Ένα πρωτότυπο «φροντιστήριο ψαλτικής τέχνης» – πρωτοβουλία του Συλλόγου Ιεροψαλτών Αγρινίου πραγματοποιήθηκε το προηγούμενο διάστημα στο «Φαφούτειο Κτήριο» του Ι. Ν. Αγίας Τριάδος Αγρινίου.
Προσκεκλημένος των διοργανωτών ήταν ο Μεσολογγίτης Πρωτοψάλτης & Μουσικοδιδάσκαλος, Γιάννης Δακαλάκης, γνήσιος εκπρόσωπος της ψαλτικής Τέχνης στην Αιτωλία.
Ο κ. Δακαλάκης μέσα από την μακροχρόνια έρευνά του έχει καταφέρει να ανακαλύψει άγνωστες πτυχές τής Βυζαντινής Παράδοσης της περιοχής μας και μέσα από τα βιβλία που έχει εκδώσει αλλά και τις πολλές δημοσιεύσεις του μεταλαμπαδεύει στις νεώτερες γενιές την αγάπη και τον ζήλο προς την Εκκλησιαστική μουσική Παράδοση.
Ο εισηγητής ανέπτυξε με άνεση και εποπτική χρήση εικόνων – πινάκων το θέμα: «Ο Αρχιδιάκονος Άνθιμος και η διδασκαλία της εκκλησιαστικής μουσικής στο Μεσολόγγι, πριν και μετά την Επανάσταση», αναφερόμενος στον Όσιο Ευγένιο τον Αιτωλό και τον Άγιο Αθανάσιο Πάριο που δίδαξαν (μεταξύ άλλων και) την Εκκλησιαστική μουσική σε Αιτωλικό και Μεσολόγγι.
Τόσο οι παρευρισκόμενοι Ιεροψάλτες, όσο και οι φιλόμουσοι και οι μαθητές της Σχολής Βυζαντινής μουσικής Αγρινίου, είχαν την ευκαιρία να ακούσουν την ομιλία τού εμβριθούς ερευνητού της ιστορίας της Βυζαντινής μουσικής στην Αιτωλία και να γνωρίσουν άγνωστες πτυχές της καθώς και τις μεγάλες προσωπικότητες – ερμηνευτές της Τέχνης του Ιερού Δαμασκηνού.
Ο κ. Δακαλάκης είχε ακόμη την ευκαιρία να αναφερθεί στην επιστήμη της Βυζαντινής μουσικής μέσα από τα «Μαθηματάρια» του Αρχιδιακόνου Ανθίμου και του Παναγιώτη Παλαμά.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε στο ακροατήριο η παρουσίαση του «γενεαλογικού δέντρου των μαθητών του Ανθίμου», την οποίαν ο κ. Δακαλάκης εχάρισε στον Σύλλογο Ιεροψαλτών Αγρινίου.
Πρόκειται για μια επιστημονικά τεκμηριωμένη έρευνα με ονομαστική αναφορά στους μαθητές του Ανθίμου, από το 1879 – έτος θανάτου του – μέχρι και τους σημερινούς Ιεροψάλτες που κοσμούν τα σημερινά Αναλόγια της Εκκλησίας.
Ήρθε στα χέρια μου το νέο βιβλίο του Γιάννη Δακαλάκη, «ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ Ιστορία Πολιτισμός Γεγονότα, 16ος-20ος αιώνας». Είναι μια «συμπυκνωμένη» Ιστορία. Η πορεία του Μεσολογγίου μέσα στο χρόνο. Το Μεσολόγγι που ξεπετιέται από τη μνήμη, αλλά και το γνώριμο Μεσολόγγι, το καθημερινό, αυτό, που ζη ο καθένας μέσα μας, μέσα στο τώρα, στην δεδομένη στιγμή.
