Στο νέο επεισόδιο του podcast «Οι Φίλοι της Λιμνοθάλασσας», η Μαρία Τσιμέκα φιλοξενεί τον ιδρυτή και Διευθύνοντα Σύμβουλο της «Διεξόδου», Νίκο Κορδόση, σε ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα στη μνήμη του Χρήστου Ευαγγελάτου – Δημάρχου της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου τις περιόδους 1925-1951 και 1959-1964.
Μέσα από τις προσωπικές αφηγήσεις και τις βιωματικές αναμνήσεις του Νίκου Κορδόση, ξεδιπλώνεται το πολύπλευρο έργο του Ευαγγελάτου, που ταυτίστηκε με μερικές από τις πιο σημαντικές στιγμές στην ιστορία του Μεσολογγίου:
Η καθοριστική συμβολή του στην ανάδειξη της ιστορικής ταυτότητας της πόλης
Οι πανηγυρικοί εορτασμοί για τα 100 χρόνια από την Έξοδο
Ο πολυετής αγώνας για την επίσημη αναγνώριση του τίτλου της Ιερής Πόλης
Η ανέγερση του Δημαρχείου και της Δημοτικής Πινακοθήκης
Το πλούσιο συγγραφικό του έργο, που άφησε πολύτιμη παρακαταθήκη
Ξεχωριστή στιγμή του επεισοδίου αποτελεί η αναφορά του κ. Κορδόση σε μια συγκινητική φωτογραφία του 1975, αμέσως μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, κατά τις Εορτές Εξόδου:
«Είναι μια χαρακτηριστική φωτογραφία, αμέσως μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1975, στις Εορτές Εξόδου. Φεύγοντας από την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος, με τους Χρήστο Μπασαγιάννη, Σώζοντα Μηλιώνη και Χρήστο Ευαγγελάτο – νυν και πρώην Δημάρχους – και οι τρεις αγκαζέ, οδεύουν προς τον Κήπο των Ηρώων. Αντιθέτων πολιτικών φρονημάτων, εντούτοις η αρχοντιά τους και η μεγάλη τους αγάπη για το Μεσολόγγι έβαζε στην άκρη τις διαφορές τους…»
Πρόκειται για ένα επεισόδιο μνήμης και τιμής σε έναν άνθρωπο που άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στη δημόσια ζωή και στον πολιτισμό της πόλης.
Το podcast «Οι Φίλοι της Λιμνοθάλασσας» συνεχίζει να φωτίζει, μέσα από τέτοιες αφηγήσεις, πρόσωπα και γεγονότα που διαμόρφωσαν την ταυτότητα και την ιστορική μνήμη του Μεσολογγίου.
Έργο που φιλοτέχνησε ο εκ Τήνου καταγόμενος γλύπτης Αντώνιος Σώχος (1888 – 1975). Ο καλλιτέχνης αποδίδει την μορφή του Καψάλη βιβλική και αυστηρή. Την αποδίδει ως υπερφυσικό πρόσωπο, ως έναν τιτάνα, όπως και ήταν πράγματι ο Χρήστος Καψάλης.
Σαθρά τα θεμέλια του ελληνικού κράτους από της ιδρύσεώς του
Γράφει ο Νίκος Κορδόσης
Το 1926 το Μεσολόγγι γιόρτασε την πρώτη εκατονταετηρίδα από την Έξοδο με περίλαμπρες εκδηλώσεις που είχε οργανώσει ο δήμαρχος Χρήστος Ευαγγελάτος ευρισκόμενος στον δεύτερο μόλις χρόνο της δημοτικής του θητείας.
Στις εκδηλώσεις αυτές περιλαμβάνονταν και τα αποκαλυπτήρια των περισσοτέρων μνημείων και προτομών που και σήμερα δεσπόζουν στον Ιερό Κοιμητήριο των Ηρώων μεταξύ των οποίων και η προτομή του Χρήστου Καψάλη.
Μιας μορφής που ο καλλιτέχνης της Αντώνιος Σώχος την αποδίδει βιβλική και αυστηρή. Την αποδίδει ως υπερφυσικό πρόσωπο, ως έναν τιτάνα, όπως και ήταν πράγματι ο Χρήστος Καψάλης.
Προερχόμενος από προύχοντες γονείς υπήρξε από τους πρωτεργάτες της Επανάστασης στο Μεσολόγγι χάριν την οποίας διέθεσε τα χρήματά του και όλη του την κινητή και ακίνητη περιουσία.
Κατά την άφιξη του Βύρωνα παρεχώρησε το ένα από τα δύο συνεχόμενα Καψαλέικα σπίτια για την φιλοξενία του ποιητή ενώ το ισόγειο του σπιτιού, όπου διέμενε ο ίδιος, το είχε μετατρέψει σε αποθήκη πυρίτιδος και φυσεκοδετείο γιατί εκείνο το σημείο της πόλης προστατεύονταν καλύτερα από τα πυροβολεία των νησίδων Ανεμόμυλου και Μαρμαρούς.
Σε όλες τις συσκέψεις των πολεμικών συμβουλίων για την τύχη της πόλης, όταν πλέον ήταν παντελής η έλλειψη των τροφών και είχαν αρχίσει να εκδηλώνονται ασθένειες χωρίς να υπάρχουν φάρμακα για την αντιμετώπισή τους, καλείτο να συμμετάσχει και ο εβδομηνταπεντάχρονος τότε Χρήστος Καψάλης. Παράλληλα, μαζί με τον επίσκοπο Ιωσήφ Ρωγών, περιφέρονταν στους προμαχώνες και εμψύχωνε τους αγωνιστές.
Όταν στις 8 Απριλίου 1826 συνήλθε το Συμβούλιο και αποφάσισε την Έξοδο, ετέθη το ερώτημα τι θα γίνουν οι μη δυνάμενοι να εξέλθουν. Ο Καψάλης, ακούγοντας την πρόταση του Γουρνάρα να σφαγούν τα γυναικόπαιδα και οι ανήμποροι, πρόβαλε σθεναρή αντίδραση και δήλωσε ότι αναλαμβάνει αυτός να τινάξει το σπίτι του στο αέρα μαζί με όσους δεν ήθελαν να πέσουν στα χέρια των Τούρκων αλλά επιθυμούσαν να έχουν θάνατο ηρωικό.
Από το πρωί της 10ης Απριλίου, και αφού είδε την γυναίκα του Αλεξάνδρα Π. Παλαμά να πεθαίνει μπροστά του από τις κακουχίες και την πείνα, πήρε το ραβδί του και βγήκε στους δρόμους της πόλης καλώντας τις άρρωστες, τις ηλικιωμένες και τα γυναικόπαιδα να τον ακολουθήσουν.
Έτσι συγκεντρώθηκαν στο Καψαλέικο τετρακόσιοι λαβωμένοι, άρρωστοι, γέροντες και γυναικόπαιδα και, όπως αναφέρει ο Σπυρίδων Τρικούπης στην Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, ψάλλοντας εξόδιους και πατριωτικούς ύμνους προσήνεγκαν εαυτούς ολοκαύτωμα επί τη εισβολή των εχθρών.
