για το Πάσχα σκάφτηκαν τάφοι και στους τάφους δε χωρούσαν οι λεβέντες, και μες στα σπλάχνα δε χωρούσε τόσος πόνος.
Κι’ είταν το Αγρίνι ολάκερο ένας Επιτάφιος μ’ όλα του τα κεριά σβησμένα.
(Απόσπασμα από το «Αναστάσιμο Μνημόσυνο»
του Γιάννη Ρίτσου,
«για τους πεσόντες στην κατοχή Αγρινιώτες»)
Γράφει ο Γιάννης Δενεζάκης
Ξημέρωνε Μεγάλη Παρασκευή, 14 Απρίλη, του 1944, όταν οι Γερμανοί με τους ταγματασφαλίτες συνεργάτες τους ξεκίνησαν τη σφαγή 120 κρατουμένων κομμουνιστών του Αγρινίου σε αντίποινα για την ανατίναξη από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ μιας γερμανικής αμαξοστοιχίας, πέντε μέρες νωρίτερα.
Οι Γερμανοί φρόντιζαν να εφοδιάζουν τη στρατιά του Ρόμελ στη Β. Αφρική όχι μόνο μέσω της κεντρικής σιδηροδρομικής αρτηρίας Θεσσαλονίκης – Πειραιά, αλλά και άλλες βοηθητικές μαζί και τη σιδηροδρομική γραμμή δυτικής Στερεάς. Μετέφεραν στρατό, πολεμοφόδια, καύσιμα από την κεντρική Ευρώπη – Ήπειρο – Πάτρα – Καλαμάτα. Οι συγκοινωνιακοί αυτοί κόμποι αποτελούσαν πρωταρχικούς στόχους και για τον ΕΛΑΣ, που δρούσε σε συνεννόηση με το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής.
Την Κυριακή 9 Απρίλη 1944 αντάρτες του ΕΛΑΣ από το Αρχηγείο του ΕΛΑΣ Μεσολογγίου έστησαν ενέδρα ανάμεσα στα χωριά Σταμνάς και Αγγελόκαστρο και ανατίναξαν την αμαξοστοιχία των Σιδηροδρομικών της Βορειοδυτικής Ελλάδας, που κινούνταν από Κρυονέρι προς Αγρίνιο, η οποία μετέφερε πολεμικό υλικό και καύσιμα για τα γερμανικά αεροπλάνα που βρίσκονταν στο αεροδρόμιο του Αγρινίου. Οι αντάρτες εξουδετέρωσαν τη γερμανική συνοδεία και κατάστρεψαν ολόκληρη την αμαξοστοιχία μαζί με το πολεμικό υλικό των Γερμανών που μετέφερε, αφού πήραν τα όπλα και ό,τι άλλο μεταφερόταν. Στη μάχη που ακολούθησε σκοτώθηκαν δεκάδες Γερμανοί, μεταξύ των οποίων ένας ταγματάρχης των SS, αρκετοί τραυματίστηκαν και πιάστηκαν αιχμάλωτοι.
Οι φυλακές Αγίας Τριάδας
Οι Γερμανοί με τους ταγματασφαλίτες του προδότη ταγματάρχη Γ. Τολιόπουλου, που είχαν την έδρα τους στο Αγρίνιο προχώρησαν σε συλλήψεις 450 ατόμων και γέμισαν τις φυλακές της πόλης, προχώρησαν στην εκτέλεση 120 κρατουμένων.
Στις 14 Απρίλη 1944, στις 5:00 τα χαράματα, ξημερώνοντας Μεγάλη Παρασκευή, ο Γερμανός αρχιφύλακας λοχίας Καρλ Βέρνερ φώναξε τα ονόματα τριών κρατουμένων στις φυλακές της Αγίας Τριάδας, τους οδήγησαν στην κεντρική πλατεία του Αγρινίου την πλατεία Μπέλλου (σημερινή πλατεία Δημοκρατίας) και τους κρέμασαν.
Η κεντρική πλατεία στο Αγρίνιο, εκείνη την ματωμένη Μεγάλη Παρασκευή του 1944. Διακρίνεται ο κρεμασμένος Αβραάμ Αναστασιάδης. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από τον Σπ. Ξυθάλη, παλιός γνωστός φωτογράφος του Αγρινίου.
Ήταν οι αγωνιστές:
Χρήστος Σαλάκος του Νίκου, 23 χρόνων, από το Αγρίνιο, στέλεχος της ΕΠΟΝ. Παναγιώτης Σούλος, 22 χρόνων, από το Αγρίνιο, στέλεχος της ΕΠΟΝ. Αβραάμ Αναστασιάδης του Αναστασίου, 52 χρόνων, από το Αγρίνιο, υπάλληλος της ΑΤΕ.
Ο Σαλάκος Χρήστος, αριστερά, ο Σούλος Παναγιώτης στο κέντρο και ο Αναστασιάδης Αβραάμ, δεξιά.