Με όλα αυτά θέλω να υπογραμμίσω ότι – από όσα αναφέρονται στο παρελθόν του Μεσολογγίου – απομυζούμε την γοητεία της ιστορίας του. Από τα καινούργια, τα σύγχρονα αναπηδάνε παλιές βιώσεις, που φθάνουν σε μας. Με όλα αυτά ανακαλύπτουμε αυτό που είμαστε, ως άτομα και ως Λαός. Το Μεσολόγγι στη διαχρονία του! Τον θρύλο του Μεσολογγίου!
Το περιεχόμενο του βιβλίου απλώνεται σε 309 σελίδες. Είναι έργο ζωής για τον Δακαλάκη, που μας εκπλήσσει με την ευρυμάθειά του. Κάθε φορά μάς αποκαλύπτει ένα μέρος της δημιουργικής του πηγαιότητας. Ο ανήσυχος και αεικίνητος Δακαλάκης! Τελειώνοντας την υπηρεσία του στον ΟΤΕ, τον βρήκαμε σε επιδόσεις στην ωρολογιακή τέχνη και την χρυσοτεχνική. Όλες οι εμπειρίες τού αλησμόνητου Μπελεγρίνη, του πεθερού του, μετακόμισαν στο μυαλό και τα χέρια του!
Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του, το ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ ανθεί στα χρόνια του Τουρκοκρατίας. Μέσα στην βαρυχειμωνιά της Ρωμηοσύνης, δροσόσταλες ελπίδες, ντυμένες τον «σέρσιγγα», χορεύουν στον ουρανό της θρυλικής πολιτείας.
Από την αρχή του βιβλίου του, ο Δακαλάκης, μας ειδοποιεί ότι, στο βιβλίο του δεν θα βρούμε τα δικά του συγγραφικά επινοήματα, αλλά ό,τι υπέροχο δωροδοκούν οι πηγές. Βλέπουμε, από το πρώτο κεφάλαιο να βάζει σε παράταξη ιστορικά βιβλία. Ειδοποιεί τον αναγνώστη ότι στο βιβλίο του θα συναντήσει συγγραφικές εμπειρίες μεταγραμμένες σε βιβλία με πλατιά αποδοχή και αφιέρωση. Στάθηκα, περισσότερο από όσο σε άλλα σημεία του βιβλίου του, στην ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ. Ο Έλληνας δείχνει ενδιαφέρον για τη διαιώνιση των σημαντικών γεγονότων της ζωής, γράφοντάς τα ή αποθηκεύοντάς τα στην μνήμη του. Τα δύο αυτά δεν είναι ανεξάρτητες επιδόσεις, τα δένει μεταξύ τους. Τα γραπτά είναι χρήσιμα όχι για όσους γράφουν μόνο, αλλά και για όσους δεν γράφουν. Τροφοδοτούν την καθολική μνήμη. Αυτό είναι αναντίλεκτο. Το Μεσολόγγι με την τυπογραφία γίνεται το σημείο αναφοράς Ελλήνων και ξένων. Παγκοσμιοποιείται. Μιλάνε όλοι γι΄αυτό. Με το σχετικό κεφάλαιο στήνει μπροστά μας τον αλησμόνητο νομικό, το συμπολίτη μας Σπ. Κανίνια απ’ όπου άντλησε σχετικές γνώσεις.
Ο Δακαλάκης έχει μια ιδιοτυπία. Τελειώνει μια παράγραφο του λόγου του με στίχους ονομαστού ποιητή και κάνει τον λόγο του αληθινό και όμορφο. Ο ποιητής λέει μεγάλες αλήθειες, αλλά όμορφα.