Όμως ο δαυλός και η φωτιά του Καψάλη που πέρασε από την Παγκόσμια Ιστορία στον χώρο του Θρύλου, τους μόνους που δεν συγκίνησε ήταν τα μέλη της Επιτροπής Κρίσεως των αγωνιστών οι οποίοι έκριναν και αποφάσισαν ότι ο Χρήστος Καψάλης, αυτός που όταν ήχησε η σάλπιγγα της Ελευθερίας, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του και την χωλότητά του, έπιασε τα όπλα και ενσωματώθηκε στην Φρουρά αφού προηγουμένως είχε λάβει μέρος στις μάχες του Μακρυνόρους, αυτός που διέθεσε όλη του την περιουσία για τον Αγώνα, αυτός που προσέφερε τον εαυτό του θυσία στον βωμό της Πατρίδας και από τα τέσσερα παιδιά του τα τρία στην αιχμαλωσία και το τέταρτο σκοτωμένο στην Έξοδο, έπρεπε να καταταγεί στην Ε΄ !!! τάξη των αγωνιστών.
Και χρειάστηκαν να υποβληθούν αναφορές και υπομνήματα, να διατυπωθούν παράπονα, να υπογράψει για την προσφορά του ειδικό πιστοποιητικό ο υπαρχηγός της Φρουράς και διασωθείς από την Έξοδο Ιωάννης Ραζηκότσικας, να αλλάξουν κυβερνήσεις και να περάσουν τριάντα !!! περίπου χρόνια για αποκατασταθεί η μνήμη του ήρωα και να του απονεμηθεί μετά τον θάνατό του ο τίτλος του στρατηγού.
Αλλά την ίδια περιφρόνηση έδειξε το Ελληνικό μας Κράτος και στον γιό του Καψάλη τον Δημήτριο που σε ηλικία 11 χρόνων αιχμαλωτίστηκε στην Αίγυπτο και το 1846 επέστρεψε στο Μεσολόγγι αόμματος περιφερόμενος ρακένδυτος και πένης ανά τας οδούς ζητιανεύοντας για να επιβιώσει.
Και η Πολιτεία, λες και ήταν αυτή αόμματος, αδιαφορούσε πλήρως στις εκκλήσεις για την χορήγηση μιας στοιχειώδους συντάξεως που υπέβαλε γι΄αυτόν ο Θ. Παλαμάς, όπως αδιαφορούσε και μέχρι το 1862 που οι τελευταίοι αγωνιστές της Εξόδου των οποίων τα σώματα γέμοντα πληγών, μαρτυρούντα τον πατριωτισμόν, την γενναιότητα και την αυταπάρνησιν, γερόντων στερουμένων και αυτού του επιουσίου άρτου !!! με αναφορά τους προς τον Βασιλιά της Ελλάδος ζητούσαν από την Κυβέρνηση να τους δώσει μία ελάχιστη αποζημίωση έτσι ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν.
Διακόσια ένα χρόνια από την ολέθρια Μάχη του Πέτα, στην οποία αποδεκατίστηκε το Τάγμα των Φιλελλήνων από μία τεράστια Οθωμανική στρατιά, ο δήμος «Νικολάου Σκουφά» γιόρτασε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο τα «Φιλελλήνια 2023».
Η δήμαρχος “Νικολάου Σκουφά” Ροζίνα Βαβέτση προσκάλεσε τον Νίκο Κορδόση να είναι ο κεντρικός ομιλητής σε αυτή την εκδήλωση μνήμης των εκατοντάδων, πρωτίστως Ευρωπαίων, πεσόντων που με την αγνότητά τους θυσιάστηκαν για τη δική μας ελευθερία, απετέλεσε για μένα εξαιρετική τιμή.
Το θέμα που επέλεξε ήταν «ο εθελοντισμός των Φιλελλήνων» εστιάζοντας το ενδιαφέρον του, όπως ήταν επόμενο, στην περίοδο της Επανάστασης του ΄21.
Ο Νίκος Κορδόσης μετά από μία σύντομη αναφορά του στην Αρχαία Ελλάδα, της οποίας οι Ευρωπαίοι θαύμαζαν τον πολιτισμό και τις φιλοσοφικές αντιλήψεις, κάλεσε τους παριστάμενους ακροατές για ένα νοερό ταξίδι στις αρχές του 19ου αιώνα.
Αναλυτικά η ομιλία:
«…..Σε μία Ελλάδα που ήταν δέσμια της Οθωμανικής κυριαρχίας και καταπίεσης, σε μια Αμερική της οποίας οι πολίτες έδιναν τον δικό τους αγώνα για ανεξαρτησία και σε μια Ευρώπη όπου ανθούσε ο ρομαντισμός.
Μέσα σε αυτό το παγκόσμιο κλίμα άναψε το φιτίλι της Επανάστασης και πυροδοτήθηκε η εξέγερση.
Μια εξέγερση καθαρά εθνικοαπελευθερωτικού χαρακτήρα που αμέσως μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης στην πρώτη Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο βρήκε ένθερμους συμπαραστάτες τους φιλέλληνες.
Πρώτη χώρα που αναγνώρισε το δικαίωμα των Ελλήνων για αυτοδιάθεση και έσπευσε να βοηθήσει και εμπράκτως να συμπαρασταθεί ήταν η φτωχή Αϊτή, η οποία έστειλε για βοήθεια 45 τόνους καφέ προς πώληση, ώστε με τα χρήματα που θα εισπράττονταν θα αγοράζονταν όπλα και πολεμοφόδια.
Το σπουδαιότερο όμως ήταν ότι εκατό ρομαντικοί Αϊτινοί εθελοντές ξεκίνησαν από τη μακρινή τους χώρα να έλθουν να πολεμήσουν πλάι στους Έλληνες αλλά τελικά δεν τα κατάφεραν γιατί πέθαναν από τις κακουχίες κατά τη διάρκεια του μεγάλου και επίπονου ταξιδιού τους από την άκρη του κόσμου μέχρις εδώ.
Η θυσία αυτή θεωρείται από τις ηρωικότερες πράξεις που σημειώθηκαν από μη Έλληνες κατά τη διάρκεια της Επανάστασης και ίσως ήταν και ένας από τους λόγους που η Μεγάλη Βρετανία στη συνέχεια ευαισθητοποιήθηκε αναγνωρίζοντας και αυτή την Επανάσταση.
Παλαίμαχοι στρατιώτες των Ναπολεόντειων πολέμων από διάφορες χώρες, πρωτίστως όμως ενθουσιώδεις νέοι και ιδεολόγοι φοιτητές έρχονται στην Ελλάδα να πολεμήσουν τους Οθωμανούς.
Πλήθος φιλελλήνων καταφθάνει στη χώρα μας για έμπρακτη συμπαράσταση. Γερμανοί, Γάλλοι, Ιταλοί, Άγγλοι, Ελβετοί, Πολωνοί, Ολλανδοί, Βέλγοι, Ούγγροι, Σουηδοί, Δανοί, Ισπανοί, Κύπριοι, Αυστριακοί, Ρώσοι, Αμερικανοί, Ρουμάνοι, Σέρβοι, Μαυροβούνιοι, αλλά και Ιάπωνες και Ινδοί, ακόμη και ένας Αιγύπτιος ο Ντεμπουσί που ανήκε στην περίφημη ύλη των Μαμελούκων του Μεγάλου Ναπολέοντος έφτασε στην Ελλάδα και έπεσε στη μάχη του Πέτα.
