Ετικέτα: ΑΥΤΙΣΜΟΣ

Με ιδιαίτερη συγκίνηση η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας ανακοινώνει την έναρξη των διαδικασιών για την ανέγερση της Πρότυπης Μονάδας Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αυτιστική Διαταραχή στο Μεσολόγγι, ενός έργου ζωής που παίρνει σάρκα και οστά χάρη στην απόφαση του Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριου Φαρμάκη, να το εντάξει στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2021–2027».

Ευχαριστίες προς τον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας για την Πρότυπη Μονάδα Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αυτιστική Διαταραχή στην Ι.Π. Μεσολογγίου

Ένα πάγιο και πολυετές αίτημα του Συλλόγου Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων Αυτιστικών Ατόμων «Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης» αρχίζει πλέον να υλοποιείται, καθώς η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας ανακοίνωσε την έναρξη των διαδικασιών για την κατασκευή Πρότυπης Μονάδας Υποστηριζόμενης Διαβίωσης στην Ιερά Πόλη Μεσολογγίου.

Η ιδέα της δημιουργίας μιας ειδικής δομής φροντίδας για άτομα με αυτισμό γεννήθηκε το 2014 από τις κυρίες Ευαγγελία Μακεδονοπούλου – Δημοπούλου, Αλεξάνδρα Μπακή και Ιουλία Πετρονικολού και σταδιακά αγκαλιάστηκε από όλα τα μέλη και τους φίλους του Συλλόγου.

Από την πρώτη στιγμή της ενθρόνισής του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Δαμασκηνός προώθησε με αποφασιστικότητα το όραμα αυτό.

Η καθοριστική εξέλιξη ήρθε με την απόφαση που υπέγραψε ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης στις 2 Δεκεμβρίου 2025, με την οποία το έργο εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2021–2027». Η υλοποίηση θα γίνει από την Περιφέρεια, με κύριο του έργου την Ιερά Μητρόπολη.

Το έργο

Το κατασκευαστικό σκέλος περιλαμβάνει:

• Ανέγερση συγκροτήματος τριών αυτόνομων μονάδων τεσσάρων ατόμων (μονοώροφες, 200 τ.μ. έκαστη), οι οποίες θα λειτουργούν ως Μονάδες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης, με πλήρη λειτουργική αυτονομία.

• Κεντρική διώροφη μονάδα 470 τ.μ., που θα στεγάζει κοινόχρηστες λειτουργίες και Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων με Αυτισμό.

• Προμήθεια ειδικού εξοπλισμού απαραίτητου για τη λειτουργία της δομής.

Πρόκειται για ένα έργο κοινωνικής φροντίδας που αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό πυλώνα υποστήριξης για άτομα με αυτισμό και τις οικογένειές τους, προσφέροντας υπηρεσίες ενδυνάμωσης, εκπαίδευσης και κοινωνικής ένταξης.

Ευχαριστίες προς τον Περιφερειάρχη και όλους τους συντελεστές

Η Ιερά Μητρόπολη και το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου εκφράζουν δημόσια τις θερμές τους ευχαριστίες προς τον Περιφερειάρχη Νεκτάριο Φαρμάκη για το διαρκές ενδιαφέρον, την άμεση ανταπόκριση και την αποφασιστικότητα που επέδειξε ώστε να προχωρήσει ένα έργο μοναδικό για τον Νομό Αιτωλοακαρνανίας.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται:

• Στον Αρχιμανδρίτη Ιωσήφ Ζωγράφο, Αντιπρόεδρο του Συλλόγου, ο οποίος σήκωσε το κύριο βάρος των ενεργειών για την ολοκλήρωση των μελετών και διαδικασιών.

• Στην Αρχιτέκτονα Μηχανικό Δήμητρα Γουργιώτη για την εκπόνηση των μελετών σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές.

• Στο Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του Ι.Ν. Αγίου Παντελεήμονος Μεσολογγίου για την παραχώρηση του οικοπέδου.

• Σε όλα τα μέλη και τους φίλους του Συλλόγου για τη στήριξη και τις προσευχές που συνέβαλαν στην ευόδωση του εγχειρήματος.

Η ανακοίνωση καταλήγει υπογραμμίζοντας ότι η Μονάδα Υποστηριζόμενης Διαβίωσης θα αποτελέσει ελπίδα και στήριγμα για τις ευάλωτες οικογένειες της περιοχής, «προσφέροντας αξιοπρέπεια, ποιότητα ζωής, χαρά και ψυχική ενδυνάμωση στους ανθρώπους που τη χρειάζονται περισσότερο».

Τρεις σημαντικές δράσεις κοινωνικής φροντίδας, συνολικού προϋπολογισμού που ξεπερνά τα 3,7 εκατομμύρια ευρώ, εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2021–2027» με αποφάσεις που υπέγραψε χθες, Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2025, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης.

Πρόκειται για παρεμβάσεις που ενισχύουν κρίσιμες κοινωνικές δομές στην Αιτωλοακαρνανία και την Αχαΐα, βελτιώνοντας τις συνθήκες διαβίωσης και μετακίνησης ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία.

Ανέγερση Μονάδας Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Αγ. Αρσενίου στη δημοτική ενότητα Μεσολογγίου – 3,24 εκατ. ευρώ

Η πρώτη και μεγαλύτερη δράση αφορά τη δημιουργία της Μονάδας Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Αγίου Αρσενίου, συνολικού προϋπολογισμού 3.240.936 ευρώ, στον Δήμο Ιερής Πόλεως Μεσολογγίου.

Το έργο υλοποιείται από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με κύριο του έργου την Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας και περιλαμβάνει:

Υποέργο 1: Κατασκευή συγκροτήματος

• Ανέγερση τριών αυτόνομων μονάδων κατοικίας για άτομα με αυτισμό
• Κάθε μονάδα θα φιλοξενεί τέσσερα άτομα
• Μονώροφες εγκαταστάσεις 200 τ.μ. η καθεμία, γύρω από κοινή αυλή
• Παράλληλη δημιουργία διώροφης κεντρικής μονάδας 470 τ.μ. με κοινόχρηστες λειτουργίες και Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας

Υποέργο 2: Προμήθεια εξοπλισμού

Προβλέπεται ο πλήρης υλικοτεχνικός εξοπλισμός για τη λειτουργία της δομής.