Ενας αυτόπτης μάρτυρας διηγείται πως βίωσε εκείνο το βροχερό πρωινό:
«Στο μισοσκόταδο άκουσα τον θόρυβο ενός αυτοκινήτου που σταμάτησε στην Πλατεία. Ακουσα ακόμα μερικές γερμανικές ομιλίες, που ύστερα απομακρύνθηκαν και φωνές τσολιάδων. Στο βάθος της πλατείας είδα να κινούνται μερικοί τσολιάδες γύρω από τις δύο κολώνες. Δεν κατάλαβα περί τίνος επρόκειτο. Πνιχτές άναρθρες φωνές που ακούστηκαν κατόπιν δεν μου άφησαν καμιά αμφιβολία γι’ αυτό που γινόταν: Κρεμούσαν τον Σούλο και τον Αναστασιάδη. Τον απαγχονισμό του μακαρίτη Σαλάκου τον παρακολούθησα από σιμά. Επί κεφαλής του αποσπάσματος ήταν ο περίφημος δήμιος επιλοχίας και έπειτα ανθυπολοχαγός του Τάγματος Ασφαλείας, ο Γεωργόπουλος. Όταν ετοίμαζαν τη θηλειά ο συν. Σαλάκος φώναζε: “θα μ’ εκδικηθεί ο λαός του Αγρινίου. Ζήτω το ΕΑΜ”. Με φρίκη άκουσα το Γεωργόπουλο να απαντάει με θηριωδία. “Σκάσε παλιοκάθαρμα” και τράβηξε το σκαμνί απ’ τα πόδια του θύματος. Οι άλλοι τσολιάδες έστρεψαν τα νώτα τους προς την κολώνα για να μη βλέπουν. Απόστρεψα με φρίκη το πρόσωπο και δεν μπόρεσα να συγκρατήσω το παράπονο που μ’ έπνιγε…»
Στις 6 π.μ. επέστρεψε στις φυλακές Αγίας Τριάδας ο λοχίας Βέρνερ με τη φρουρά των τσολιάδων και διέταξε όλους να κατεβούν στο προαύλιο και να μπουν στη γραμμή. Εκεί ήταν δύο αξιωματικοί των Ες-Ες και ο υπολοχαγός των τσολιάδων Μπλέσσας, σύνδεσμος των Γερμανών.
Ο Γερμανός αξιωματικός φώναζε τον κατάλογο των μελλοθανάτων και μόλις συμπληρώνονταν η μία δεκάδα ο υπολοχαγός των ταγματασφαλιτών διάταζε απόσπασμα τσολιάδων να την παραλάβουν και να την οδηγήσουν «εκεί που ξέρουν»! δηλαδή πίσω από την Αγία Τριάδα, στον τόπο της εκτέλεσης, και συνεχίζονταν η εκφώνηση των ονομάτων της επόμενης δεκάδας. Την ώρα της ετοιμασίας της νέας δεκάδας ακούγονταν οι ριπές των πολυβόλων και οι ομοβροντίες της εκτέλεσης που πηγαινοέρχονταν από το χώρο της Αγίας Τριάδας στο χώρο που ήταν συγκεντρωμένοι οι κρατούμενοι περιμένοντας τη σειρά τους.
Η Κατίνα Χατζάρα.
Οι τσολιάδες μάλιστα βιάζονταν, Ο ταγματασφαλίτης υπολοχαγός με σαδιστική απάθεια, ασυγκίνητος, έκανε παρατήρηση στους υποτακτικούς του πως αργούσαν και έπρεπε να κάνουν πιο γρήγορα γιατί είχαν πολλή δουλειά.
Οι Γερμανοί και ο τσολιάς υπολοχαγός αφού επιθεώρησαν τον ομαδικό τάφο, όπου κείτονταν 117 νεκροί αγωνιστές, ανάμεσά τους δυο Ιταλοί αντιφασίστες κρατούμενοι και μια γυναίκα, η Κατίνα Χατζάρα (το γένος Βάγια) σύζυγος Αθανασίου Χατζάρα, από το Κομπότι Άρτας, κάτοικος Αγρινίου, γύρισαν στις φυλακές όπου ο τσολιάς υπολοχαγός μίλησε στους κρατουμένους εξυμνώντας το έργο των Γερμανών!!! και των τσολιάδων!!!
Ύστερα από λίγη ώρα ακούστηκαν απ’ έξω οι θρήνοι των πρώτων συγγενών που κατάφθαναν και μάθαιναν την εκτέλεση των δικών τους. Οι τσολιάδες τους απαγόρευαν με τη ξιφολόγχη να πλησιάσουν.
Από το αναμνηστικό λεύκωμα της 13ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ
Οι τρεις κρεμασμένοι έμειναν εκεί όλη τη Μεγάλη Παρασκευή και το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου. Μόλις το μεσημέρι τους ξεκρέμασαν απ’ το σταυρό του δικού τους μαρτυρίου και τους έθαψαν μαζί με τους άλλους.
Ο στρατιωτικός διοικητής των Γερμανικών μονάδων Ηπείρου, εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση, την ίδια μέρα, που δημοσιεύτηκε ελληνικά και γερμανικά, στην εφημερίδα Δυτική Ελλάς:
«ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ
Την 9ην Απριλίου 1944 ο εκ Μεσολογγίου προς Αγρίνιον κατευθυνόμενος σιδηροδρομικός συρμός, υπέστη βορείως της Σταμνάς επίθεσιν κομμουνιστικών συμμοριών και επυρπολήθη. Γερμανοί στρατιώται και συνταξιδεύοντες Έλληνες πολίται εφονεύθησαν ή ετραυματίσθησαν, τραυματισμένοι Γερμανοί στρατιώται εφονεύθησαν ή ηπήχθησαν ανάνδρως.