Όλοι εδώ συμπαραστάτες στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων.
Ποιο ήταν το κίνητρό τους ;
Τι ήταν αυτό που έκανε εκατοντάδες νέους που απάρτιζαν το Τάγμα των Φιλελλήνων για να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους και να έλθουν εδώ υπερασπιζόμενοι όχι τη δική τους αλλά τη δική μας ελευθερία ;
Ποια εσωτερική παρόρμηση έφερε εδώ, στο νότιο άκρο της Ευρώπης, τα βήματα του κόμητος Νόρμαν, γιού ενός πλούσιου γαιοκτήμονα δικαστή, που στην ώριμη τότε νεότητά του, αφού ήταν 38 μόλις χρόνων, προκειμένου να συμμετάσχει σε έναν άνισο αγώνα έναντι μιας στρατιάς Οθωμανών ;
Τι ώθησε τον Μπάιρον , τον πασίγνωστο αυτόν τριανταεξάχρονο λόρδο, να έλθει στο Μεσολόγγι σαν ποιητής και να πεθάνει σαν στρατιώτης;
Ποιο ήταν το κίνητρο που του οδήγησε τη σκέψη να εγκαταλείψει την όμορφη και ελεύθερη πατρίδα του και την δόξα της ποιητικής του δεινότητας για να φτάσει στη επαναστατημένη υπόδουλη Ελλάδα;
Ποιο ήταν το κίνητρο του άλλου μεγάλου φιλέλληνα Ιωάννη – Ιάκωβου Μάγερ που τον προσανατόλισε να γυρίσει την πλάτη του στη μποέμικη μέχρι τότε ζωή που έκανε και από γιατρός και φαρμακοποιός να γίνει εκδότης και πολεμιστής στο Μεσολόγγι;
Ποια ήταν τέλος πάντων τα βαθύτερα αίτια που οδήγησαν τα βήματα μιας χιλιάδας άλλων Ευρωπαίων, και όχι μόνο, να γίνουν συναγωνιστές ενός, εκ πρώτης όψεως, χαμένου αγώνα που διεξήγαγε μια «χούφτα» ένθερμων Ελλήνων έναντι ενός παντοδύναμου Οθωμανικού στρατεύματος ;
Τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο να αφήσει την ασφάλεια του σπιτιού και της γειτονιάς του, τη θαλπωρή των αγαπημένων του, την αφοσίωση για τον τόπο του και να ταξιδέψει σε μέρη μακρινά και ξένα για να υπερασπιστεί τους σκοπούς και τα όνειρα ανεξαρτησίας ενός άλλου λαού;
Ας προσεγγίσουμε τα αίτια με την διεισδυτική ματιά που μας παρέχει η άνεση των διακοσίων χρόνων από τότε.
Οι ανά τους αιώνες φίλοι της Ελλάδος, γνωστοί διεθνώς με τον ελληνικό όρο «φιλέλληνες», χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Σε αυτούς που είχαν αγαπήσει την Κλασσική Ελλάδα και σε αυτούς που τους συγκίνησε ο Αγώνας για την απελευθέρωση και ο καθένας του, με τον δικό του τρόπο, έσπευσε να βοηθήσει. Δηλαδή οι μεν πρώτοι από θαυμασμό στην Αρχαία Ελληνική ιστορία, οι δε δεύτεροι από αγάπη για τους Έλληνες.
Νέοι άνθρωποι με πάθος και ενθουσιασμό ξεκίνησαν από όλα τα μέρη του τότε πολιτισμένου κόσμου και ήλθαν να συμπορευτούν με τον ελληνικό αγώνα.
Ήλθαν σαν ένα παλιρροϊκό κύμα, όλα τα ανήσυχα πνεύματα, όλα τα απείθαρχα παιδιά απ΄όλο τον κόσμο όχι για να διασκεδάσουν, ούτε για να πλουτίσουν.
Ήλθαν για να βοηθήσουν αλλά και να θυσιαστούν για έναν ξένο γι΄αυτούς αγώνα, στον οποίο μάλιστα τα περισσότερα από τα κράτη τους ήταν ενάντια.
Ήλθαν με την παρορμητικότητα της νεότητάς τους.
Ήλθαν σαν μέλη ενός κινήματος, σαν ένα ρεύμα απότοκο συναισθηματικής έξαρσης και ευαισθησίας απέναντι σε έναν λαό που τον καταδυνάστευε η Οθωμανική κυριαρχία τεσσάρων ολόκληρων αιώνων.
Η εξήγηση του φαινομένου αυτού μπορεί να αναζητηθεί στην εποχή που εκδηλώθηκε το πρωτόγνωρο αυτό γεγονός.
Ήταν η εποχή του ρομαντισμού.
Ήταν το τέλος του 18ου και οι αρχές του 19ου αιώνα που ο ρομαντισμός ανθούσε και αποτελούσε, πρωτίστως για τους νέους, στάση ζωής.
Ήταν η εποχή που ο ρομαντισμός είχε μετατραπεί σε ιδεολογία που μετουσιώνονταν στην λογοτεχνία, τη ζωγραφική, τη μουσική.
Ήταν η εποχή που σε όλα έργα των δημιουργών της τέχνης κυριαρχούσε η ελευθερία.
Η γενική και περιρρέουσα ευαισθησία τους έκανε να συγκινούνται με το παραμικρό πολύ περισσότερο δε με τον πάσχοντα άνθρωπο προς τον οποίο εκδήλωναν ποικιλοτρόπως της αγάπη τους. Και με την αγάπη τους αυτή ήταν φυσικό να έλθουν πιο κοντά στους πάσχοντες για δικαιοσύνη και ελευθερία Έλληνες. Ήταν μια ευκαιρία για δράση προκειμένου να ανακτήσουν οι Έλληνες την ελευθερία που στερούνταν.
Έτσι οι ρομαντικοί έγιναν οι πρώτοι αγνοί φιλέλληνες αφού ο σκοπός της έλευσής τους στη χώρα δεν ήταν για να κατακτήσουν εδάφη, όπως έκαναν παλαιότερα οι σταυροφόροι, ούτε για να διώξουν τους Τούρκους και να ξαναπάρουν τις ελληνικές κτήσεις τους.
Επρόκειτο για αγωνιστές που συμμετείχαν ενεργά και χωρίς ιδιοτέλεια. Αγωνιστές που ενεργούσαν κόντρα στις κυβερνήσεις των πατρίδων τους, ευαισθητοποιημένοι που οργάνωναν επιτροπές βοήθειας – τα ονομασθέντα φιλελληνικά κομιτάτα – πραγματοποιούσαν εράνους, χορούς και θεατρικές παραστάσεις για να εξοικονομήσουν χρήματα.
Μέσα στην έξαρση του φιλελληνικού αυτού κλίματος οι καλλιτέχνες εμπνέονται και δημιουργούν εξαίσια έργα.
Ο Ντελακρουά ζωγραφίζει την Ελλάδα να ανασταίνεται σαν άλλος Χριστός μέσα από τα ερείπια του Μεσολογγίου, ο Λουδοβίκος Λιπαρίνι τον όρκο του Βύρωνα στον τάφο του Μπότσαρη και ο Ντελανσάκ τη μάνα που σκοτώνει το παιδί της και στη συνέχεια, με την εμφάνιση των Τούρκων, αυτοθυσιάζεται γυρίζοντας το σπαθί της προς το στήθος.