Προχώρησα και στο κεφάλαιο «Προεπαναστατικό Μεσολόγγι». Ένα χαρούμενο πρόσωπο μέσα στην κατήφεια μιας «μαυροφόρας απελπισιάς», κατά τον ποιητή. Ενδυμασίες γυναικών και λερή φουστανέλα, που σήμερα αναδείχνονται στις Γιορτές Εξόδου. Υπάρχει και κάτι άλλο, που επιμένει και το τηρεί. Κι’ αυτό δείχνει ότι είναι συγγραφέας με αποσκευές. Δένει τα νοήματά του με ποιητικό επίγραμμα διαλεκτού ποιητή π.χ. αφήνει τον Παλαμά να μας λέει την Ιστορία του Μεσολογγιού, από τις καταβολές του ως σήμερα. Την διαχρονική πορεία τού Μεσολογγιού. Στοχάζεται πρωτότυπα επάνω στη συμπεριφορά των Ρώσσων στα Ορλωφικά και τους στιγματίζει ότι μας έριξαν στην κάψα του πολέμου και έφυγαν σαν ταξιδιάρικα πουλιά!
Το Μεσολόγγι δεν προήλθε από αυτοματογένεση, έχει ιστορική διαδρομή! Είχαν προηγηθεί διεργασίες πολλές, πολιτιστικές και πνευματικές, που οδήγησαν στις γνωστές εξελίξεις. Η Παιδεία, οι μεγάλες προσωπικότητες ήταν οι αρχιτέκτονες των εξελίξεων. Ο Δακαλάκης το ξέρει αυτό και στο βιβλίο του επιμένει και το λέει. Δείχνουν δρόμους και εκχύνουν ομορφιά πιο δροσερή από την αποσπερνή αύρα της λιμνοθάλασσας. Λέει ο Βίκτωρ Ουγκώ, «όταν φωτίζεται το κεφάλι, δε θα βρεθείς ποτέ στην ανάγκη να το κόψεις». Σωστό! Τίναξαν στον αέρα μεθοδεύσεις των κατακτητών για τον αφανισμό της Ρωμηοσύνης. Ο Δακαλάκης το ξέρει αυτό και δίνει κυρίαρχη θέση στο βιβλίο του. Μου άρεσε μια υπέροχη συμβουλή του Γρ. Μάνεση στους Έλληνες: «Να έχουν φόβο Θεού και να συλλογίζονται τα μετά ταύτα!». Αυτό σημαίνει ότι με τον φόβο του Θεού αποχτάς αντοχή και δύναμη. Από τον προϋπολογισμό του ενδεχόμενου, αποχτάς σύνεση. Τα δύο ακαταμάχητα όπλα του αγωνιστή. Πρόσωπα, που φαίνονται μυθικά στο βιβλίο του Γιάννη Δακαλάκη, αποδεικνύονται υπαρκτά. Φωτογραφίες, ζωγραφικές παραστάσεις στη χρήση του συγγραφέα για ανάδειξη τους. Δεν προσπερνώ καταθέσεις απόψεων για την Ελλάδα όπως του ασύγκριτου Μάγερ, εφημερίδες που ο συγγραφέας αξιοποιεί και καταγράφει ότι με φωνή «Στέντορος» στεντονότερον, θα διαλαλεί το δικαίωμα της Ελλάδας να συγκαταριθμείται με τους άλλους λαούς. Από όλα αυτά θαυμάζουμε έναν Λαό, που είναι έτοιμος να πεθάνει τραγουδώντας.