Ως αντίποινα των υπούλων τούτων πράξεων, αίτινες πλήττουν αφ’ ενός τον Γερμανικόν Στρατόν και αφ’ ετέρου τους ειρηνικούς κατοίκους, ελήφθησαν και εξετελέσθησαν τα κάτωθι μέτρα:
1ον) Σήμερον 120 κομμουνισταί εκ χωρίων κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής και εκ Παναιτωλίου, οίτινες ως διεπιστώθη, έλαβον μέρος εμμέσως ή αμέσως εις την εν λόγω πράξιν, ετυφεκίσθησαν ή απηγχονίσθησαν εν Αγρινίω.
2ον) Εις Σταμνάν και Παναιτώλιον, ορισμένος αριθμός οικιών, εις τας οποίας είχον διαμείνει συμμορίται ή ανευρέθησαν εν αυταίς όπλα και πυρομαχικά, κατεστράφη.
3ον) Δέκα χωρία, εξ ων προήρχοντο οι λησταί, ή τα οποία κείνται κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής, υπεχρεώθησαν εις την καταβολήν μεγάλης χρηματικής ποινής.
Εις περίπτωσιν επαναλήψεως, όλα τα χωρία άτινα κείνται παρά την σιδηροδρομικήν γραμμήν, ως και εκείνα ων οι κάτοικοι λαμβάνουν μέρος εις αποπείρας, θα καταστραφούν. Και οι άνω των 16 ετών άρρενες κάτοικοι αυτών θα υποβληθούν εις αντίποινα.
14 Απριλίου 1944.
Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ
ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΗΠΕΙΡΟΥ»
Στο αποτρόπαιο αυτό έγκλημα οι ταγματασφαλίτες διαδραμάτισαν πρωταρχικό ρόλο. Οπως είπε κάποιος επίσημος εκ των Γερμανών εγκληματιών πολέμου στη δίκη της Νυρεμβέργης: «δεν αρκεί να τα φορτώνετε όλα στους Γερμανούς γιατί εμείς δεν θα μπορούσαμε να κρατήσουμε την Ευρώπη χωρίς την πολύτιμη βοήθεια των εγχώριων συνεργατών μας»!
Στην περίπτωση του Αγρινίου ο ρόλος των Ταγμάτων Ασφαλείας ήταν ουσιαστικός. Και το τραγικότερο είναι ότι οι προδότες αυτοί όχι μόνο έμειναν ατιμώρητοι μετά τον πόλεμο αλλά και κατέλαβαν καίριες θέσεις, επίσημες, απ’ όπου έκριναν τον πατριωτισμό των άλλων, μαζί και των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και των θυμάτων της θηριωδίας των ναζί.
Από το θεατρικό δρώμενο, με τίτλο «5 η ώρα που χαράζει», που παρουσίασε το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Αγρινίου αφιερωμένο στη μνήμη των τριών Αγωνιστών (Πάνο Σούλο, Χρήστο Σαλάκο και Αβραάμ Αναστασιάδη) που κρέμασαν οι Γερμανοί στην κεντρική πλατεία, τη Μεγάλη Παρασκευή του 1944, στις 5 η ώρα το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής 6.4.2018, στην κεντρική πλατεία.
Ο Γιάννης Ρίτσος τελειώνει το «Αναστάσιμο Μνημόσυνο» – «για τους πεσόντες στην κατοχή Αγρινιώτες και για όλους τους Ρωμιούς – θύματα του ναζισμού», που έγραψε στις 4 Μάη του 1980:
εκεί που η Λευτεριά ανατέλλει απ’ το αίμα μας, θάνατος δεν υπάρχει.
Λοιπόν μην κλαίτε μάνες Αγρινιώτισσες, θάνατος δεν υπάρχει
μόνο τα χέρια δώστε, αδέλφια μου, να βασιλέψει ειρήνη,
ν’ ανθίσει γέλιο στις ματιές, να λάμψει ο κόσμος όλος,
κι όλος ο κόσμος μια φωνή να τραγουδήσει: Ειρήνη, Ειρήνη, Ειρήνη.
Το μνημείο για τους 120 στην Αγία Τριάδα
ΠΗΓΕΣ:
— ΕΠΕΣΑΝ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ, Εκδοση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, τόμος 4α, σ. 142 – 146 — «Η Νέα Εποχή» και «Αγρίνιο…γλυκές μνήμες», από όπου και οι φωτογραφίες
Ότι σαν σήμερα, 10 Απριλίου του 1826, πραγματοποιήθηκε η Ηρωική Έξοδος στο Μεσολόγγι, μου το θύμισε ανάρτηση στον τοίχο Κώστας Μήττας.
Σχολιάζοντας, από τη μεριά μου, την ανάρτηση έγραψα κι αυτά:
“Που να διαβάσεις τι τράβηξαν μετά οι εξοδίτες που επέζησαν. Από τους δικούς μας εννοώ. Ούτε λεπροί να ήταν. Μόνο που αυτά τα κρύβουμε όπως οι “γάτες…” “
Συνέχισα δε με ολίγο από Ραζή Κότσικα.
Το ξανασκέφτηκα μετά και είπα να ολοκληρώσω εδώ.
Ξεκινώ με αντιγραφή από τον ιστότοπο Pubiic:
“Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΡΑΖΗΚΟΤΣΙΚΑΣ
Γεννημένος στο Μεσολόγγι το 1798 ο Αθανάσιος Ραζηκότσικας κατάγονταν από την αρχοντική οικογένεια των Ραζήδων.
Ήταν το τέταρτος γιος του Αναστάσιου Ραζή. Το Κότσικας ήταν το πατρικό επώνυμο της μητέρας του.