Ο Νταβίντ ντ΄Ανζέ σμιλεύει την «Κόρη της Ελλάδος», ο Ουγκώ γράφει για το Μεσολόγγι τη συλλογή «Τα Ανατολικά» και όλα τα μεγάλα αστέρια του πνεύματος της εποχής εκείνης, όπως ο Γκαίτε, ο Πούσκιν και ο Σέλλεϋ στρέφουν τα βλέμματά τους στην Ελλάδα.
Χίλιοι πεντακόσιοι και πλέον φιλέλληνες καταφθάνουν στην Ελλάδα και επειδή ο αγώνας της Ελλάδος είχε ξεπεράσει τα στενά όρια της χώρας οι φιλέλληνες μετά την καταστροφή του Πέτα συστρατεύονται στην πόλη των ελεύθερων πολιορκημένων, γίνονται κι αυτοί στρατιώτες και με την αγνότητά τους θυσιάζονται για την ελευθερία.
Για τον λόγο αυτό όταν λέμε φιλέλληνας το μυαλό μας πάει αμέσως στο Πέτα και στο Μεσολόγγι.
Όχι μόνο γιατί στις δύο αυτές πόλεις συνέρρευσαν αναλογικά οι περισσότεροι απ΄αυτούς, αλλά και γιατί οι φιλέλληνες εθελοντές μετά την πτώση του Μεσολογγίου παρέσυραν τις μέχρι τότε αδιάφορες – ή και εχθρικές – κυβερνήσεις των χωρών τους προς την Ελλάδα και τις ανάγκασαν να αλλάξουν προσανατολισμό σκέψης και να μεταστρέψουν άρδην τις πολιτικές τους θέσεις, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να οδηγηθεί στο Ναβαρίνο και από εκεί στην τελική της νίκη και την ελευθερία».
Πλήθος κόσμου κατέκλυσε τον ειδυλλιακό χώρο του προαυλίου του Μουσείου Άλατος συμμετέχοντας έτσι στην εκδήλωση κατά την οποία οι ομιλητές περιέγραψαν με γλαφυρό τρόπο, αλλά και έντονο συναισθηματισμό από προσωπικά βιώματα, τη ζωή και τις δραστηριότητες στις τέσσερις αλυκές που λειτούργησαν κατά περιόδους στο Μεσολόγγι, από την πρώτη επίσημη καταγραφή της λειτουργίας τους το 1407 μέχρι σήμερα.
Την παρουσίαση του λευκώματος έκαναν ο τ. Γενικός Διευθυντής των ¨ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΛΥΚΩΝ Α.Ε.”, Χρήστος Μήλας, ο οδοντίατρος, Σπύρος Πάικος, ενώ διαβάστηκε και μήνυμα του πρώην υπουργού Χρίστου Βερελή καθώς, λόγω COVID-19, δεν μπόρεσε να παραστεί όπως είχε προγραμματιστεί στην εκδήλωση καθώς προχθές διαγνώστηκε θετικός στη νόσο.
Των ομιλιών της παρουσίασης που συντόνισε η δημοσιογράφος, Ειρήνη Μπέλλα προηγήθηκαν χαιρετισμοί από τον δήμαρχο Μεσολογγίου, Κώστα Λύρο, τον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριο Φαρμάκη και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο των “ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΛΥΚΩΝ Α.Ε.”, Αντώνη Δουμάνογλου.
Η παρουσίαση ολοκληρώθηκε με σύντομη ομιλία του συγγραφέα του λευκώματος Νίκου Κορδόση, ο οποίος αναφέρθηκε στα ερεθίσματα για την συγγραφή του βιβλίου, περιγράφοντας συνοπτικά τα κεφάλαιά του.
Οι προτροπές Κορδόση σε Φαρμάκη και Λύρο που καταχειροκροτήθηκαν
Το κοινό με ιδιαίτερη θέρμη χειροκρότησε τις παραινέσεις του Νίκου Κορδόση προς τους παριστάμενους Νεκτάριο Φαρμάκη και Κώστα Λύρο για δυο θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων τους.
Ειδικότερα ο κ. Κορδόσης προέτρεψε τον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας να προβεί σε επανεξέταση του πλάτους του οδοστρώματος στον υπό ανάπλαση δρόμο της Τουρλίδας (σ.σ. σύμφωνα με την μελέτη το πλάτος του οδοστρώματος θα μειωθεί σημαντικά και ως εκ τούτου θα είναι δυσχερής η κίνηση λεωφορείων, φορτηγών κλπ).
Παράλληλα στον δήμαρχο Μεσολογγίου, ο κ. Κορδόσης πρότεινε να αποδοθεί τιμή στον αείμνηστο Μεσολογγίτη πολιτικό Σάκη Πεπονή αφενός με την ονοματοδοσία οδού ή πλατείας στην πόλη και αφετέρου με την μετονομασία των Αλυκών Τουρλίδας σε Αλυκές Σάκη Πεπονή. Κι αυτό διότι επί υπουργίας Πεπονή το 1982 οι αλυκές Τουρλίδας μεταβιβάστηκαν κατά κυριότητα στο δήμο Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, ικανοποιώντας τότε ένα πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους μεταξύ άλλων οι βουλευτές, Σπήλιος Λιβανός και Δημήτρης Κωνσταντόπουλος, η πρόεδρος της Κοινότητας Μεσολογγίου, Όλγα Δασκαλή, ο πρώην βουλευτής, Γιάννης Βαϊνάς, οι πρώην δήμαρχοι Μεσολογγίου, Γιάννης Αναγνωστόπουλος και Γιώργος Πρεβεζάνος, αντιδήμαρχοι, δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι.
Οι αλυκές του Μεσολογγίου, της μεγαλύτερης αλατοπαραγωγικής περιοχής της Ελλάδος, που με τις λευκές τους πυραμίδες στολίζουν ακόμη περισσότερο το μαγευτικό περιβάλλον της Ιερής Πόλης.
Οι αλυκές που έδιναν και δίνουν ζωή σε εκατοντάδες οικογένειες της πόλης.
Οι αλυκές, που έχουν αποτυπωθεί στη συλλογική συνείδηση των Μεσολογγιτών και είναι απόλυτα συνυφασμένες με την ίδια την πόλη, έδωσαν το έναυσμα στον ιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο της «Διεξόδου» Νίκο Κορδόση, κατά την περίοδο της πανδημίας να ερευνήσει σε βάθος και να προσεγγίσει ιστορικά την ύπαρξη αυτών και των ανθρώπων τους καταγράφοντάς την σε ένα πολυτελές λεύκωμα, μεγάλων διατάσεων που εκδόθηκε αυτές τις μέρες.
Πρόκειται για ένα βιβλίο στο οποίο περιγράφεται η ζωή και οι δραστηριότητες στις τέσσερις αλυκές που λειτούργησαν κατά περιόδους στο Μεσολόγγι, από την πρώτη επίσημη καταγραφή της λειτουργίας τους το 1407 μέχρι σήμερα.