Η νέα Μονάδα Υποστηριζόμενης Διαβίωσης αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες σύγχρονες κοινωνικές υποδομές που έχουν χρηματοδοτηθεί τα τελευταία χρόνια στο Μεσολόγγι.

Δύο νέα λεωφορεία για Αγρίνιο – 222.250 ευρώ

Η δεύτερη δράση αφορά την ενίσχυση των κοινωνικών δομών του Δήμου Αγρινίου με την προμήθεια:

• 1 λεωφορείου 18 θέσεων για το ΚΔΑΠμεΑ Αγρινίου
• 1 λεωφορείου 9 θέσεων για το ΚΗΦΗ Αγρινίου

Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 222.250,16 ευρώ, με στόχο την ασφαλή και αξιοπρεπή μετακίνηση παιδιών με αναπηρία και ηλικιωμένων.

Τέσσερα νέα οχήματα για ΑμεΑ στην Αχαΐα – 280.000 ευρώ

Η τρίτη δράση προβλέπει την προμήθεια τεσσάρων σύγχρονων οχημάτων (9–20 θέσεων), ειδικά διαμορφωμένων όπου απαιτείται, για τις μετακινήσεις ατόμων με αναπηρία στην Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας.

Τα οχήματα θα καλύπτουν ανάγκες των σωματείων:

• «ΜΑΧΗΤΕΣ»
• «ΗΦΑΙΣΤΟΣ»
• «ΠΟΜΑμεΑ»
• «ΕΚΑΜΕ Αιγίου»

Δήλωση Νεκτάριου Φαρμάκη

Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας δήλωσε:

«Συνεχίζουμε τη μεγάλη προσπάθεια στήριξης των κοινωνικών δομών του τόπου μας και συνδρομής των πιο ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων. Εργαζόμαστε για την ενίσχυση κάθε δράσης κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης, γιατί είναι υποχρέωσή μας να στεκόμαστε στο πλευρό κάθε ανθρώπου και να του προσφέρουμε αξιοπρέπεια και ισότιμη πρόσβαση. Όσο υπάρχουν ανάγκες, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας θα είναι παρούσα και έτοιμη να συνδράμει».

Από τις 10 έως τις 12 Οκτωβρίου 2025 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 9^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αυτισμού.

Τα Πανελλήνια Συνέδρια για τον Αυτισμό, τα οποία έχουν καθιερωθεί ως θεσμός από το 2007 με πρωτοβουλία της Εταιρίας Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου Αιτωλοακαρνανίας (ΕΨΥΠΕΑ), αποτελούν έναν σταθερό πυλώνα επιστημονικού διαλόγου και ανταλλαγής γνώσεων. Η ΕΨΥΠΕΑ είχε την ευθύνη διοργάνωσης των τριών πρώτων συνεδρίων, συμβάλλοντας καθοριστικά στη θεμελίωση αυτού του θεσμού.

Το φετινό συνέδριο διοργανώθηκε από το Ελληνικό Επιστημονικό Δίκτυο για τις Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος (ΕΕΔΔΑΦ) και είχε ως βασικό στόχο τη δημιουργία γόνιμου διαλόγου γύρω από κρίσιμα ζητήματα που αφορούν το φάσμα του αυτισμού. Παράλληλα, ανέδειξε σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα και πρακτικές, ενδυναμώνοντας τους επαγγελματίες του χώρου μέσω της ανταλλαγής εμπειριών, προβληματισμών και προτάσεων.

Περισσότεροι από 900 επιστήμονες από όλη την Ελλάδα συμμετείχαν με ομιλίες, προφορικές και αναρτημένες ανακοινώσεις, καθώς και εργαστήρια (workshops), παρουσιάζοντας το εύρος και το βάθος του επιστημονικού έργου που επιτελείται στη χώρα.

Το Κέντρο Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές της ΕΨΥΠΕΑ είχε δυναμική παρουσία στο συνέδριο, συμμετέχοντας με δύο προφορικές και μία αναρτημένη ανακοίνωση, οι οποίες ανέδειξαν καινοτόμες παρεμβάσεις και ερευνητικές πρωτοβουλίες της διεπιστημονικής του ομάδας.

Αναλυτικά παρουσιάστηκαν οι εξής εργασίες:

• «Ανοίγοντας πύλες κατανόησης: Εκπαιδεύοντας παιδιά νηπιαγωγείου και δημοτικού για την αποδοχή της διαφορετικότητας στο φάσμα του αυτισμού»
  Προφορική ανακοίνωση. Παρουσίαση της κας Αντιγόνης Τρούπου, Λογοθεραπεύτριας MSc. Συμμετείχαν οι κ.κ. Αναστασία Γεωργίου (Κοινωνιολόγος – Ειδική Παιδαγωγός Med), Ελένη Γεωργαρά (Εργοθεραπεύτρια), Γεράσιμος Τουλιάτος (Διοικητικός Υπεύθυνος MSc) και Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου (Παιδοψυχίατρος, Επιστημονική Υπεύθυνη ΕΨΥΠΕΑ).
• «Σχεδιασμός και πιλοτική εφαρμογή ενός ομαδικού προγράμματος υποστήριξης αδελφών παιδιών με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος»
  Προφορική ανακοίνωση. Παρουσίαση της κας Ελεωνόρας Παλαιοδήμου, Ψυχολόγου MSc. Συμμετείχαν οι κ.κ. Μαρία Φλάκα (Κοινωνική Λειτουργός), Ευθυμία Κουμανιώτη (Οικονομολόγος MBA) και Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου (Παιδοψυχίατρος, Επιστημονική Υπεύθυνη ΕΨΥΠΕΑ).
• «Μετάφραση, διαπολιτισμική προσαρμογή και χορήγηση του ερωτηματολογίου αντιλήψεων για τον αυτισμό σε Έλληνες γονείς παιδιών με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος»
  Αναρτημένη ανακοίνωση. Παρουσιάστηκε από τη Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου. Συμμετείχαν οι κ.κ. Γεράσιμος Τουλιάτος (Διοικητικός Υπεύθυνος MSc), Αικατερίνη Γυφτογιάννη (Λογοθεραπεύτρια M.Ed., M.N.P.N.), Σταυρούλα Τσώλου (Καθηγήτρια Γαλλικών) και Ειρήνη Φλώρου (Ψυχολόγος M.A., MSc).