Δεν άνηκε στη χορεία των οπλαρχηγών της επανάστασης καθώς δεν είχε αρματολική και κλέφτικη δράση. Στον παραγκωνισμό του, ρόλο έπαιξαν οι διενέξεις του με τον Μαυροκορδάτο.
Ο Ραζηκότσικας διακρίθηκε για την στρατιωτική του ικανότητα τόσο κατά την διάρκεια της πολιορκίας όσο και στο ότι πρώτος αντιλήφθηκε την σημασία οχύρωσης της πόλης κατά την δεύτερη πολιορκία. Το γεγονός αυτό ήταν και η σημαντικότερη διαφωνία του με τον Μαυροκορδάτο όταν ο δεύτερος απαιτούσε να τον ακολουθήσουν στο Πέτα και τα ντόπια στρατιωτικά τμήματα.
Ο Ραζηκότσικας αντιλαμβανόμενος την κρισιμότητα αν η πόλη έμενε ανυπεράσπιστη σε περίπτωση αποτυχίας στο Πέτα (όπως και έγινε) δεν ακολούθησε.
Χρηματοδότησε όμως την εκστρατεία με 3.000 γρόσια. Ο Ραζηκότσικας έδωσε όλη την περιουσία του και στο τέλος την ζωή του για την Αγώνα.
Έπεσε κατά την διάρκεια της Εξόδου προσπαθώντας να ανοίξει διέξοδο ώστε να απεγκλωβιστεί ένα τμήμα από γυναικόπαιδα.
Η περίπτωση του Ραζηκότσικα θα μπορούσε να μη διαφέρει από οποιαδήποτε άλλη περίπτωση οπλαρχηγού της Ελληνικής Επανάστασης.
Εκείνο που κάνει την περίπτωση του να ξεχωρίζει είναι η διαδικασία ανάδειξης του σε αρχηγό των Μεσολογγιτών πολεμιστών.
Όπως προαναφέραμε ο Μαυροκορδάτος επιθυμούσε τον παραγκωνισμό του. Ο Ραζικότσικας ανέλαβε την αρχηγία ύστερα από εκλογή πάνω στις ντάπιες, οι πρόκριτοι τον όρισαν «Αρχηγό των Εντόπιων Αρμάτων».
Ο Αθανάσιος Ραζηκότσικας είναι η μόνη περίπτωση Δημοκρατικά εκλεγμένου στρατιωτικού διοικητή (σε ηλικία 24 ετών) και όχι διορισμένου από την επαναστατική κυβέρνηση. Τον τίτλο αυτό τον διατήρησε και τον τίμησε ως το τέλος της ζωής του.
Οι Μεσολογγίτες τίμησαν τον αγαπημένο τους Αρχηγό μετά τον θάνατο του με την ύψιστη τιμή μέσω της Λαϊκής Μούσας.
«Θανάσης Κότσκας φώναξε Θανάσης Κότσκας λέει
Για μάστε τα μικρά παιδιά, βάλτε τα στα ζεμπίλια,
μάστε και τους γέροντες, αρρώστους, λαβωμένους,
βάλτε τους στο τζεμπιχανέ στο Μύλο να καούνε
να μη τους εύρ’ η αραπιά και τους περιφρονέψει»
«Παιδιά μ’ μας λείπει ο Κότσικας μας λείπει ο Αρχηγός μας»”
ΣΗΜΕΙΏΣΕΙΣ:
1. Στις εικόνες κατά σειρά:
α)Προσωπογραφία του Αθανάσιου Ραζή Κότσικα από το Pubiic.
β)Το σπίτι των Ραζήδων στο Μεσολόγγι-σχετικά με αυτό από το site “ΔΙΈΞΟΔΟΣ” αντιγράφω:
“Το 1998 ο Μεσολογγίτης δικηγόρος Νίκος Κορδόσης, διαπιστώνοντας την αδιαφορία της Πολιτείας απέναντι στο ιστορικό κτήριο, το οποίο δεν είχε χαρακτηριστεί καν διατηρητέο, ευαισθητοποιήθηκε και προ της απειλής να κατεδαφιστεί και στη θέση του να κτιστεί πολυκατοικία, το αγόρασε, το ανακαίνισε με απόλυτο σεβασμό σε όλα τα διατηρητέα στοιχεία και το παρέδωσε στην κοινωνία με την δημιουργία της “Διεξόδου”. Έτσι πέτυχε όχι μόνο την διατήρηση του ιστορικού κτιρίου και την διεύρυνση της γνωριμίας των πολιτών με την ιστορία της πόλης αλλά και την ενθάρρυνση του κοινού για μεγαλύτερη επαφή με τις τέχνες και τα γράμματα“.
γ) Ο πάντα αγαπητός μου Νίκος Κορδόσης δημιουργός της ΔΙΕΞΌΔΟΥ που λειτουργεί μόνιμα και σαν Ιστορικό Μουσείο της πόλης.
2. Για την απώτερη καταγωγή του ήρωα αφήνω να το πει το δισύλλαβο “Ραζής”. Αν κάποιος χρειάζεται βοήθεια ως προς αυτό παραπέμπω εδώ: https://www.enetpress.gr/skoteino-potami/
Ότι σαν σήμερα, 10 Απριλίου του 1826, πραγματοποιήθηκε η Ηρωική Έξοδος στο Μεσολόγγι, μου το θύμισε ανάρτηση στον τοίχο…
Όπως πάντα έτσι και τώρα το «ουδέν κακόν αμιγές καλού» ισχύει.