Ο Νίκος Κορδόσης για την έκδοση που επιμελήθηκε σημειώνει: “Το λεύκωμα αυτό με πολλή σεβασμό, αγάπη και υπευθυνότητα παραδίδω στο αναγνωστικό κοινό ώστε να διατηρηθεί στο μέλλον σαν ένα κομμάτι της ιστορικής, πολιτιστικής και βιομηχανικής κληρονομιάς του Μεσολογγίου, της πόλης που γεννήθηκα και επέλεξα να ζήσω και να δραστηριοποιηθώ.”
Εκατόν πενήντα, μεγάλων διαστάσεων, σελίδες και ισάριθμες φωτογραφίες παρέχουν στον αναγνώστη άγνωστες πληροφορίες που καλύπτουν περισσότερους από έξι αιώνες ζωής των αλυκών.
Πληροφορίες για τον δημιουργό των σημερινών αλυκών Ιωσήφ Σαντόζα, για την προοπτική δημιουργίας δύο εργοστασίων με βάση το σχέδιο Μάρσαλ και οκτώ με βάση το σχέδιο της περιόδου 1967 – 1974, για το εργοστάσιο που παρήγαγε το «Αλάτι ΑΛΟ», για τις μη λειτουργούσες πλέον «Μαύρη» αλυκή και «Σκοποβολής», για τους ανθρώπους που προΐσταντο από το 1823 μέχρι τις μέρες μας, για τους διευθυντές, τους αρχιτεχνίτες, τους φύλακες και τους συντηρητές που εργάστηκαν στις αλυκές κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα και για τη Δημοτική Επιχείρηση Αλυκής Τουρλίδας.
Σε ξεχωριστά κεφάλαια αναφέρονται τα «Κρυστάλλια», τα «Μαρόκια», το «Μονοπώλιο», η διαδικασία της «Μετουσίωσης», η περίοδος της «εκβιομηχάνισης», η επιθαλάσσια κατασκήνωση και τα λασπόλουτρα που λειτουργούσαν στην Τουρλίδα από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι την περίοδο της Κατοχής στη «Μπούκα» της Αλυκής αλλά και αναμνήσεις παλαιών αλυκάριων τόσο της «Άσπρης» όσο και της Αλυκής Τουρλίδας.
Ο Χρίστος Βερελής θα είναι μεταξύ των ομιλητών που θα παρουσιάσουν το λεύκωμα
Το πάνελ των ομιλητών θα απαρτίζεται από τον π. πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Χημικών και π. υπουργό Χρίστο Βερελή, τον μηχανικό και π. γενικό διευθυντή παραγωγής της α.ε «Ελληνικές Αλυκές» Χρήστο Μήλα και τον οδοντίατρο Σπύρο Πάικο, γιό του επί εικοσιπενταετία διευθυντή της Αλυκής Τουρλίδας Κώστα Πάικου.
Την εκδήλωση θα χαιρετίσουν ο δήμαρχος Μεσολογγίου Κώστας Λύρος, ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης και ο διευθύνων σύμβουλος της «Ελληνικές Αλυκές Α.Ε.» Αντώνης Δουμάνογλου ενώ τον συντονισμό θα κάνει η δημοσιογράφος – μέλος της ΕΣΗΕΑ φιλόλογος Ρένα Μπέλλα.
Η είσοδος στην εκδήλωση είναι απολύτως ελεύθερη για το κοινό και δεν έχουν αποσταλεί ατομικές προσκλήσεις.
Η υπόθεση αφορά την απόπειρα ανθρωποκτονίας σε βάρος 19χρονης φοιτήτριας που διέμενε στην Πάτρα, με δράστη 28χρονο, επίσης φοιτητή από το Μεσολόγγι, ο οποίος όταν πληροφορήθηκε ότι η πρώην ερωμένη του είχε δημιουργήσει νέο δεσμό, ήλθε από τον Βόλο όπου σπούδαζε στην Πάτρα και με είκοσι μαχαιριές σε όλο της το κορμί επεχείρησε να της αφαιρέσει την ζωή.
Επρόκειτο για ένα καθαρό έγκλημα πάθους επειδή ο δράστης δεν μπορούσε να αντέξει την επιθυμία της πρώην φίλης του να διακόψουν την μέχρι τότε ερωτική τους σχέση.
Στη μακρά διαδικασία που διεξήχθη σε δύο ημερήσιες συνεδριάσεις του Δικαστηρίου των Καλαβρύτων ξετυλίχτηκε η όλη υπόθεση με συγκλονιστικές και με κάθε λεπτομέρεια καταθέσεις της νεαρής φοιτήτριας και της μητέρας της, αλλά και των αυτοπτών μαρτύρων οι οποίοι εξιστόρησαν τον τρόπο με τον οποίο ο δράστης εισήλθε με αντικλείδι στο σπίτι της φίλης του, την σκηνή των είκοσι αλλεπάλληλων μαχαιριών που της επέφερε, τις απειλές του τις προηγούμενες μέρες περί αφαιρέσεως της ζωής της, την μεταφορά της αιμόφυρτης κοπέλας στο νοσοκομείο και την σύλληψη του δράστη στη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου όπου τον βρήκαν οι αστυνομικοί που τον αναζητούσαν.
Ούτε καν συγνώμη
Από την πλευρά της πολιτικής αγωγής, έγινε πολύς λόγος για τον «σκληρό» χαρακτήρα του κατηγορουμένου ο οποίος ουδέποτε μέχρι τη ημέρα της δίκης, όπως τόνισε ο δικηγόρος της πολιτικής αγωγής κ. Νίκος Κορδόσης, ζήτησε με οποιονδήποτε τρόπο συγνώμη από το θύμα του.
Ο κατηγορούμενος τόσο κατά την απολογία του, όσο και μέσω του συνηγόρου του κ. Δημήτρη Στεργιόπουλου υποστήριξε ότι δεν ήθελε να αφαιρέσει τη ζωή της ερωμένης του, αλλά ότι «θόλωσε» όταν διαπίστωσε ότι μέσα στο σπίτι βρισκόταν ο νέος της φίλος και ζήτησε να του αναγνωριστούν ελαφρυντικά.
Δεν αναγνωρίστηκε κανένα ελαφρυντικό
Το Δικαστήριο όμως με ομόφωνη απόφαση των δικαστών και των ενόρκων υιοθέτησε πλήρως την εισαγγελική πρόταση περί ενοχής του κατηγορουμένου για το αδίκημα της απόπειρας ανθρωποκτονίας από πρόθεση, της οπλοφορίας και της οπλοχρησίας απορρίπτοντας όλους τους ισχυρισμούς του κατηγορουμένου και μη αναγνωρίζοντάς του κανένα απολύτως ελαφρυντικό.
Μετά από αυτή την απόφαση το Δικαστήριο του επέβαλε ποινή 8 χρόνων κάθειρξης για την απόπειρα ανθρωποκτονίας και από 2 χρόνια για κάθε ένα από τα εγκλήματα της παράνομης οπλοφορίας και οπλοχρησίας και κατά συγχώνευση των 10 χρόνων, ενώ του χορήγησε ανασταλτικό αποτέλεσμα στην έφεση με τον όρο της εμφάνισής του στο Αστυνομικό τμήμα, της απαγόρευσης εξόδου του από τη χώρα και της μη προσεγγίσεως του θύματος με οποιονδήποτε τρόπο.