Η Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου συμμετείχε επίσης ως συντονίστρια στο εργαστήριο με θέμα «Παιδαγωγικές/θεραπευτικές παρεμβάσεις σε αυτισμό και πολλαπλές αναπηρίες», που πραγματοποιήθηκε από την κα Λίλα Κοσσυβάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδας.

Η ΕΨΥΠΕΑ ανακοινώνει, με ιδιαίτερη χαρά και υπερηφάνεια, την εκλογή της Δρ. Κατερίνας Καραϊβάζογλου, Παιδοψυχιάτρου και Επιστημονικής Υπεύθυνης του Κέντρου Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές της ΕΨΥΠΕΑ, στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Επιστημονικού Δικτύου για τις Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος (ΕΕΔΔΑΦ). Η εκλογή αυτή αποτελεί σημαντική τιμή και αναγνώριση της πολυετούς, συστηματικής και επιστημονικά τεκμηριωμένης δράσης της ΕΨΥΠΕΑ, καθώς και της αφοσιωμένης προσπάθειάς της για την υποστήριξη των ατόμων με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος και των οικογενειών τους.

Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΨΥΠΕΑ εκφράζει τις θερμές του ευχαριστίες προς τα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας και όλους όσοι συνέβαλαν στην επιτυχή παρουσία του Κέντρου Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές στο συνέδριο. Η ΕΨΥΠΕΑ παραμένει σταθερά προσηλωμένη στο έργο της και θα συνεχίσει να βρίσκεται παρούσα και πρωτοπόρα σε κάθε προσπάθεια που προάγει την κατανόηση, την αποδοχή και τη στήριξη των ατόμων στο φάσμα του αυτισμού.

Οι Βρεφονηπιακοί Σταθμοί του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, σε συνεργασία με την Εταιρία Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου Αιτωλοακαρνανίας (ΕΨΥΠΕΑ), σας προσκαλούν στις ενημερωτικές εκδηλώσεις που διοργανώνουν με θέμα τον Αυτισμό:

• Δευτέρα 5 Μαΐου 2025, 18:00 (Α’ Βρεφικός Μεσολογγίου – Πλώσταινα): Ενημέρωση για παιδιά 8 μηνών έως 3 ετών

• Τετάρτη 7 Μαίου2025, 18:00 (Γ’ Παιδικός Σταθμός Μεσολογγίου – Άγιος Παύλος): Ενημέρωση για παιδιά από 3 ετών και άνω.

 

Στόχος των συναντήσεων είναι η ενημέρωση γονέων και εκπαιδευτικών σχετικά με τα ηλικιακά ορόσημα της φυσιολογικής ανάπτυξης ενός παιδιού έως την ηλικία των 6 ετών και η αναγνώριση των ενδείξεων δυσκολιών έτσι ώστε να γίνει έγκαιρα η παραπομπή σε ειδικό. Στους συμμετέχοντες, θα διανεμηθεί πίνακας με τα ηλικιακά ορόσημα και με τις ενδείξεις των δυσκολιών.

Ομιλητές στις δύο ενημερωτικές εκδηλώσεις είναι:

 

• Κατερίνα Καραϊβάζογλου (Παιδοψυχίατρος – Επιστημονική Υπεύθυνη του Κέντρου Ημέρας της ΕΨΥΠΕΑ)
• Παρασκευή Γεωργίου & Έφη Τσώτα (Λογοθεραπεύτριες)
• Ελένη Γεωργαρά (Εργοθεραπεύτρια)
• Ελεωνόρα Παλαιοδήμου & Ειρήνη Φλώρου (Ψυχολόγοι)

Χαιρετισμός και συνοπτική παρουσίαση της ΕΨΥΠΕΑ θα γίνει από τον Διοικητικό υπεύηθυνο της δομής Γεράσιμο Τουλιάτο.

Ενδυνάμωση και ενεργός συμμετοχή: Ο αυτισμός δίνει το παράδειγμα

 

Γράφει η Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου,

Παιδοψυχίατρος,

Επιστημονική Υπεύθυνη Κέντρου Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές της ΕΨΥΠΕΑ

 

Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την πρώτη κλινική περιγραφή των αυτιστικών συμπτωμάτων από την παιδοψυχίατρο Grunya Sukhareva το 1925, ενώ στις αρχές τις δεκαετίας του 1940 ακολούθησαν οι ιστορικές πλέον αναφορές των Kanner και Asperger. Έκτοτε  το επιστημονικό και κοινωνικό ενδιαφέρον για τον αυτισμό διαρκώς διευρύνεται. Οι επιστήμονες εμβαθύνουν όλο και περισσότερο στους νευροφυσιολογικούς και μοριακούς μηχανισμούς που εμπλέκονται στα ελλείμματα και τις ιδιαιτερότητες του αυτισμού, αλλά έχουν αρχίσει να εστιάζουν και σε μια ευρύτερη οπτική, η οποία δεν βλέπει τον αυτισμό μόνο ως διαταραχή αλλά και ως διαφορετικότητα, ως ένα χαρακτηριστικό και αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας του ατόμου. Παράλληλα, η αυτιστική κοινότητα συνεχώς μεγαλώνει, αναδεικνύει τις δυσκολίες και τους αποκλεισμούς που αντιμετωπίζουν τα μέλη της, οργανώνεται και διεκδικεί τα δικαιώματά της.