Από τα καλά δε που προσφέρει η περίπτωση «Μένουμε σπίτι» είναι ότι δίνει χρόνο για στοχασμούς-σκέτους ή με «Ανά».
Η ΠΡΟΤΑΣΗ-αμπάριζα, που υποδεικνύω για αρχή είναι αυτή:
«Ευάγγελος Λεμπέσης: «Η τεράστια κοινωνική σημασία των βλακών στο σύγχρονο βίο-Μελέτη Κοινωνιολογική και Ψυχολογική». Μεταγλώττιση και ένα κείμενο γραμμένο από τον Θωμά Γκόρπα. Εκδόσεις Σπηλιώτη 1990 (1η), 2003 (2η)».
ΠΡΙΝ όμως δώσω το λόγο στο εράνισμα που ακολουθεί δυο σημειώσεις:
#Σε ό,τι με αφορά η πρώτη επαφή με το δοκίμιο-μελέτη, έγινε το 1984. Διαβάζοντάς το οι θεωρήσεις μου για τα, κοινωνικοπολιτικά της πρώιμης μεταπολίτευσης-και όχι μόνο, άλλαξαν ΑΡΔΗΝ.
#Σεκείνη την έκδοση [από το δεξιό(τατο) «Βιβλιοπωλείο των Φίλων»-μετά ανέλαβαν οι ξεχωριστοί «δεξιοί της αριστεράς» Ραφαηλίδης, Γκόρπας κ.α], συμπεριλαμβανόταν και η «Επαναστατική μάζα», έργο με το οποίο ο ξεροκέφαλος αρβανίτης Λεμπέσης δεν κατεδαφίζει απλά το Μαρξισμό Λενινισμό. Τον κάνει «φύλλο και φτερό»-μαζί και τον φασισμό.
ΚΑΙ ΤΩΡΑ λίγα λόγια-δανεικά, για το …δώρο ΛΕΜΠΕΣΗΣ!
##Ο Ευάγγελος Λεμπέσης υπήρξε από τους πρωτοπόρους της κοινωνιολογίας στη χώρα μας. Πνεύμα πρωτότυπο, χαρακτήρας απόλυτος, συχνά βίαιος αλλά πάντα δίκαιος. Συνείδηση ευρωπαϊκή.
Ο Λεμπέσης είχε την τόλμη, εδώ και εξήντα χρόνια, με διαλεκτικά επιχειρήματα, να δείξει το αδιέξοδο του υπαρκτού σοσιαλισμού και να υποδείξει τρόπους διάσωσης της δημοκρατίας που κόστιζαν, όπως η αξιοκρατία. Ο λόγος του σήμερα, αποκτάει δραματικές προφητικές διαστάσεις.
Ο Ευάγγελος Λεμπέσης υπήρξε προάγγελος της συναίνεσης, ΕΝΑΣ ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ ΤΗΣ ΔΕΞΙΑΣ.
ΑΥΤΑ τα λίγα μεστά λόγια γράφονται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου που έχω στα χέρια μου, του Ευάγγελου Λεμπέση (σ.σ είναι αυτό που προτείνω με τον Μεσολογγίτη Γκόρπα).
ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΑ αυτόν κοινωνιολόγο του μεσοπολέμου του προηγούμενου αιώνα, η δική μου γενιά, γενιά του 1980, τον ξαναανακάλυψε ή ίσως και τον κατανόησε θα γράφαμε ορθότερα, από τα περιβόητα μονόστηλα που διατηρούσε ο δάσκαλος του ελληνικού και παγκόσμιου κινηματογράφου και αναλυτής της ιστορίας, συνεπής μαρξιστής αρθρογράφος, ερμηνευτής και σχολιαστής της επικαιρότητας στην ημερήσια δημοκρατική εφημερίδα το «ΕΘΝΟΣ» κυρός Βασίλης Ραφαηλίδης.
Ο ΒΑΣΙΛΗΣ Ραφαηλίδης, δεν επανέφερε μόνο στην αναγνωστική επιφάνεια το «πολύκροτο δοκίμιο» του Ευάγγελου Λεμπέση «Η ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΒΛΑΚΩΝ ΕΝ ΤΩ ΣΥΓΧΡΟΝΩ ΒΙΩ», που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο έντυπο «Εφημερίς των Νομικών» το 1941.
ΣΧΟΛΙΑΖΕ και επαινετικά, ο ακραιφνής αυτός έλληνας μαρξιστής, άθεος και υλιστής, (σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα και γραφόμενά του) πολιτικός σατιρολόγος και «είρων» αρθρογράφος και πεπαιδευμένος δημοσιογράφος, το δοκίμιο ενός συντηρητικού και δεξιού διανοούμενου κοινωνιολόγου και συγγραφέα του μεσοπολέμου.
ΕΝΟΣ διανοούμενου που παρά την γερμανοτραφή πανεπιστημιακή του παιδεία, στάθηκε ενάντια τόσο στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου όσο και στους Γερμανούς εισβολείς στην χώρα μας.
ΗΤΑΝ τόσο αφοπλιστικά θετικός και καταλυτικός ο λόγος του Βασίλη Ραφαηλίδη υπέρ του παλαιού αυτού κοινωνιολόγου του μεσοπολέμου, που, δεν γινόταν να αγνοήσεις τον λόγο του Λεμπέση και την συγγραφική του παρουσία, αν ήθελες να ερμηνεύσεις τις πολιτικές και κοινωνικές παθογένειες, την φαυλοκρατία του πολιτικού συστήματος της εποχής σου και ίσως και της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας του προηγούμενου αιώνα.