Ένα πήδημα μάς μεταφέρει στη μετεπαναστατική εποχή. Εδώ οραματιστές Πρωθυπουργοί, ο θρυλικός Κήπος των Ηρώων, αυτό το θαύμα θαυμάτων και το μυστήριο! Ποιητές, φωτογραφίες, αυθεντίες των Γραμμάτων και τις πολιτικής, συνωθούνται στις σελίδες του βιβλίου. Η Μουσική, κυρίαρχη επίδοση στο Μεσολόγγι, αυτοσχεδιαστές κανταδόροι καταπλημμυρίζουν τους δρόμους του Μεσολογγίου και γλυκές κοπελιές ξεπορτίζουν ή βγαίνουν στα παράθυρα και τα μπαλκόνια. Κυλάει ο χρόνος!. Το Μεσολόγγι δένει τις κεφαλοχάραχτες πληγές του από το σπαθί του Μωχαμετάνου. Ιεροί Ναοί χτίζονται. Το πανηγύρι του Αϊ Συμιού ευκαιρία για καβαλαρία και ανέμισμα φουστανέλας στον χορό. Σύλλογοι οργανώνονται. Αγάλματα στήνονται. Φωτογραφίες απαθανατίζουν μορφές που χάθηκαν στις απόκρημνες λαγκαδιές του χτες. Εδώ ο Ευαγγελάτος ο θρυλικός Δήμαρχος, ο Δεσπότης Θεόκλητος. Εδώ δάσκαλοι που μίλησαν σε ψυχές και τις φωτοσκίασαν. Το φαρμακείο του Μηλιώνη, όπου κατέφθαναν πυκνές ομάδες ανθρώπων για ενημέρωση, καλοπροαίρετοι άνθρωποι όπως ο Κ. Πετρόπουλος, ο Σπ. Κανίνιας, ο Τάσος Γιανναράς και απειράριθμο πλήθος πνευματικών ανθρώπων με βαθύ Μεσολογγίτικο αίσθημα. Η αγέραστη νιότη του Μεσολογγίου, μέσα από τα Σχολεία του, πρόβαλλε το δικαίωμα του Μεσολογγιού να καταχωρείται στην Παγκόσμια συνείδηση, ως αιώνιο σύμβολο παλικαριάς και λεβεντοσύνης, θαυμαστό από δικούς μας και ξένους.
Στο βιβλίο, τέλος, αναδείχτηκαν προσοντούχοι και χαρισματικοί άνθρωποι με επιδόσεις στη μουσική, στην ποίηση, στον λόγο. Σκεφτικός στάθηκα στη φωτογραφία του Β. Σταματόπουλου, Μεσολογγίτη, μπροστά σε ορθόστητα όργανα μουσικής. Λίγο παρακάτω δοκίμασα μια βαθειά συγκίνηση. Βγήκε μπροστά η αλησμόνητη Βιβή Μπακανδρέα. Ήχησε στα αυτιά μου: «Να ζη το Μεσολόγγι»! καθηγήτρια στο σχολείο μου και η μουσική φωνή του Μεσολογγίου.
Γιάννη Δακαλάκη, έδωσες την ψυχή σου για ένα έργο, που για πάντα θα γοητεύει, θα διδάσκει, θα φωτίζει τα σώψυχα του Μεσολογγιού, στη συνομιλία του με το μέλλον.
Έτσι ήδη κυκλοφορεί η Β’ έκδοση της πολυετούς έρευνάς του πάνω στην Ιστορία και στα γεγονότα της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου από τον 16ο αιώνα μέχρι και σήμερα.
Όσοι επιθυμούν να αποκτήσουν το βιβλίο, μπορούν να απευθύνονται στον ίδιο τον συγγραφέα, στο τηλ. 6939-22.11.22 (ώρες καταστημάτων) ή στο dakalakis@yahoo.gr
Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Μεσολογγίτη ΓιάννηΔακαλάκη
Πρόκειται για μια ιστορική διαδρομή πέντε αιώνων, για μια πόλη τιμημένη με τον ιερότερο τίτλο που της απονεμήθηκε για την αδιάκοπη πορεία της από την εμφάνισή της ως σήμερα. Μιας πόλης, που μέσα από τα σπλάγχνα της ξεπήδησαν τα μεγάλα ονόματα του ηρωισμού, της πολιτικής και του πολιτισμού. Μιας πόλης, που έκλειναν το γόνυ τους οι πάντες. Βασιλείς, Πρόεδροι Δημοκρατίας και Πρωθυπουργοί, πρωτοπόροι της διανόησης και της Τέχνης. Μιας πόλης, που τα φιλελληνικά κράτη που τη βοήθησαν στον αγώνα για την ανεξαρτησία, έθεσαν τους βωμούς της αιώνιας παρουσίας τους, μέσα στον χώρο όπου φυλάσσονται τα οστά των προγόνων τους.