Απόφαση “δικαίωση” για το θύμα
Μετά την εκφώνηση της αποφάσεως ο συνήγορος του κατηγορουμένου κ. Στεργιόπουλος είπε ότι πρόκειται περί μιας αυστηρής αποφάσεως την οποία όμως σέβεται και θα προσπαθήσει στο εφετείο να την ανατρέψει, ο δε δικηγόρος της νεαρής φοιτήτριας που δέχθηκε την απόπειρα της ανθρωποκτονίας κ. Νίκος Κορδόσης σε ερωτήσεις των Καλαβρυτινών συναδέλφων μας που παρακολούθησαν τη δίκη, απάντησε ότι επρόκειτο για μια απόφαση που δικαίωσε όχι μόνο το θύμα αλλά και την αξιοπρεπή οικογένειά της, που επί δυόμιση χρόνια χωρίς κραυγές, αλλά με αξιοπρέπεια, στωικότητα και ηθική ανέμεναν την έντιμη κρίση των δικαστών και των ενόρκων.
Για δεύτερο συνεχόμενο Σαββατοκύριακο το Μεσολόγγι είχε την “τιμητική” του στην εκπομπή MYGREECE στο MEGA Channel που επιμελείται και παρουσιάζει η Δέσποινα Βανδή.
Το επεισόδιο της Κυριακής ήταν αφιερωμένο στην ιστορία και το ρόλο που διαδραμάτισαν στην Ελληνική Επανάσταση το Μεσολόγγι και τα Καλάβρυτα, αποτελώντας την συνέχεια των επεισοδίων του προηγούμενου Σαββατοκύριακου.
Για τον καταλυτικό ρόλο που διαδραμάτισε η Θυσία των Ελεύθερων Πολιορκημένων στον Απελευθερωτικό Αγώνα μίλησε στη Δέσποινα Βανδή, ο Νίκος Κορδόσης παραθέτοντας με γλαφυρό και ταυτόχρονα συνοπτικό λόγο, γνωστά και άγνωστα γεγονότα της εποχής. Με λόγο απόλυτα κατανοητό και χωρίς “κορώνες”, ο ιδρυτής της “ΔΙΕΞΟΔΟΥ” ανέδειξε στο πανελλήνιο, την σπουδαιότητα της ηρωικής Εξόδου του Μεσολογγίου αλλά και την ιστορική διαδρομή της περιοχής στο χρόνο.
Στο ίδιο επεισόδιο, ο Φωκάς Ευαγγελινός ξεναγεί τη Δέσποινα Βανδή στην Πινακοθήκη του δήμου και τις μεταφέρει τα συναισθήματα που διακατέχουν τους κατοίκους της περιοχής, για το ιστορικό γεγονός της Εξόδου αλλά και για τον τρόπο που τιμούν κάθε χρόνο το γεγονός αυτό με την μεγαλειώδη πομπή της Εικόνας της Εξόδου.
Θα είναι παράλειψη να μην αναφέρουμε την εκπληκτική σκηνοθεσία και των τριών επεισοδίων και τις εντυπωσιακές λήψεις της περιοχής που ανέδειξαν απόλυτα και την φυσική της ομορφιά.
Το πρώτο και μοναδικό θεματικό μουσείο άλατος στην Ελλάδα λειτουργεί εδώ και λίγες ημέρες στην Τουρλίδα του Μεσολογγίου, μέσα στις αλυκές και δίπλα από την λιμνοθάλασσα.
Το μουσείο ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του κέντρου λόγου και τέχνης «Διέξοδος» και ο ιδρυτής του κέντρου, Νίκος Κορδόσης, περιγράφει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων τις προσπάθειες που έγιναν για τη λειτουργία του, αλλά και τον πλούτο των εκθεμάτων του.
Ειδικότερα, ο Νίκος Κορδόσης λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «ο επισκέπτης του μουσείου θα μάθει οτιδήποτε σχετίζεται με το αλάτι από την πρώτη εμφάνισή του στον πλανήτη, μέχρι τις μέρες μας, δηλαδή τη σχέση του με την οικονομία, την υγεία, τη γεωργία, την κτηνοτροφία, το περιβάλλον, τον τουρισμό και τη θρησκεία.»
Παράλληλα, αναφέρει ότι «θα πληροφορηθεί για τις 14.000 χρήσεις του, θα γνωρίσει τα είδη των αλατιών, την ποικιλία των χρωμάτων τους και της κοκκομετρίας τους» και προσθέτει: «Θα πληροφορηθεί για τις ενεργείς και εγκαταλειμμένες αλυκές όλης της χώρας. Θα δει έργα τέχνης καλλιτεχνών εμπνευσμένων από το αλάτι, αλλά και τη μοναδική, γνωστή στην Ελλάδα, συλλογή 1.500 αλατιέρων που χρονολογούνται από το 1800 μέχρι τις μέρες μας. Ανεβαίνοντας στο παρατηρητήριο θα παρακολουθήσει τη διαδικασία καλλιέργειας και παραγωγής του αλατιού, θα δει τα παλιά μηχανήματα συγκομιδής του και θα απολαύσει τη μαγεία της λιμνοθάλασσας και τη ζωή των εκατοντάδων σπάνιων πτηνών που ενδημούν στον εξαιρετικό υδροβιότοπο της περιοχής. Επίσης, θα πληροφορηθεί για τις αλυκές όλης της Ελλάδος, αλλά και για την ιστορία των αλυκών Μεσολογγίου που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα.»
Μάλιστα, όπως τονίζει ο Νίκος Κορδόσης, «η ιερή πόλη του Μεσολογγίου, είναι απόλυτα συνυφασμένη με το αλάτι, όχι μόνο διότι εκατοντάδες οικογένειες ζουν από αυτό, αλλά και διότι στις αλυκές του Μεσολογγίου καλλιεργείται και εξορύσσεται το 65% της ελληνικής παραγωγής. Άλλωστε, μόνο οι έμπειροι αλυκάριοι του Μεσολογγίου γνωρίζουν πώς και πότε θα συλλέξουν, χωρίς μηχανήματα, αλλά μόνο με τα χέρια τους, το καλύτερο αλάτι του κόσμου, που είναι η γνωστή αφρίνα, δηλαδή ο ανθός του αλατιού.»
Όσον αφορά στη συλλογή των εκθεμάτων του μουσείου, ο Νίκος Κορδόσης, λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ:
«Η δική μου ενασχόληση και της γυναίκας μου με το αλάτι ξεκινά το 2007. Ήταν η χρονιά που αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε την πρώτη σχετική με το αλάτι έκθεση. Από τότε άρχισε και η συγκρότηση των συλλογών από θαλασσινά και ορυκτά αλάτια, από αλάτια σε διάφορα χρώματα και κοκκομετρίες, από φωτογραφίες και παλαιά έγγραφα, από παλαιά μηχανήματα και εργαλεία, έργα τέχνης από αλάτι καθώς και η συλλογή 1.500 αλατιέρων που χρονολογούνται από το 1800 μέχρι τις μέρες μας.»