ΤΟ ΟΞΥ κριτικό βλέμμα του, δεν άφηνε περιθώρια παρερμηνείας ή αντιεπιστημονικής ανάλυσης.
ΑΝΑΦΕΡΟΜΑΙ στα αναγνωστικά πεπραγμένα της δικής μου γενιάς, αυτής που ανδρώθηκε και ενηλικιώθηκε πολιτικά και κοινωνικά μετά την μεταπολίτευση του 1974 και την τελευταία επτάχρονη δικτατορία στην πατρίδα μας.
ΜΙΑ ΓΕΝΙΑ που φιλοδόξησε να ανοίξει τα φτερά της εποπτείας της μάλλον υπέρμετρα, και ίσως, είχε το άδοξο τέλος του αρχαίου Ίκαρου….}}
ΥΓ1 Το εράνισμα, από τον ιστότοπο «Λογοτεχνικά Πάρεργα», εδώ
ΥΓ1 Ευτράπελο(:) που έλαβε χώρα όταν το 1984 πήγα στο «Βιβλιοπωλείο των Φίλων» να αγοράσω το βιβλίο και έμαθαν ότι είμαι σε αποστρατεία αεροπόρος. Χέστηκαν από τη χαρά τους. Και σαν ανταμοιβή μου πρόσφεραν δωρεάν δυο τρία βιβλία «πατριωτικά» ακόμα. Προφανώς άλλα είχαν στο μυαλό τους και λόγο να τους τα χαλάσω δεν είχα. Πήρα τα βιβλία κι έφυγα αφήνοντάς τους στον κόσμο τους!
ΥΓ2 Ο Γκόρπας ονόμασε το Λεμπέση “ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΤΗΣ ΔΕΞΙΑΣ” -προφανώς το “αριστερός” με την σημασία του άριστου.
Με τη σειρά μου θα ονομάσω Γκόρπα και Ραφαηλίδη «ΔΕΞΙΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ». Πόσοι θα το καταλάβουν αδιαφορώ.
Η προχθεσινή είδηση του θανάτου του Μανώλη Γλέζου σκόρπισε απέραντη θλίψη σε όλη την Επικράτεια. Το γιατί αυτονόητο. Ο Μανώλης Γλέζος ήταν το ζωντανό σύμβολο της Αντίστασης του Ελληνικού Λαού στην Γερμανική Κατοχή.
Ήταν ο άνθρωπος που στη συνέχεια είχε μια εμβληματική πολιτική διαδρομή στο χώρο της Αριστεράς που έτυχε αναγνώρισης και σεβασμού από το σύνολο του πολιτικού κόσμου.
Ίσως με το θάνατό του, να κλείνει ένα μεγάλο κεφάλαιο της πολιτικής ζωής στη χώρα μας. Ένα κεφάλαιο που σίγουρα θα κριθεί από τον ιστορικό του μέλλοντος αλλά με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε ότι το πολιτικό προσωπικό που την υπηρέτησε είχε ποιοτικά χαρακτηριστικά που δύσκολα μπορούν να παρομοιαστούν με το σημερινό, πλην λίγων περιπτώσεων.
Σήμερα Πέμπτη 1 Απριλίου 2020 θα γίνει η κηδεία του Μανώλη Γλέζου σε στενό οικογενειακό κύκλο λόγω της COVID-19 με την Ελληνική Σημαία να κυματίζει μεσίστια στο βράχο της Ακρόπολης εκεί που έγραψε μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της Εθνικής Αντίστασης.
Είχαμε την τύχη να συνομιλήσουμε αρκετές φορές φορές μαζί του σε επισκέψεις που έκανε στο Μεσολόγγι είτε προσκεκλημένος του αείμνηστου φίλου του Ηλία Κότσαρη είτε στο πλαίσιο πολιτικών του υποχρεώσεων.
Η ευρύτητα της σκέψης και των γνώσεων του, η ρεαλιστική προσέγγιση των πραγμάτων και το πάθος που υπερασπιζόταν τις ιδέες, τις αρχές και τις αξίες του δύσκολα μπορεί να περιγραφεί.
Με την ευχή αυτή η 97χρονη διαδρομή στο δημόσιο βίο της χώρας να βρει μιμητές το μόνο που μπορούμε να πούμε αυτή την ώρα είναι: «Να είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει… Να μείνει Αθάνατη η μνήμη του…»
Δημήτρης Μαλαβέτας
Υ.Γ. Αναδημοσιεύουμε συνέντευξη που μας είχε παραχωρήσει στις 4/11/2003 στο περιθώριο επίσκεψής του στο Μεσολόγγι για την πρώτη σε πανελλήνιο επίπεδο πολιτική εκδήλωση συγκρότησης ενιαίου μετώπου της Ριζοσπαστικής Αριστεράς κάτι που συνέβη λίγο αργότερα με την συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Μεσολόγγι 4/11/2003: Στην πρώτη πολιτική εκδήλωση για την συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ
Ο Μανώλης Γλέζος ήταν το «βαρύ» όνομα των στελεχών της Αριστεράς που βρέθηκαν την περασμένη Πέμπτη 4/11/2003 στο Μεσολόγγι για να παρουσιάσουν τις βασικές αρχές που περιέχονται στην διακήρυξη της «Πρωτοβουλίας για την ενότητα της Αριστεράς».