Παρ΄όλα αυτά, η καθημερινότητα παραμένει δύσκολη για τα αυτιστικά άτομα και τις οικογένειές τους, καθώς βιώνουν σημαντικά εμπόδια στην εκπαίδευση, την εργασία, την προσβασιμότητα σε χώρους και υπηρεσίες, την ιατρική φροντίδα, τη μετακίνηση, την ψυχαγωγία, την εκπροσώπηση και διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους. Επιπλέον, αντιμετωπίζουν αυξημένα ποσοστά προβλημάτων ψυχικής και σωματικής υγείας, και ως εκ τούτου χρησιμοποιούν πιο συχνά τις υπηρεσίες υγείας. Σύμφωνα με τις έρευνες, πολλά αυτιστικά άτομα δυσκολεύονται σημαντικά σε δημόσιους χώρους όπως καταστήματα εστίασης, σουπερ-μάρκετ, μέσα μαζικής μεταφοράς, δρόμους, εμπορικά κέντρα, ιατρεία και νοσοκομεία, λόγω των αισθητηριακών τους συμπτωμάτων. Επίσης, οι αυτιστικοί ενήλικες έχουν μικρότερη πρόσβαση σε δραστηριότητες σωματικής άσκησης, ενώ τα παιδιά και οι έφηβοι με αυτισμό έχουν μικρότερη πρόσβαση σε δραστηριότητες ψυχαγωγίας και ελεύθερου χρόνου σε σύγκριση με τους νευροτυπικούς συνομηλίκους τους. Αντίστοιχα εμπόδια συναντούν τα αυτιστικά άτομα και στον τομέα των σπουδών και της εργασίας. Στη χώρα μας, παρότι τα τελευταία χρόνια έχει κατοχυρωθεί το δικαίωμα των αυτιστικών μαθητών να εισάγονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, δεν υπάρχει επαρκής υποστήριξη των αυτιστικών φοιτητών κατά τη διάρκεια των σπουδών τους με αποτέλεσμα αρκετοί να μη μπορούν να τις ολοκληρώσουν. Επιπροσθέτως, οι αυτιστικοί απόφοιτοι πανεπιστημιακών σχολών αμοίβονται λιγότερο από τους νευροτυπικούς απόφοιτους και τους απόφοιτους με άλλες αναπηρίες. Κατά παρόμοιο τρόπο, τα αυτιστικά άτομα έχουν υψηλότερα ποσοστά ανεργίας σε σύγκριση με άλλες ομάδες ατόμων με αναπηρία όπως άτομα με μαθησιακές δυσκολίες, νοητική καθυστέρηση και διαταραχές λόγου, παρότι ο αυτισμός χαρακτηρίζεται από πλεονεκτήματα σε συγκεκριμένους εργασιακούς τομείς όπως τα μαθηματικά και οι υπολογιστές,

Καθώς, λοιπόν, αυξάνεται η επίγνωση για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αυτιστικοί πολίτες, όχι μόνο λόγω της διαφορετικότητάς τους αλλά κυρίως λόγω της έλλειψης γνώσης  και αποδοχής από το νευροτυπικό περιβάλλον, ενισχύεται και η συνειδητοποίηση ότι είναι απαραίτητη η ενδυνάμωση των ίδιων και των οικογένειών τους προκειμένου να βελτιωθεί ουσιαστικά η ποιότητα ζωής τους. Ο όρος ενδυνάμωση δηλώνει το βαθμό αυτονομίας και αυτοδιάθεσης ενός ατόμου, μιας ομάδας ή μια κοινότητας. Επομένως, περιλαμβάνει την απόκτηση γνώσης, την πρόσβαση σε πόρους και υπηρεσίες, τη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, την εκπροσώπηση και συνηγορία και γενικότερα τη δυνατότητα να έχει κανείς επιλογή και έλεγχο στα θέματα που τον αφορούν και να θέτει και να επιτυγχάνει τους στόχους του. Με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται η ενεργός συμμετοχή των αυτιστικών ατόμων και των οικογενειών τους σε οτιδήποτε τους αφορά όπως στην έρευνα, τη χάραξη πολιτικών, τον σχεδιασμό υπηρεσιών και τη διεκδίκηση δικαιωμάτων. Η συμμετοχή αυτή είναι αυτονόητο ανθρώπινο δικαίωμα και πολιτικά ορθή πρακτική και μέσα από αυτή μπορούν να ορισθούν κατάλληλες προτεραιότητες και επιλογές για τους αυτιστικούς πολίτες, να μειωθεί ο αποκλεισμός και το στίγμα καθώς και να βελτιωθεί η ζωή τους. Για παράδειγμα, τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι αυτιστικοί επιστήμονες, θεραπευτές και ερευνητές εργάζονται στον τομέα του αυτισμού προσφέροντας πολύτιμη γνώση σχετικά με τα βιώματα και τις ανάγκες των αυτιστικών ατόμων, με στόχο να προωθήσουν ουσιαστικές αλλαγές στην καθημερινότητα τους. Κατ’ αντίστοιχο τρόπο, η παρουσία των συλλόγων αυτιστικών ατόμων και των φροντιστών τους στις επιτροπές χάραξης πολιτικών και λήψης αποφάσεων θεωρείται πλέον απαραίτητη καθώς η αυτιστική κοινότητα μπορεί να θέσει καίριους προβληματισμούς, αιτήματα και προτεραιότητες.