Το βιβλίο αυτό είναι θύμηση και γλυκιά αναπόληση μιας ζωής που πέρασε ανεπιστρεπτί. Με τους ανθρώπους της που της έδιναν καθημερινή ανάσα και πρόοδο. Είναι το βιβλίο που για τους παλιότερους, αποτελεί έκπληξη για την ζωή που πέρασαν με τις χαρούμενες συντροφιές τους, με τα ήθη, τα έθιμά τους και με την ξεγνοιασιά της νιότη τους.
Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί πλουσιότατο φωτογραφικό και πληροφοριακό υλικό που του παραχώρησαν αγαπημένοι φίλοι και συμπολίτες του. Ανέτρεξε σε παλαιές εκδόσεις και άγνωστα γεγονότα που τα απαριθμεί με εκφραστικό και συναισθηματικό λόγο. Δεν υπερβάλει και δεν υποβιβάζει πρόσωπα και γεγονότα, αλλά τα μεταφέρει απλά και κατανοητά, όπως του τα διηγήθηκαν και όπως, πολλά από αυτά, τα έζησε ο ίδιος τα παλαιότερα χρόνια, στο περιβάλλον μιας πόλης που ανέδυε ευωδία στα μπαλκόνια, τους κήπους και τις αυλές των σπιτιών με το αγιόκλιμα, το νυχτολούλουδο και το γιασεμί.
Το βιβλίο συναρπάζει τον αναγνώστη γιατί εκεί βρίσκει κάτι δικό του, κάτι νοσταλγικό. Πέρα όμως απ’ όλα αυτά περιγράφει και το μεγάλο κακό που κάποιοι προξένησαν στην πόλη με την καταστροφή της πλατιάς και πανέμορφης λιμνοθάλασσάς της. Τα κόκαλα των αγωνιστών που είναι διάσπαρτα στην Κλείσοβα, στο Βασιλάδι και στην Πλώσταινα, θα είναι γι’ αυτούς οι καθημερινές ερινύες που θα τους καταδιώκουν.
Την έκδοση του βιβλίου, χαιρετίζει ο ιδρυτής της «Διεξόδου» και του «ΜουσείουΆλατος», δικηγόρος ΝίκοςΚορδόσης.
Κυκλοφόρησε, πριν λίγες ημέρες, το νέο βιβλίο τού Μουσικοδιδασκάλου και Πρωτοψάλτου, Γιάννη Δακαλάκη με τίτλο «Ανθολόγιο Εκδηλώσεων Βυζαντινής Μουσικής Τέχνης τού Συλλόγου Ιεροψαλτών Ν. Αιτωλοακαρνανίας “ΑΡΧΙΔΙΑΚΟΝΟΣ ΑΝΘΙΜΟΣ”, με έδρα το Μεσολόγγι».
Πρόκειται για το όγδοο, κατά σειρά, βιβλίο του Συγγραφέα, στο οποίο, αυτή την φορά, πραγματοποιεί μια ιστορική αναδρομή και παρουσίαση των εκδηλώσεων και των δράσεων του Συλλόγου Ιεροψαλτών «ΑΡΧΙΔΙΑΚΟΝΟΣ ΑΝΘΙΜΟΣ» με έδρα την Ιερή πόλη του Μεσολογγίου καθώς και της Χορωδίας τού Συλλόγου, για την δεκαετία 2009 – 2020.