Όπως ήταν αναμενόμενο η παρουσία του λειτούργησε «ως πόλος έλξης» και έδωσε κύρος στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε ενώ παράλληλα δεν ήταν λίγοι αυτοί που διατύπωσαν τις «απορίες» τους για την τύχη του εγχειρήματος.
Αυτές τις απορίες μεταφέραμε στο αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, γνωστό για την συνέχεια που διέπει τους αγώνες του για τα δίκαια του ελληνικού λαού.
Χωρίς δισταγμό αποδέχθηκε το «αίτημά» μας και όπως θα διαπιστώσετε στη συνέχεια επιβεβαίωσε την πίστη του για επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας που βρίσκεται σε εξέλιξη για την ενότητα των αριστερών δυνάμεων της χώρας.
«Οι αντίπαλοι μας δεν είναι στην αριστερά, είναι στη αντίπερα όχθη κι αυτό θα πρέπει να το κατανοήσουμε όλοι μας» ήταν η επωδός του…
Μεσολόγγι 4/11/2003: Στο “προεδρείο” της εκδήλωσης δίπλα του ο αείμνηστος Αντώνης Σαλούρος
Ποια είναι τα συμπεράσματα που βγάλατε από την πρώτη εκδήλωση της «Πρωτοβουλίας»;
Θεωρώ ότι το βάπτισμα που έκανε η «Πρωτοβουλία για την ενότητα των πολιτικών δυνάμεων της αριστεράς» στο Μεσολόγγι, ήταν πετυχημένο.
Και το λέω κυριολεκτικά αυτό.
Διότι η ανησυχία που υπάρχει στον κόσμο της αριστεράς για να υπάρξει επιτέλους ένα ξεκίνημα το οποίο θα κάνει τομή στην πολιτική ζωή της χώρας, βρίσκει ανταπόκριση στο εγχείρημα που αποφασίσαμε να κάνουμε.
Από ‘δω και πέρα όμως η υπόθεση δεν εξαρτάται μόνο από εμάς που πήραμε αυτή την πρωτοβουλία. Αν η υπόθεση αυτή δεν γίνει όλων των αριστερών δεν προοιωνίζει ένα θετικό αποτέλεσμα.
Η μεγάλη συμμετοχή του κόσμου σ’ αυτό το βάπτισμα με κάνει να ευελπιστώ ότι θα πάμε καλά.
Έχουμε την ευλογία του Μεσολογγιού
Η πρωτοβουλία αυτή είναι προϊόν συνεννόησης των επικεφαλής των αριστερών κομμάτων;
Η πρωτοβουλία δεν είναι κορυφής αλλά αποτέλεσμα πίεσης απ’ όλους τους αριστερούς. Έτσι αυτή η πίεση υποχρέωσε την κορυφή να ανταποκριθεί σ’ αυτή την απαίτηση.
Αυτή δηλαδή είναι η διαφορετική συνταγή για να πετύχει το εγχείρημα;
Δεν θέλω να χρησιμοποιήσω όρους «από πάνω» ή «από κάτω».
Θα κάνω μια προσέγγιση που πιστεύω ότι ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Η πρωτοβουλία αυτή δεν είναι προϊόν μιας στιγμής. Δεν είναι απόρροια της ανάγκης συμμετοχής σε εκλογές. Είναι μια προεργασία ολόκληρη που έγινε σε κοινούς αγώνες για τα προβλήματα των εργαζομένων, που έγινε για τα προβλήματα όλου του ελληνικού λαού, π.χ. στο ασφαλιστικό. Είναι αποτέλεσμα κοινής δράσης ενάντια στην παγκοσμιοποίηση και στο πόλεμο. Είναι απόρροια ενός επίπονου αγώνα που γίνεται στο «Χώρο του Διαλόγου» και τη κοινής δράσης εδώ και τρία χρόνια. Ενός χώρου που έχει εξελιχθεί σε μεγάλο ζυμωτήρι ιδεών.
Όσοι συμφωνούσαν προχωρούσαν σε αγώνες, όμως κι αυτοί που δεν συμφωνούσαν δεν έφευγαν από τον χώρο διαλόγου.
Συνεπώς έχουμε μια τέτοια προεργασία η οποία πήρε και την έγκριση του λαού σε πολλές περιπτώσεις στις περυσινές νομαρχιακές εκλογές, ειδικά στην υπερνομαρχία Αθηνών. Οι οποίες να θυμίσω είχαν το χαρακτήρα «δημοψηφίσματος» προκειμένου οι πολίτες να είναι αυτοί που θα αποφασίσουν αν θέλουν την ενότητα της αριστεράς.
Έτσι θέλω να ξεκαθαρίσω ότι αυτή η προσπάθεια είναι κοινή του λαού της αριστεράς και των πολιτικών της.
Αυτό το «εγχείρημα» όμως θα κριθεί στις επερχόμενες εκλογές…
Το εγχείρημα αυτό θα κριθεί κατ’ αρχάς στις συγκεντρώσεις, όπως αυτή του Μεσολογγίου, οι οποίες θα γίνουν σ’ όλη την Ελλάδα, θα κριθεί από τη συμμετοχή μας στους αγώνες του λαού και φυσικά θα κριθεί στις εκλογές.
Μετά τις εκλογές θα υπάρξει επιπλέον «άνοιγμα» στις δυνάμεις της Αριστεράς;
Μα και τώρα είμαστε ανοιχτοί σε ισότιμη συνεργασία με όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς, οποτεδήποτε κι αν έρθουν για να συνεργασθούμε.