Αρχίζουμε να παρατηρούμε, επομένως, μια σημαντική αλλαγή, από την προσπάθεια να “θεραπεύσουμε” τον αυτισμό στην προσπάθεια να τον κατανοήσουμε. Ωστόσο, παραμένουν ακόμα σημαντικά ζητήματα να απαντηθούν, ενώ η ίδια η ποικιλομορφία του αυτισμού καθιστά εξαιρετικά δύσκολη τη διαμόρφωση μιας ενιαίας πρακτικής που να ταιριάζει σε όλους. Μέσα στην αυτιστική κοινότητα υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση στις γνωστικές και επικοινωνιακές δεξιότητες και είναι σαφές ότι οι πρωτοβουλίες αυτοσυνηγορίας και αυτοεκπροσώπησης περιλαμβάνουν κυρίως λεκτικά αυτιστικά άτομα με φυσιολογική νοημοσύνη. Αντίθετα, δεν εκπροσωπούνται επαρκώς οι ανάγκες και οι επιθυμίες των μη λεκτικών ατόμων και των ατόμων με νοητική καθυστέρηση. Επιπλέον, στους επιστημονικούς κύκλους υπάρχουν διαφορετικές και συχνά αντικρουόμενες θεωρήσεις του αυτισμού είτε ως διακριτή διαταραχή με σαφή διαγνωστικά κριτήρια, είτε ως νευροβιολογική διαφορετικότητα, είτε ως αποτέλεσμα της δυσαρμονικής αλληλεπίδρασης του ατόμου με το περιβάλλον του. Τέλος, όσο αφορά τις οικογένειες, οι οποίες σηκώνουν το μεγαλύτερο μέρος υποστήριξης και φροντίδας, οι πρωτοβουλίες και οι διεκδικήσεις τους δεν ταυτίζονται πάντα με τις  επιθυμίες και την οπτική των ίδιων των αυτιστικών ατόμων με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ρήξεις και αλληλο-υπονόμευση.

Πώς μπορούν λοιπόν να αντιμετωπισθούν αυτές οι αντιθέσεις; Παρέχοντας ο καθένας, από τον τομέα του, έγκυρη γνώση και καθοδήγηση στα αυτιστικά άτομα και τις οικογένειές τους αλλά και την ελευθερία και την υποστήριξη να πάρουν τελικά τις δικές τους αποφάσεις. Με την έννοια αυτή, ο αυτισμός και όσοι ασχολούνται με αυτόν μπορούν να δώσουν το παράδειγμα μιας νέας στάσης συνεργασίας μέσα στην οποία οι κοινωνικές αξίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η επιστημονική γνώση και αναζήτηση δε συγκρούονται αλλά αντίθετα συνυπάρχουν και αλληλοσυμπληρώνονται.

Η 2α Απριλίου έχει οριστεί από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης και Ενημέρωσης για τον Αυτισμό, με στόχο την ενημέρωση της κοινής γνώμης για τη Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) και την προώθηση της αποδοχής και της συμπερίληψης.

Στο πλαίσιο αυτής της ημέρας, το Κέντρο Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές της ΕΨΥΠΕΑ, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό Ν. Αιτωλοακαρνανίας “Η Ανεμώνη”, διοργανώνει δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης την Τετάρτη 2 Απριλίου 2025, από τις 10:00 έως τις 13:00, στην κεντρική πλατεία της Ι.Π. Μεσολογγίου.

Στην εκδήλωση θα συμμετέχουν τμήματα νηπιαγωγείων της πόλης, όπου οι μικροί μαθητές, μέσα από στοχευμένες δραστηριότητες, θα γνωρίσουν καλύτερα τον αυτισμό και τη σημασία της αποδοχής και της συμπερίληψης στην καθημερινότητά τους. Παράλληλα, μέλη της Διεπιστημονικής Ομάδας της ΕΨΥΠΕΑ θα παρέχουν ενημέρωση για τη Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος, τη σημασία της έγκαιρης ανίχνευσης και της θεραπευτικής παρέμβασης στην προσχολική ηλικία, ενώ θα διανεμηθεί ενημερωτικό υλικό στο κοινό.

Η ΕΨΥΠΕΑ καλεί την τοπική κοινωνία να στηρίξει αυτή την πρωτοβουλία, να ενημερωθεί και να συμβάλει στην προώθηση της αποδοχής και της συμπερίληψης των ατόμων με ΔΑΦ. Μαζί μπορούμε να χτίσουμε μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς, όπου κάθε άτομο γίνεται αποδεκτό και υποστηρίζεται ισότιμα.

Το Κέντρο Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές της Εταιρίας Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου Αιτωλοακαρνανίας-ΕΨΥΠΕΑ, με αφορμή την 2^α Απριλίου που έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό , , σας προσκαλεί το Σάββατο 22 Μαρτίου 2025 και ώρα 19:00, στο Αμφιθέατρο της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας στο Μεσολόγγι, σε εκδήλωση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με τίτλο:

« Ο Αυτισμός στην Κοινωνία: Στήριξη και Ενδυνάμωση»

Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει:

19:00-19:10     Χαιρετισμοί Επισήμων

19:10-19:20    Εισαγωγή στην θεματολογία

Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου,

Παιδοψυχίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών, Επιστημονική Υπεύθυνη του Κέντρου Ημέρας της ΕΨΥΠΕΑ

 

19:20-19:50     Παρουσίαση του έργου « SEA: Συνηγορία, Εποπτεία και Ενδυνάμωση Οικογενειών με μέλη με Αυτισμό- Στρατηγικές Υποστήριξης και Προτάσεις για μια Ολοκληρωμένη Προσέγγιση».

 

                         Ευτυχία Καλιγαρίδου, Κοινωνική Λειτουργός, Κέντρο Παιδιού και Εφήβου

                        Αικατερίνη Μαρέδη, Οικονομολόγος MSc HRM, Κέντρο Παιδιού και Εφήβου

 

19:50-20:00     Ερωτήσεις-Συζήτηση

 

20:00-20:30     Προβολή της ελληνικής ταινίας μικρού μήκους « Η Ρουτίνα»

 

Λίγα λόγια για το έργο SEA.

Το έργο «SEA: Συνηγορία, Εποπτεία και Ενδυνάμωση Οικογενειών με μέλη με Αυτισμό», υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος BUILD, με φορέα υλοποίησης το Κέντρο Παιδιού και Εφήβου-Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρία και εταίρο τον Σύλλογο Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων, Παιδιών και Ενηλίκων με Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή, Αυτισμό και Asperger (Δ.Α.Δ.Α.Α).

Το Πρόγραμμα BUILD συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή ‘Ένωση μέσω του προγράμματος Citizens, Equality, Rights and Values (CERV), το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το Κέντρο Στήριξης ΜΚΟ. Στόχος του έργου είναι η ενίσχυση των ατόμων με αυτισμό και των οικογενειών τους μέσω ενημέρωσης, σχετικά με τα δικαιώματα τους και ο σχεδιασμός στρατηγικών για τη διεκδίκηση αυτών των δικαιωμάτων σε όλους τους τομείς της ζωής.

Παράλληλα, το έργο αποσκοπεί στην εποπτεία και καταγραφή των παραβιάσεων των δικαιωμάτων τους και των σχετικών νομοθετικών πλαισίων, καθώς και στη συνηγορία για την βελτίωση των σχετικών νομοθετικών ρυθμίσεων.

Στην εκδήλωση θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα του έργου από μέλη της Διεπιστημονικής Ομάδας του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου-Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρία.

Λίγα λόγια για την ταινία «Η Ρουτίνα»

Η πολυβραβευμένη σε ελληνικά και διεθνή φεστιβάλ, ελληνική ταινία μικρού μήκους για τον αυτισμό «Η Ρουτίνα» σε σενάριο και παραγωγή της Καλλιόπης Βίλλυ Κωτούλα, αποτυπώνει με ευαισθησία και ρεαλισμό την καθημερινότητα ενός μη λεκτικού αυτιστικού ενήλικα του Βαγγέλη και της οικογένειάς του.

Η συμβίωση με τον Βαγγέλη, δεν είναι εύκολη. Η οικογένεια προσπαθεί να μην διαταράξει την καθημερινότητα του, ώστε να τηρείται το πρόγραμμα του και να μην αλλάζει η ρουτίνα του.

Από την άλλη πλευρά , οι έντονοι ρυθμοί της ζωής του γείτονα Γιάννη , δεν του αφήνουν περιθώρια για κατανόηση και ενσυναίσθηση.

Ένα ξαφνικό γεγονός όμως θα είναι ο συνδετικός κρίκος , που θα ενώσει τους δυο ήρωες μας σε μια ταινία μικρού μήκους , που μας υπενθυμίζει πως όταν η αποδοχή υπερισχύει η ζωή όλων μας μπορεί να γίνει καλύτερη.

 

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τον Αυτισμό, το Κέντρο Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές της ΕΨΥΠΕΑ που εδρεύει στο Μεσολόγγι, πραγματοποίησε μια σειρά από δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινότητας.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό (World Autism Awareness Day), έχει καθιερωθεί η 2^α Απριλίου με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ (Ψήφισμα 62/139) το 2007.

Οι δράσεις που πραγματοποιήθηκαν ήταν οι εξής:

• Δημοσίευση άρθρου στον τοπικό Τύπο της Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου παιδοψυχίατρος, Επιστημονική Υπεύθυνη της ΕΨΥΠΕΑ, με τίτλο «Η διπλή φύση του αυτισμού ως ένα πλαίσιο καλύτερης κατανόησης και συνεργασίας».
• Συνέντευξη στο τηλεοπτικό σταθμό Lepanto R-TV από την Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου και την κα. Αναστασία Γεωργίου, κοινωνιολόγο-ειδ.παιδαγωγό της ΕΨΥΠΕΑ.
• Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Ι.Π. Μεσολογγίου από την κα. Αντιγόνη Τρούπου, λογοθεραπεύτρια της ΕΨΥΠΕΑ.
• Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Ράδιο Αγρίνιο από την κα. Αθηνα Ηλιοπούλου, εργοθεραπεύτρια της ΕΨΥΠΕΑ.
• Ενημέρωση πολιτών και διανομή έντυπου υλικού σχετικά με τη Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) στη κεντρική πλατεία Μεσολογγίου σε συνεργασία με το σύλλογο Γονέων , Κηδεμόνων και Φίλων ατόμων με αυτισμό ν. Αιτωλοακαρνανίας «Η Ανεμώνη».

Ο κύκλος των δράσεων ολοκληρώθηκε με την κεντρική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε με εξαιρετική επιτυχία, το Σάββατο 6 Απριλίου 2024 στο Αμφιθέατρο της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας στο Μεσολόγγι, με θέμα «Αυτισμός και Συμπερίληψη».

Την εκδήλωση άνοιξε με ομιλία ο Πρόεδρος του ΔΣ της ΕΨΥΠΕΑ κος Παναγιώτης Ζαβιτσανάκης. Χαιρετισμό απηύθηνε ο Δήμαρχος Ι.Π. Μεσολογγίου κος Σπύρος Διαμαντόπουλος και η εκπρόσωπος του Συλλόγου Επιστημόνων Λογοπαθολόγων Λογοθεραπευτών Ελλάδας (ΣΕΛΛΕ) κα Ολυμπία Καραγκούνη.

Ομιλήτριες στην εκδήλωση ήταν:

• η Δρ. Κατίγκω Χατζηπατέρα Γιαννούλη-Κλινική Ψυχολόγος, Επίκουρη Καθηγήτρια με εισήγηση « Η Δια Βίου Συμπερίληψη στη Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος».
• η Δρ. Δέσποινα Τσαούση-Αν. Προϊσταμένη του ΚΕΔΑΣΥ Αιτωλοακαρνανίας, με εισήγηση « Η ένταξη των παιδιών με ΔΑΦ στο σχολείο γενικής αγωγής».
• η κα Νίκη Πατσουράκη-Μαία, μητέρα παιδιού με αυτισμό, Πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων, Κηδεμόνων, Φίλων ατόμων με Αυτισμό ν. Αιτωλοακαρνανίας « Η Ανεμώνη» με εισήγηση « Η συμπερίληψη με τα μάτια των Γονέων».

Την παρουσίαση της εκδήλωσης ανέλαβε ο κος Γεράσιμος Τουλιάτος, Διοικητικός Υπεύθυνος της ΕΨΥΠΕΑ, ενώ τον συντονισμό των ομιλιών πραγματοποίησε η Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου Παιδοψυχίατρος-Επιστημονική Υπεύθυνη του Κέντρου Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές της ΕΨΥΠΕΑ. Μετά το πέρας των ομιλιών, ακολούθησε μουσικό ταξίδι με εξαιρετική παρουσία από τη χορωδία του Δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου, υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Σπ. Χολέβα.

Η ΕΨΥΠΕΑ ευχαριστεί θερμά, την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, τον Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου, τον μαέστρο κ. Σπ. Χολέβα και όλα τα μέλη της χορωδίας που πλαισίωσαν το καλλιτεχνικό μέρος της εκδήλωσης, τα Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης του νομού μας που μας φιλοξένησαν με αρθρογραφία και συνεντεύξεις μελών της Διεπιστημονικής Ομάδας, καθώς και όλο τον κόσμο που συμμετείχε στις δράσεις μας και με ιδιαίτερη αγάπη και εκτίμηση αγκάλιασε την προσπάθειά μας!

Οι δράσεις που πραγματοποιήθηκαν από την ΕΨΥΠΕΑ, αποτέλεσαν σημαντική στιγμή για την τοπική κοινότητα όπου η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για την ΔΑΦ διευρύνθηκε και ενισχύθηκε, αναδεικνύοντας τη σπουδαιότητα της συμπερίληψης σε κάθε επίπεδο της κοινωνίας μας. Η ΕΨΥΠΕΑ ως είθισται, στα 20 χρόνια λειτουργίας της, θα συνεχίσει να πραγματοποιεί δράσεις εκπαίδευσης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με απώτερο σκοπό η συμπερίληψη να γίνει πράξη.

 

Γράφει ο Γιώργος Καλαρύτης

Υπεύθυνος Εθελοντισμού ΟΝΝΕΔ Αιτωλοακαρνανίας

 

 

 

Τη δεύτερη μέρα του Απρίλη, τώρα που η άνοιξη καλά κρατεί και χρωματίζει τον κόσμο γύρω μας, αξίζει να θυμόμαστε πως κάποιοι άνθρωποι βλέπουν τριγύρω με τα δικά τους μοναδικά χρώματα. Ο λόγος για τα άτομα με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ), για τα οποία η σημερινή ημέρα (και όλος ο Απρίλης στο σύνολό του) έχει θεσμοθετηθεί από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ως Ημέρα Ευαισθητοποίησης παγκοσμίως, ήδη από το 2008.

Τι είναι όμως η εν λόγω διαταραχή; Πρόκειται για μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή κατά την οποία τα άτομα που βρίσκονται σ’ αυτό το ευρύ της φάσμα παρουσιάζουν ελλείμματα  στην κοινωνική επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση σε πληθώρα πλαισίων καθώς και περιορισμένες, επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, ενδιαφέροντα ή δραστηριότητες. Ο όρος «αυτισμός» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1911, από τον ψυχίατρο Eugen Bleuler, περιγράφοντας την κοινωνική και επικοινωνιακή δυσκολία των ατόμων αυτών με τον κοινωνικό τους περίγυρο. Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να έχουμε κατά νου πως περίπου 1 στα 68 άτομα, σύμφωνα με διεθνείς έρευνες είναι πιθανό να εμφανίσουν δυσκολίες που εμπίπτουν σε αυτό το φάσμα δυσκολιών.

Μιλάμε για φάσμα, καθώς, κάθε άτομο παρουσιάζει ξεχωριστές δυσκολίες που σχετίζονται με το πόσο λειτουργικό δύναται να είναι στη ζωή του και με το πόση υποστήριξη χρειάζεται. Ξεχωριστό τόσο, όσο και η εμπειρία όσων εξ ημών έχουν την ευλογία να συναναστρέφονται με άτομα με ΔΑΦ, ιδιαιτέρως με παιδιά. Παιδιά που βλέπουν διαφορετικά τον κόσμο από εμάς, διαφορετικά τους ανθρώπους γύρω τους, διαφορετικά τη ζωή. Μια ζωή που σίγουρα δεν είναι δημιουργημένη για εκείνους και έναν κόσμο έτοιμο να αποτραβηχτεί όταν τους συναντά.

Ας είναι η μέρα αυτή μια αφορμή να αγκαλιάσουμε αυτήν τη διαφορετικότητα, αυτά τα άτομα, αυτήν τη διαταραχή και την επόμενη φορά ας τα «αγκαλιάσουμε», σεβόμενοι τα δικά τους… χρώματα!

2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΥΤΙΣΜΟΥ

Αυτισμός και συμπερίληψη: η μεγάλη πρόκληση

 

Γράφει η Δρ. Κατερίνα Καραϊβάζογλου

Παιδοψυχίατρος, Επιστημονική Υπεύθυνος Κέντρου Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές-ΕΨΥΠΕΑ

Η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) είναι μια χρόνια διαταραχή της λειτουργίας του εγκεφάλου η οποία εκδηλώνεται κατά την παιδική ηλικία και επηρεάζει τον τρόπο που το άτομο σκέφτεται, επικοινωνεί, μαθαίνει, σχετίζεται με τους ανθρώπους, κατανοεί το περιβάλλον του και συμπεριφέρεται. Η μορφή με την οποία εκδηλώνεται ο αυτισμός μπορεί να διαφέρει σημαντικά από άτομο σε άτομο, ωστόσο κάποιες από τις χαρακτηριστικές εκδηλώσεις της διαταραχής είναι τα ελλείμματα στο λόγο και την επικοινωνία, η φτωχή βλεμματική επαφή, η δυσκολία στην αλληλεπίδραση και τις κοινωνικές σχέσεις, οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις, οι εμμονές, η προσκόλληση σε ρουτίνες, το στερεοτυπικό παιχνίδι, οι αισθητηριακές δυσλειτουργίες.

Τις τελευταίες δεκαετίες, η συχνότητα της ΔΑΦ έχει αυξηθεί σημαντικά. Στις αρχές του 1990, ο αυτισμός θεωρείτο μια σπάνια διαταραχή με συχνότητα μικρότερη του 0,05%, ωστόσο οι πιο πρόσφατες μελέτες σε διάφορες περιοχές του κόσμου αναφέρουν ποσοστά μεταξύ 0,8 και 1,5%, ενώ αντίστοιχα στη χώρα μας μια πρόσφατη επιδημιολογική μελέτη έδειξε μια συχνότητα 1,15%. Η αύξηση αυτή οφείλεται μεταξύ άλλων στην καλύτερη ενημέρωση και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας, των εκπαιδευτικών και του κοινού για τα θέματα της ΔΑΦ και στην ύπαρξη εγκυρότερων εργαλείων ανίχνευσης και διάγνωσης.

Καθώς λοιπόν αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων που λαμβάνουν τη διάγνωση, αυξάνεται και η ανάγκη για ουσιαστική αποδοχή και ενσωμάτωσή των ατόμων με ΔΑΦ σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής όπως είναι η εκπαίδευση, η ψυχαγωγία, η επαγγελματική αποκατάσταση. Η έννοια της συμπερίληψης προέρχεται από τα κινήματα κοινωνικής δικαιοσύνης και συνιστά βασικό πυλώνα του σύγχρονου πολιτισμού αλλά και θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα των ατόμων με ειδικές ανάγκες και των οικογενειών τους. Η συμπερίληψη ουσιαστικά αφορά την πρόσβαση όλων σε ισότιμες ευκαιρίες, παρέχοντας παράλληλα την κατάλληλη υποστήριξη προκειμένου να καλυφθούν οι διαφορετικές τους ανάγκες. Για τα παιδιά και τους εφήβους με αυτισμό, η συμπερίληψη στα σχολεία τυπικής εκπαίδευσης προσφέρει πολύτιμες ευκαιρίες μίμησης και κοινωνικής μάθησης, μειώνει τις εμπειρίες απομόνωσης και αποκλεισμού, αμβλύνει τις επιπτώσεις του στίγματος, θέτει τα θεμέλια καλύτερης ποιότητας ζωής και ενισχύει τις πιθανότητες καλύτερης προσαρμογής κατά την ενήλικο ζωή. Παράλληλα  η συμπερίληψη φαίνεται ότι επιδρά ευεργετικά και στους νευροτυπικούς συνομηλίκους καθώς ενισχύεται η ενσυναίσθηση, μειώνονται οι προκαταλήψεις απέναντι στη διαφορετικότητα και βελτιώνεται η κοινωνικο-συναισθηματική και ακαδημαϊκή λειτουργικότητα τους. Για τους ενήλικες με ΔΑΦ, η συμπερίληψη στους χώρους εργασίας αυξάνει την αυτονομία τους, βελτιώνει την αυτοπεποίθηση και την κοινωνική προσαρμογή τους και μειώνει τις αρνητικές επιπτώσεις της οικονομικής αποστέρησης.  Παράλληλα, οι κοινότητες που προάγουν τη συμπερίληψη ενισχύουν τη συνοχή και την κοινωνική τους ανθεκτικότητα καθώς διαμορφώνουν και ισχυροποιούν στον πυρήνα τους μια κουλτούρα ανθρωπισμού απαλλαγμένη από διχοτομήσεις και διακρίσεις.

Η εφαρμογή της συμπερίληψης στους διάφορους τομείς της κοινωνικής ζωής ωστόσο δε συνιστά ένα δρόμο χωρίς εμπόδια καθώς χρήζει προσεκτικού σχεδιασμού στη βάση επιστημονικά τεκμηριωμένων ορθών πρακτικών. Συμπερίληψη δε σημαίνει ομογενοποίηση και παραγνώριση των ιδιαίτερων αναγκών του κάθε ατόμου, καθώς αυτό συνεπάγεται μη αποδοχή της διαφορετικότητας και οδηγεί τους ανθρώπους με αυτισμό να βιώνουν αυξημένο άγχος, να αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες προσαρμογής, να θυματοποιούνται και να υφίστανται τελικά μεγαλύτερη περιθωριοποίηση και στιγματοποίηση. Για να πετύχει η συμπερίληψη είναι απαραίτητη η σωστή εκπαίδευση του ατόμου με αυτισμό δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις κοινωνικές δεξιότητες και η συνεχής παροχή υποστήριξης μέσα στο ίδιο το πλαίσιο της συμπερίληψης. Επιπλέον, εξίσου απαραίτητη είναι η εκπαίδευση όσων εμπλέκονται στην καθημερινότητα των ατόμων με αυτισμό όπως δάσκαλοι, εργοδότες, συνάδελφοι για τη φύση της διαταραχής και το διαφορετικό τρόπο επεξεργασίας των ερεθισμάτων που χαρακτηρίζει τον αυτισμό, ενώ χρειάζεται και το ίδιο το περιβάλλον της συμπερίληψης, σχολικό, εργασιακό ή κοινωνικό, να τροποποιηθεί κατάλληλα. Η τροποποίηση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει τη διαμόρφωση διαδικασιών πιο δομημένων και προβλέψιμων, την αποφυγή των απότομων αλλαγών, τη χρήση οπτικών βοηθημάτων για οδηγίες και τη μείωση των ερεθισμάτων όπως π.χ. θόρυβοι, έντονα φώτα και οσμές που δυσκολεύουν σημαντικά την προσαρμογή των ανθρώπων με ΔΑΦ.

Το άτομο με ΔΑΦ και η οικογένειά του, από την αρχή και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους αγωνίζονται να μάθουν, να προσαρμοσθούν, να εξελιχθούν, να υπερβούν τις εγγενείς δυσκολίες που χαρακτηρίζουν τη διαταραχή προκειμένου να ζήσουν σε ένα κλίμα αξιοπρέπειας, ασφάλειας, αυτοεκπλήρωσης και ευτυχίας. Αντίστοιχα όμως και η νευροτυπική κοινωνία καλείται να επιδείξει ευελιξία προσαρμοζόμενη και εκείνη στον διαφορετικό τρόπο σκέψης και αντίληψης των ατόμων με αυτισμό προκειμένου να παρέχει πραγματικές και ουσιαστικές ισότιμες ευκαιρίες.