Περιγράφοντας ο Νίκος Κορδόσης στο ΑΠΕ – ΜΠΕ τις προσπάθειες που κατεβλήθησαν για την ίδρυση και λειτουργία του μουσείου άλατος στο Μεσολόγγι, επισημαίνει: «Κάθε χρόνο η κορυφαία εκδήλωση του κοινωφελούς πολιτιστικού οργανισμού της “ Διεξόδου” που πραγματοποιούμε στους χώρους του ιστορικού της μουσείου είναι αυτή των εορτών της Εξόδου, την οποία προετοιμάζουμε δύο – τρία χρόνια πριν.
Έτσι λοιπόν αναζητώντας το 2007 με τη σύντροφο της ζωής μου και συνοδοιπόρο του ονείρου μου, Δέσποινα Κανελλή, ποια εκδήλωση θα διοργανώναμε το 2010, η Δέσποινα είχε την ιδέα για μια έκθεση σχετική με το αλάτι.
Εγώ προσωπικά, που έπαιζα μέσα στα τηγάνια των αλυκών του Μεσολογγίου από την ηλικία των πέντε χρόνων, το μόνο που ήξερα για το αλάτι ήταν ότι το χρώμα του είναι λευκό και ότι το χρησιμοποιούμε για να νοστιμίζει το φαγητό. Πέραν αυτού τίποτε άλλο.
Όταν όμως με πληροφόρησε για όλες τις παραμέτρους και για τις 14.000 χρήσεις του εντυπωσιάστηκα και αμέσως συμφώνησα για τη διοργάνωση μιας ανάλογης έκθεσης, με τον τίτλο “ Αλάτι – Ο λευκόςθησαυρός”. Μια έκθεση, η οποία τελικά πραγματοποιήθηκε το 2010 τόσο ως ιστορική όσο και ως εικαστική.
Η έκθεση αυτή κατά το διάστημα της τρίμηνης λειτουργίας της υποδέχθηκε περισσότερους από 7.500 επισκέπτες. Έναν αριθμό που θα το ζήλευαν πολλά από τα μεγάλα μουσεία του αθηναϊκού κέντρου.
Το γεγονός αυτό που ήταν πρωτόγνωρο για μουσείο της περιφέρειας, σε συνδυασμό και με το ότι η “ Διέξοδος” δεν είχε μόνο την τεχνογνωσία, αλλά κατείχε και όλο το αναγκαίο πληροφοριακό και εκθεσιακό υλικό για τον εμπλουτισμό ενός ανάλογου θεματικού μουσείου, αποτέλεσε την αιτία το δημοτικό συμβούλιο Μεσολογγίου να υιοθετήσει την ιδέα μας, παραχωρώντας ένα πεπαλαιωμένο το κτίριο της δεκαετίας του 1930 που είχαμε εντοπίσει και το οποίο μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο εμείς θα το μετατρέπαμε σε μουσείο άλατος.»
Σε αυτό το σημείο ο Νίκος Κορδόσης σημειώνει ότι «το μουσείο άλατος, όπως και το ιστορικό μουσείο της “ Διεξόδου”, δημιουργήθηκε χωρίς επιδοτήσεις και υπαγωγή του σε οιασδήποτε μορφής εθνικό ή ευρωπαϊκό πρόγραμμα, αλλά μόνο με την ψυχή και τις οικονομίες του ιδρυτή της “ Διεξόδου” και της οικογενείας του, την υποστήριξη του δήμου της πόλης και την έμπρακτη αγάπη των συνεργατών και των φίλων του.»
Κατά την διάρκεια των εγκαινίων του μουσείου, ο δήμαρχος Μεσολογγίου, Κώστας Λύρος, τόνισε μεταξύ άλλων ότι «το μουσείο άλατος ξεκίνησε από την ασίγαστη δημιουργικότητα του Νίκου Κορδόση, με αρωγό το δήμο μας που υποστηρίζει το εγχείρημα, ενώ οι συνθέσεις του έχουν μια ιδιότυπη φωνή που μιλά απ’ ευθείας στην καρδιά των ντόπιων και είναι βέβαιο πως θα ενθουσιάσει κάθε επισκέπτη με την μοναδικότητά του.»
Στο μεταξύ, με αφορμή την πρωτοβουλία του κέντρου λόγου και τέχνης, «Διέξοδος», για τη λειτουργία του μουσείου, ο Νίκος Κορδόσης μιλά στο ΑΠΕ – ΜΠΕ για τις δραστηριότητές του:
«Η “ Διέξοδος” είναι ένας κοινωφελής ιδιωτικός πολιτιστικός οργανισμός που ξεκίνησε το 1999 ως το κέντρο λόγου και τέχνης, αλλά με την πάροδο του χρόνου μετεξελίχτηκε σε ιστορικό μουσείο που λειτουργεί στο προεπαναστατικό σπίτι του αρχηγού της Φρουράς των Μεσολογγιτών κατά την ηρωική Έξοδο του 1826, Θανάση Ραζή-Κότσικα, στεγάζοντας το όραμα μιας αληθινής δι-εξόδου προς την ελευθερία της σύγχρονης δημιουργικής και πολιτιστικής έκφρασης των κατοίκων του Μεσολογγίου και της ευρύτερης Δυτικής Ελλάδας.
Πρόκειται δηλαδή για έναν δυναμικό κοινωφελή πολιτιστικό οργανισμό, με πάμπολλες συλλογές που αριθμούν 7.000 τεκμήρια και κειμήλια από τον 4ο π.Χ αιώνα μέχρι τις μέρες μας και που περιοδικά εκτίθενται στους χώρους του. Χώροι μέσα στους οποίους μπαίνει ο κόσμος, και κυρίως οι νέοι, όχι μόνο ως θεατής, αλλά σαν συμμέτοχος μιας ολόκληρης καλλιτεχνικής δημιουργίας. Χώροι πολιτισμού, όπου οι άνθρωποι που δεν αρκούνται στην καθημερινότητα βρίσκουν πραγματική διέξοδο, οι καλλιτέχνες τον ιδανικό μέρος για να εκθέτουν τα έργα τους, να χαρίζουν την απόλαυση της μουσικής τους και οι άνθρωποι του πνεύματος να εκφράζουν τις γνώσεις τους και το απόσταγμα των σκέψεών τους.
Το 2014, η “ Διέξοδος” ίδρυσε σε ένα δεύτερο νεοκλασικό κτίριο του 1866 πολιτιστική βιβλιοθήκη που λειτουργεί ως παράρτημα του κεντρικού της μουσείου, ενώ στη συνέχεια δημιούργησε έναν ξενώνα τέχνης για τη φιλοξενία των προσκεκλημένων του πολιτιστικού της οργανισμού.
Για την πρωτόγνωρη και πολυδιάστατη αυτή δραστηριότητα έχουν απονεμηθεί στη “ Διέξοδο” και τον ιδρυτή της πολλά βραβεία και έπαινοι, μεταξύ των οποίων το χρυσό μετάλλιο της ιερής πόλης του Μεσολογγίου και το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.»
Τέλος, να σημειωθεί ότι το μουσείο άλατος λειτουργεί όλες τις μέρες της εβδομάδος (εκτός Δευτέρας και Τρίτης) από τις 11 το πρωί μέχρι τις 6 το απόγευμα.