Δηλαδή το πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί είναι ικανό να καλύψει όλες τις τάσεις ακόμη κι αν υπάρχουν ιδεολογικές διαφοροποιήσεις;
Το θέμα δεν είναι να ταυτισθούμε πλήρως γιατί τότε φτιάχνουμε ένα ενιαίο κόμμα.
Δεν στοχεύουμε να δημιουργήσουμε ένα ενιαίο κόμμα διότι κάτι για κάτι τέτοιο πολλοί έχουν προσπαθήσει να κάνουν εδώ και τριάντα χρόνια. Δηλαδή πολλοί σε διάφορες τάσεις της Αριστεράς προσπαθούν να πείσουν τον άλλο ότι έχουν δίκιο.
Συνεπώς εάν προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε ένα κόμμα τότε θα αποτύχουμε αφού επιδίωξη μας θα είναι να πείσουμε τους άλλους για το «δίκιο» μας.
Έτσι εμείς προσπαθούμε να συνθέσουμε την ιδεολογική διαφορετικότητα του καθενός στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης των προβλημάτων του λαού.
Σήμερα μπορεί να υπάρξει φούντωμα αυτής της λαϊκής αγανάκτησης;
Αυτό καταφαίνεται από την συμμετοχή του κόσμου στα αντιπολεμικά συλλαλητήρια και σ’ αυτά εναντίον της παγκοσμιοκρατίας. Επομένως υπάρχει μια αρχή, η οποία πιστεύω θα εξελιχθεί σε ανάταση του λαού αρκεί κι εμείς να φανούμε αντάξιοι των προσδοκιών του.
Τίποτε δεν γίνεται με «από μηχανής θεό».
Απαιτείται η συμμετοχή όλων μας σ’ αυτή την κατεύθυνση.
Βλέπουμε ότι στις κατά τόπους επισκέψεις κάνετε συναντήσεις και συζητήσεις με μαθητές. Για ποιο λόγο και τι αποκομίζετε απ’ αυτές τις συναντήσεις;
Στις περισσότερες περιπτώσεις με προσκαλούν να μιλήσω για την εθνική αντίσταση και ιδιαίτερα στο πλαίσιο του εορτασμού της 28 Οκτωβρίου, της 25ης Μαρτίου και της ημέρας της Εθνικής Αντίστασης. Με κάλεσαν όμως να μιλήσω και όταν ήταν σε εξέλιξη τα γεγονότα σε Γιουγκοσλαβία και Ιράκ.
Σ’ αυτές τις συναντήσεις μου δίνεται η δυνατότητα να συνομιλήσω με τους μαθητές και για άλλα θέματα ενδιαφέροντα όπως π.χ. κοινωνικά, επαγγελματικού προσανατολισμού κ.λ.π.
Η διαπίστωση μου είναι, ότι η νεολαία μας, παρά τις επιδράσεις που δέχεται απ’ αυτούς που θέλουν να επιβληθούν σ’ όλο τον κόσμο, έχει αντίληψη για τα πράγματα και μια δυναμικότητα η οποία θα καταπλήξει τους πάντες.
Π.χ. εδώ στο Μεσολόγγι μετά από την συζήτηση που είχα με τους μαθητές, δυο απ’ αυτούς μου είπαν ότι τους έμεινε η φράση μου «πέρασε η εποχή που αποφάσιζε ο ένας για τον άλλο και σήμερα πρέπει να συναποφασίζουμε για τις τύχες μας»
Δηλαδή αυτή η πρωτοβουλία για την ενότητα της Αριστεράς μπορεί να εκφράσει και τη νεολαία…
Σίγουρα. Ο χώρος της νεολαίας δεν θέλει να επαναληφθούν τα σφάλματα του παρελθόντος. Πονάει για τον κατακερματισμό της Αριστεράς, πονάει με το να βλέπει τα κόμματα της Αριστεράς να αλληλοβρίζονται. Ο αντίπαλος μας είναι στην αντίπερα όχθη.
Δηλαδή το μήνυμα που στέλνετε είναι ότι έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια η οποία θα πρέπει να αγκαλιαστεί από τον κόσμο της Αριστεράς…
Ακριβώς έτσι είναι έχει ξεκινήσει αυτή προσπάθεια και πιστεύω ότι το αποτέλεσμα θα είναι θετικό και για πρώτη φορά η αριστερά θα γίνει ενιαία.
Δεν σας φοβίζει το γεγονός, ότι στο δρόμο προς τις εκλογές, τα δυο μεγάλα κόμματα και ιδιαίτερα το κυβερνητικό θα επιδιώξουν την πόλωση;
Ο λαός πλέον έχει πεισθεί ότι ΠΑ.ΣΟ.Κ. και Ν.Δ. εκφράζουν το νεοφιλελευθερισμό και την ίδια αντιλαϊκή πολιτική.
Είναι οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Αλήθεια επί κυβερνήσεων ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν ήταν που πέρασαν αμερικανικές δυνάμεις για την Γιουγκοσλαβίας; Αλήθεια όπως επί Ν.Δ. το 1991 έτσι και τώρα δεν πήγαν πολεμικά πλοία στον Περσικό κόλπο;
Θα μπορούσα να σας αναφέρω μια σειρά ενεργειών των δυο κομμάτων που μας οδηγούν σ’ αυτό το συμπέρασμα δηλαδή ότι εκφράζουν την ίδια αντιλαϊκή πολιτική που πρεσβεύουν.