Ο Σύλλογος Ιεροψαλτών “ΑΡΧΙΔΙΑΚΟΝΟΣ ΑΝΘΙΜΟΣ“, με έδρα την Ιερή πόλη του Μεσολογγίου, ιδρύθηκε το 1980 με σκοπό την διάδοση και διάσωση της εκκλησιαστικής μας μουσικής παράδοσης, της Βυζαντινής Μουσικής καθώς και την ηθική, πνευματική και μουσική καλλιέργεια των μελών του, των Ιεροψαλτών.
Βασικό τμήμα του Συλλόγου, αποτελεί η Χορωδία Ιεροψαλτών, της οποίας χοράρχης, από ιδρύσεώς της, είναι ο ίδιος ο Συγγραφέας, Γιάννης Δακαλάκης.
Η Χορωδία, έχει πραγματοποιήσει εμφανίσεις τόσο στην Αιτωλοακαρνανία, όσο και σε αρκετές πόλεις της Ελλάδας, με αφορμή χορωδιακά φεστιβάλ ή άλλες εκδηλώσεις, ενώ κλιμάκιο αυτής έχει εμφανιστεί και σε Χώρες του εξωτερικού.
Έχει λάβει μέρος σε πανελλήνιους χορωδιακούς διαγωνισμούς αποσπώντας διακρίσεις, συμμετείχε στην εκπομπή της Δημόσιας Τηλεόρασης ΕΡΤ 2 με τίτλο: “Βυζαντινό Αναλόγιο”, ενώ έχει λάβει μέρος σε επετειακές εκδηλώσεις με αποκορύφωμα την παρουσία της στην ζωντανή μετάδοση των Εορτών Εξόδου 2019, από την ΕΡΤ.
Θα ήταν παράλειψη εάν δεν αναφέραμε την συμμετοχή μελών του Συλλόγου και άλλων φιλακόλουθων εθελοντών σε κοινωνικές δράσεις προς ώφελος της πόλης του Μεσολογγίου με δεντροφυτεύσεις, καθαρισμούς δημοσίων χώρων κ. α.
Όπως αναφέρει στο εισαγωγικό σημείωμά του ο Συγγραφέας: “πέρυσι, το 2020, ο Σύλλογος Ιεροψαλτών συμπλήρωσε 40 χρόνια δημιουργικής και καλλιτεχνικής παρουσίας. Αισθάνομαι την ανάγκη να τιμήσω τους πρωτεργάτες αυτής της συλλογικής προσπάθειας, δηλαδή, τους συναδέλφους Ιεροψάλτες που έχουν φύγει από την ζωή. Σ’αυτούς, λοιπόν, αφιερώνω το παρόν βιβλίο”
Το 1990, ο Μουσικοδιδάσκαλος & Πρωτοψάλτης, Γιάννης Δακαλάκης, επεχείρησε την πρώτη του συγγραφική προσπάθεια με μια αντίστοιχη έκδοση, η οποία αφορούσε στην πρώτη δεκαετία του Συλλόγου. Έκτοτε, με την συμπλήρωση κάθε δεκαετίας, εκδίδει το αντίστοιχο “Ανθολόγιο” εκδηλώσεων και δράσεων οι οποίες, αισίως, ξεπέρασαν τις εκατό.
Κατα την διάρκεια της πολυετούς Ιεροψαλτικής του καριέρας, μελοποίησε δεκάδες Ακολουθίες Αγίων και Εορτών, ενώ το 2007 κυκλοφόρησε το βιβλίο “Η Βυζαντινή μουσική από τον Αρχιδιάκονο Άνθιμο (1837) μέχρι και σήμερα“. Πρόκειται για μια πολυετή έρευνα του ιδίου με θέμα την ζωή, την δράση και την βυζαντινή μουσική στην Αιτωλία, όπως την εδίδαξε ο Αρχιδιάκονος Άνθιμος.
Να σημειώσουμε, πως όλες οι συγγραφικές δουλειές του κ. Δακαλάκη, αποτελούν προσωπική του έκδοση και προφέρονται δωρεάν.