Με μια λιτή εκδήλωση λόγω της COVID-19 παρουσιάστηκε το βράδυ του Σαββάτου 29 Αυγούστου στις Αλυκές Τουρλίδας, το Μουσείο Άλατος στις πολιτικές αρχές της περιοχής, ενόψει της επίσημης έναρξης της λειτουργίας του μεθαύριο, Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου.
Για την πορεία ίδρυσης και λειτουργίας του Μουσείου, μίλησε ο εμπνευστής και δημιουργός του Νίκος Κορδόσης, ευχαριστώντας όλους όσους συνέδραμαν στην επιτυχία του εγχειρήματος.
Στην εκδήλωση που παρέστησαν μεταξύ άλλων οι βουλευτές Αιτωλοακαρνανίας, Σπήλιος Λιβανός και Θάνος Μωραΐτης, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αιτωλοακαρνανίας, Παναγιώτης Τσιχριτζής, καθώς και οι πρώην δήμαρχοι Μεσολογγίου, Γιάννης Αναγνωστόπουλος και Νίκος Καραπάνος χαιρετισμούς απηύθυναν ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης και ο δήμαρχος Μεσολογγίου Κώστας Λύρος.
Νεκτάριος Φαρμάκης: “Όλα γίνονται όταν υπάρχει μεράκι, διάθεση και αγάπη για τον τόπο”
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης στην σύντομη ομιλία του σημείωσε ότι: “Το Μουσείο Άλατος είναι μοναδικό στον ελλαδικό χώρο μουσείο και απόδειξη όσων μπορούν να γίνουν όταν υπάρχει μεράκι, διάθεση και πάνω απ’όλα, αγάπη για τον τόπο.
Ένας θησαυρός από νερό και αλάτι στην Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου. Είμαστε όλοι περήφανοι! Πολλά συγχαρητήρια στους πρωτεργάτες της πρωτοποριακής προσπάθειας!”
Κώστας Λύρος: “Το Μουσείο Άλατος έγινε από την ασίγαστη δημιουργικότητα του Νίκου Κορδόση”
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Μεσολογγίου Κώστας Λύρος μιλώντας για την σπουδαιότητα του νέου μουσειακού χώρου που δημιουργήθηκε στην πόλη, ανέφερε μεταξύ άλλων πως «Το Μουσείο Άλατος της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου που παρουσιάζεται απόψε, ξεκίνησε από την ασίγαστη δημιουργικότητα του Νίκου Κορδόση, με αρωγό το Δήμο μας που υποστηρίζει το εγχείρημα.
Από εκεί και πέρα, η αναζήτηση και εξασφάλιση των σπάνιων εκθεμάτων, η μουσειακή διαμόρφωση, η γενική επιμέλεια του χώρου και κυρίως η διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας του, ανήκουν στον εμπνευστή αυτής της ιδέας και τους συνεργάτες του.
Θεωρώ πως δεν βρισκόμαστε σε ένα τυπικό ή συνηθισμένο μουσείο.
Οι συνθέσεις του έχουν μια ιδιότυπη φωνή που μιλά απ’ ευθείας στην καρδιά των ντόπιων και είναι βέβαιο πως θα ενθουσιάσει κάθε επισκέπτη με την μοναδικότητά του».
Σπήλιος Λιβανός: “Να προστατευτεί και να αναδειχθεί από φορείς και Πολιτεία αυτή η προσπάθεια”
Μέσω instagram ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, Σπήλιος Λιβανός εξέφρασε τον θαυμασμό του για το νέο μουσείο που θα λειτουργεί στο Μεσολόγγι αναφέροντας: “Είχα την τιμή και τη χαρά να παρευρεθώ χτες το δειλινό στα εγκαίνια του Μουσείου του Αλατιού στο Μεσολόγγι .
Άλλο ένα σημαντικό ‘κληροδότημα’ ζωής του πλέον σημαντικού Ενεργού Πολίτη της Ιεράς Πόλης, Νίκου Κορδόση, θα εμπλουτίζει από σήμερα τη ζωή και τη γνώση της περιοχής μας και των επισκεπτών της. Το αλάτι, τμήμα της ιστορικής πορείας της πόλης, βρήκε το σπίτι του χάρη στον αγώνα χρόνων που έδωσε ο ιδρυτής της ‘Διεξόδου’ και η συνοδοιπόρος του στο ταξίδι της ζωής και της δημιουργίας, Δέσποινα.
Εύχομαι η νέα αυτή προσπάθεια να προστατευθεί και να αναδειχθεί από τους φορείς της πόλης και της Πολιτείας και ταυτόχρονα να ανοίξει ορίζοντες στους νεότερους Μεσολογγίτες, ως πρότυπο, πολιτισμού και ανάπτυξης.
Καλορίζικο το νέο πολιτιστικό μας στολίδι!”
Θάνος Μωραΐτης: “Το εμβληματικό προϊόν του Μεσολογγίου, το αλάτι βρήκε τη στέγη του”
Στο ίδιο μήκος κύματος ανάλογη ανάρτηση έκανε και ο βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΣΥΡΙΖΑ, Θάνος Μωραΐτης: “Ξεναγηθήκαμε στο Μουσείο Άλατος στο Μεσολόγγι, με το οποίο εκπληρώνεται η προσπάθεια ετών του Πολιτιστικού Κέντρου Λόγου και Τέχνης “ΔΙΕΞΟΔΟΣ” και του Νίκου Κορδόση. Το Μουσείο αναδεικνύει τον τόπο μας, δίνει στέγη στο εμβληματικό μας προϊόν και έρχεται να ενώσει το παρελθόν με το παρόν ενός σπουδαίου κομματιού της ιστορίας και οικονομίας του Μεσολογγίου.
Τα είδη αλατιού από όλο το κόσμο, οι βιωματικές διαδρομές των διαφορετικών χρήσεων του, η ιστορική αναδρομή του τρόπου παραγωγής στις παλαιές και νέες αλυκές Μεσολογγίου, αναδεικνύονται με νέα τεχνικά Μέσα σε μια σύγχρονη υποδομή που μας κάνει περήφανους.”
Την Τετάρτη 2/9 η επίσημη έναρξη της λειτουργίας του Μουσείου Άλατος
Σύμφωνα με την ακόλουθη ανακοίνωση της ΔΙΕΞΟΔΟΥ που θα έχει την ευθύνη της εποπτείας και λειτουργίας του Μουσείου Άλατος η επίσημη έναρξη της λειτουργίας του θα γίνει την Τετάρτη 2/9:
“Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ενημερώσουμε ότι ολοκληρώθηκε και το νέο δημιούργημα της “Διεξόδου”.
Το Μουσείο Άλατος, στην Τουρλίδα Μεσολογγίου.
Το πρώτο ανάλογο θεματικό Μουσείο στην Ελλάδα.
Δεδομένου όμως ότι οι διαμορφωθείσες λόγω του covid-19 συνθήκες δεν μας επιτρέπουν την πραγματοποίηση επισήμων εγκαινίων, όπως είχαμε προγραμματίσει και επιθυμούσαμε,
περιοριζόμαστε να ανοίξουμε τις πύλες του στο κοινό, την Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου 2020, με την τήρηση όλων των μέτρων ασφαλείας.
Η λειτουργία του Μουσείου θα είναι καθημερινή (πλην Δευτέρας και Τρίτης) από τις 11 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα.