Ετικέτα: Έξοδος Μεσολογγίου: 200 χρόνια

Ζωντανά στο YouTube η εκδήλωση που θα γίνει στην Αθήνα

 

Ο Επετειακός Κύκλος της Διακοσιοστής Επετείου της Εξόδου του Μεσολογγίου, ανοίγει σήμερα Δευτέρα, 12 Μαΐου 2025 στις 20:00, με εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Μεγάρου της Παλιάς Βουλής (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) στην Αθήνα (Πλατεία Κολοκοτρώνη, Σταδίου 13).

 

Η διοργάνωση θα μεταδοθεί ζωντανά μέσω της ιστοσελίδας του Δήμου Ιερής Πόλης Μεσολογγίου (http://messolonghi.gov.gr/), της σελίδας στο Facebook (https://www.facebook.com/dimosipmessologiou) και του καναλιού  στο YouTube (απευθείας σύνδεσμος): https://www.youtube.com/live/nykZFMXCfs0

 

Η διοργάνωση τελεί σε συνεργασία με την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρείας της Ελλάδος/Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.

Η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας με αισθήματα ανεκλαλήτου χαράς και ευχαριστίας προς το υπερευλογημένο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, αναγγέλλει προς τον ευσεβή λαό, ότι η τακτική Διπλή Σύναξη της Ιεράς Επιστασίας Αγίου Όρους, που συγκλήθηκε σήμερα, Δευτέρα 5 Μαΐου 2025 ενέκρινε το αίτημα για την μεταφορά της Ιεράς και Θαυματουργού Εικόνος της Υπεραγίας Θεοτόκου, του «Άξιον Εστί» στην Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας.

Η μεταφορά της Ιεράς Εικόνος αποτέλεσε αίτημα του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού προς την Ιερά Κοινότητα του Άθω για να λαμπρύνει με την παρουσία Της τις επετειακές εκδηλώσεις για τον εορτασμό της κορυφαίας επετείου των 200 ετών (1826 – 2026) από την ηρωική Έξοδο της Φρουράς των Ελευθέρων Πολιορκημένων του Μεσολογγίου.

Η Ιερά Κοινότητα αποφάσισε σήμερα την μεταφορά της Ιεράς Εικόνος του «Άξιον Εστί» τον Μάιο του ερχομένου επετειακού έτους 2026 στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου και στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Δαμασκηνός, ο Ιερός Κλήρος και ο ευσεβής λαός της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας εκφράζουν ολόθυμες ευχαριστίες, πρωτίστως προς την Υπεραγία Θεοτόκο, την Έφορο και Προστάτιδα του Αγιωνύμου Όρους για την μοναδική αυτή ευλογία προς την τοπική μας Εκκλησία, αλλά και προς τους Καθηγουμένους των Είκοσι Ιερών Μονών του Αγίου Όρους και ολόκληρη την Ιερά Κοινότητα του Άθω.

Στο προσεχές μέλλον θα ανακοινωθεί το αναλυτικό πρόγραμμα της υποδοχής και της παραμονής της Ιεράς Εικόνος στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου.

Την έδρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στη Νέα Υόρκη επισκέφθηκε ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, στο πλαίσιο της επίσκεψής του στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου και είχε σημαντική συνάντηση με τον Μόνιμο Αντιπρόσωπο της Ελλάδας στον ΟΗΕ, πρέσβη Ευάγγελο Σέκερη.

Στην επίσκεψη τον Περιφερειάρχη συνόδευαν ο Αντιπεριφερειάρχης Αιτωλοακαρνανίας Θανάσης Μαυρομμάτης και ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Χρήστος Πάϊσιος, ενισχύοντας τον θεσμικό χαρακτήρα της πρωτοβουλίας και την ισχυρή πολιτική στήριξη που αυτή φέρει.

Η επίσκεψη, όπως ανέφερε ο ίδιος ο κ. Φαρμάκης σε ανάρτησή του, είχε ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς αποτέλεσε ευκαιρία να τεθεί το αίτημα συνεργασίας για την ανάδειξη της 200ής επετείου της Εξόδου του Μεσολογγίου, το 2026, ως γεγονός παγκόσμιας σημασίας.

«Ο ΟΗΕ γεννήθηκε πάνω στις στάχτες της καταστροφής του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για να προωθεί τον διάλογο και την αλληλοκατανόηση των χωρών, με την Ελλάδα να αποτελεί ένα από τα 51 ιδρυτικά μέλη του, τασσόμενη διαχρονικά υπέρ των αξιών του αλληλοσεβασμού και της αυτοδιάθεσης των λαών» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Περιφερειάρχης, υπογραμμίζοντας τη διαρκή σύνδεση της Ελλάδας με τα θεμελιώδη ιδανικά της ειρήνης, της ελευθερίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Φαρμάκης ζήτησε από τον Έλληνα πρέσβη στον ΟΗΕ τη στήριξη για την προώθηση της Εξόδου του Μεσολογγίου και από τον ΟΗΕ, αναδεικνύοντας την ως «ένα γεγονός που πέρα από ηρωισμό και αυτοθυσία, συνιστά και ένα παγκόσμιο σύμβολο του ιδανικού της ελευθερίας».

«Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, πέρα από την τεράστια σημασία που είχαν για την αναγέννηση της πατρίδας, μπορούν να στείλουν παντού το μήνυμα ότι κάθε άνθρωπος γεννήθηκε για να είναι ελεύθερος!» επισήμανε ο κ. Φαρμάκης, τονίζοντας τον οικουμενικό χαρακτήρα του αγώνα των Μεσολογγιτών και την ανάγκη αυτός να αναγνωριστεί και σε διεθνές επίπεδο.

Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στις ευρύτερες ενέργειες της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Έξοδο, με στόχο όχι μόνο τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, αλλά και την ανάδειξη της πόλης-συμβόλου του αγώνα για την ελευθερία σε παγκόσμιο επίπεδο.

Μια σημαντική εκδήλωση, αντάξια της ιστορικής μνήμης της Εξόδου του Μεσολογγίου, ετοιμάζει για τα 200 χρόνια από το κορυφαίο αυτό γεγονός της Ελληνικής Επανάστασης, η γνωστή ηθοποιός και δημιουργός Μιμή Ντενίση, σε συνεργασία με τη Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας, τον Δήμο Μεσολογγίου και τους τοπικούς συλλόγους.

Η κ. Ντενίση επισκέφθηκε το Μεσολόγγι μαζί με συνεργάτες της για την προετοιμασία της εκδήλωσης, εκφράζοντας τη βαθιά συγκίνησή της για τις προσπάθειες που καταβάλλονται από τους πολίτες, τους συλλόγους, την Ιερά Μητρόπολη και τον Δήμο, ώστε να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη της θυσίας των προγόνων.

Σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η κ. Ντενίση αναφέρθηκε με ιδιαίτερο θαυμασμό στην ιστορία και την παγκόσμια σημασία της Εξόδου, τονίζοντας ότι “αν το Μεσολόγγι ήταν σε άλλη χώρα, θα είχε εκατομμύρια επισκέπτες”, ενώ χαρακτήρισε τον Κήπο των Ηρώων ως ένα μοναδικό μνημείο ιστορίας και τιμής.

Η ίδια έκανε λόγο για την παρουσία εκπροσώπων πολλών κρατών στην εκδήλωση, η οποία θα πραγματοποιηθεί στον κήπο του Μουσείου του Λόρδου Byron, με τη συμμετοχή σημαντικών καλλιτεχνών, τα ονόματα των οποίων θα ανακοινωθούν σύντομα.

Η συγκίνηση της κ. Ντενίση ήταν εμφανής και κατά την επίσκεψή της στο άγαλμα του στρατηγού Κοντογιάννη, προγόνου της, το οποίο βρίσκεται στον Κήπο των Ηρώων, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί με θερμά λόγια στην αυθεντικότητα των στολών, των όπλων και των ιστορικών κτιρίων που διατηρούν οι Μεσολογγίτες.

Όπως υπογράμμισε:

«Η Έξοδος του Μεσολογγίου είναι ένα από τα πιο συγκλονιστικά ιστορικά γεγονότα, με πανευρωπαϊκό ενδιαφέρον. Οι πολίτες του Μεσολογγίου, με μοναδικό μεράκι, κρατούν ζωντανή αυτή τη μεγάλη κληρονομιά και αξίζουν την στήριξη όλων μας.»

Η επέτειος των 200 χρόνων από την Έξοδο, που θα κορυφωθεί την Άνοιξη του 2026, αναμένεται να είναι μια διοργάνωση υψηλού κύρους, που θα προβάλλει διεθνώς την ιστορική ταυτότητα του Μεσολογγίου.

Παρατείνεται για έναν μήνα και με καταληκτική ημερομηνία την 31η Ιανουαρίου 2025 η υποβολή προτάσεων στο δήμο Μεσολογγίου για τη διοργάνωση δράσεων για την επέτειο των 200 χρόνων της ηρωικής Εξόδου.

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

“Κατόπιν αιτημάτων που δεχθήκαμε από πολλούς συλλόγους και φορείς, που βρίσκονται ακόμη σε διαδικασία επεξεργασίας των προτάσεών τους για τους εορτασμούς της Διακοσιοστής Επετείου της Εξόδου, και προκειμένου να δοθεί σε όλους η δυνατότητα να καταθέσουν τις προτάσεις τους πλήρως μορφοποιημένες και ολοκληρωμένες, παρατείνεται η καταληκτική προθεσμία υποβολής έως το τέλος του Ιανουαρίου 2025.

Υπενθυμίζεται ότι θα αξιολογηθούν μόνο οι προτάσεις οι οποίες θα κατατεθούν μέσω της φόρμας υποβολής έως την 31^η Ιανουαρίου 2025.

Μπορείτε να οδηγηθείτε στη φόρμα κάνοντας κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.messolonghi2026.org/proposals

Με μεγάλη επιτυχία και ιδιαίτερη συγκίνηση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 13 Νοεμβρίου, στο Κτίριο Χρυσόγελου της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας, το ανοιχτό κάλεσμα του Ομίλου Φίλων Ιστορικής Φορεσιάς & Οπλισμού «ο Λιάρος». Την εκδήλωση συντόνισε η κα Χριστίνα Μηλιώνη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του συλλόγου.

Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στη μνήμη της Βάσως Σωτηρίου, μιας εκλιπούσας συντοπίτισσας και πρώτης εθελόντριας της Αναπαράστασης της Μάχης της Κλείσοβας. Η αείμνηστη Βάσω Σωτηρίου υπήρξε υπόδειγμα προσφοράς και υποστήριξης στις δράσεις του Ομίλου.

Ο κ. Ιωάννης Μακρής, πρόεδρος της Διεθνούς Αδελφότητας των Απογόνων των Ελευθέρων Πολιορκημένων και επίτιμο μέλος του Ομίλου, ανέπτυξε το ιστορικό της Μάχης της Κλείσοβας, ενώ ο πρόεδρος του Ομίλου, κ. Νίκος Βλαχόπουλος, μίλησε για την πορεία του Ομίλου, τη σημασία της Αναπαράστασης για την τοπική ιστορία και κοινωνία, αλλά και για το όραμα του Ομίλου για την επέτειο των 200 ετών από την Έξοδο των Ελεύθερων Πολιορκημένων το 2025.

Ο κ. Κώστας Αβασκαντήρας, μέλος του Ομίλου, παρουσίασε τους σχεδιασμούς της αναπαράστασης, τονίζοντας τη σημασία του εθελοντισμού, καθώς μια τέτοια παραγωγή απαιτεί τη συνεργασία πολλών δυνάμεων για την επιτυχή υλοποίησή της.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους:

 

• Ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, κ. Θανάσης Μαυρομμάτης.

 

• Ο υπεύθυνος τομέα Παιδείας της Νέας Δημοκρατίας νομού Αιτωλοακαρνανίας, κ. Τάσος Σκαρμούτσος.

 

• Ο σύμβουλος Φυσικών Επιστημών Αιτωλοακαρνανίας, κ. Νικόλαος Σταμάτης.

 

• Ο πρόεδρος του Συλλόγου Πανηγυριστών «ο Άη Συμιός», κ. Συμεών Βίλιος.

 

• Η προσωρινή πρόεδρος του νεοσύστατου συλλόγου γυναικών «Άρτεμις», κ. Παναγιώτα Μούτσιου.

 

• Η εκπρόσωπος του συλλόγου Απογόνων Ντοβαίων, Καπεταναίων του Ζυγού, Εξοδιτών πεσόντων, ιστορικός κ. Ανθή Παπαθανασίου.

 

• Ο πρόεδρος του Σκοπευτικού Ομίλου Παλαιών Όπλων Πατρών, κ. Κώστας Βαγγελάκος.

Αξιοσημείωτη είναι η υποστήριξη των παρευρισκόμενων φορέων και συλλόγων, γεγονός που αναδεικνύει τη σπουδαιότητα της Αναπαράστασης της Μάχης της Κλείσοβας ως ιστορικό και πολιτιστικό γεγονός.

Για εκδήλωση ενδιαφέροντος εθελοντών, μπορείτε να επικοινωνήσετε με:

• Πρόεδρο Ομίλου: κ. Νίκο Βλαχόπουλο, τηλ. 6955739651

• Γραμματέα Ομίλου: κ. Κώστα Κότσαλο, τηλ. 6945998611

 

ΤΟ ΚΠΕ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΤΙΜΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΩΝ 200 ΧΡΟΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ      ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΗ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΤΗΣ

Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) της Ιερής Πόλης Μεσολογγίου ανακοινώνει τη συμμετοχή και τις προτάσεις του για τον εορτασμό της επετείου των 200 χρόνων από το κορυφαίο ιστορικό γεγονός της Εξόδου στις 10 Απριλίου 1826.  Με αίσθημα ευθύνης και τον οφειλόμενο σεβασμό απέναντι στην Ιστορία και τον Αγώνα της Ιερής Πόλης, αλλά και συνέπεια απέναντι στο πολυσήμαντο και αναγνωρισμένο έργο του, προχωρά στην διοργάνωση και το συντονισμό έργου και σειράς δράσεων πάνω σε δύο θεματικές: λιμνοθάλασσα και αλυκές, που αποτελούν τα δύο βασικά πεδία στα οποία δραστηριοποιείται μέσω του εκπαιδευτικού, ερευνητικού, συγγραφικού και επιμορφωτικού του έργου κατά την εικοσάχρονη αδιάλειπτη λειτουργία του στην πόλη, καθώς τα πεδία αυτά αποτέλεσαν πεδία δράσης στον Αγώνα και πρωταγωνίστησαν σε πολλά από τα κορυφαία γεγονότα της Επανάστασης και των πολιορκιών, ενώ συνέδραμαν καθοριστικά την πόλη και τη χώρα σε όλη τη διάρκεια των δύσκολων χρόνων.

Η διαρκής μελέτη της ιστορικότητας της λιμνοθάλασσας και των αλυκών και η ανάδειξη του πολύτιμου ιστορικού αποθέματος που φέρουν μεταξύ άλλων όψεων πολιτισμού, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών προγραμμάτων του ΚΠΕ Μεσολογγίου, που συγκινεί ιδιαίτερα όλους τους συμμετέχοντες στις δράσεις του που λαμβάνουν χώρα καθημερινά, σε όλη τη διάρκεια της σχολικής περιόδου. Η πρόταξή τους τώρα, μέσα από οργανωμένες δράσεις στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 χρόνων από την Έξοδο, προκύπτει αυτονόητα και ταυτόχρονα αποτελεί χρέος. Ξεχωριστή χαρά και τιμή, όπως και έμπρακτη αναγνώριση της μεγάλης προσφοράς του ΚΠΕ Μεσολογγίου στον δήμο της Ιερής Πόλης, αποτέλεσε η πρόταση του αξιότιμου δημάρχου της, που απηύθυνε στο Κέντρο, το ΚΠΕ να συμβάλει με τη γνώση και την εμπειρία του στο σχεδιασμό ενός ευρύτερου πλάνου συναφών έργων υποδομής και τον σχεδιασμό ανάλογων δράσεων.

Για το σκοπό αυτό το Κέντρο, με γνώμονα τη φιλοσοφία και βασική αρχή της δημοτικής αρχής,  παράλληλα με τη διοργάνωση επετειακών εκδηλώσεων να σχεδιαστούν και έργα υποδομής στο Δήμο, ώστε μέσα από τη δρομολόγησή τους σε εύθετο χρόνο να μείνουν στην πόλη, ετοίμασε και παρέδωσε στη δημοτική αρχή και τους άμεσους συνεργάτες του δημάρχου ήδη από τις 3 Μαΐου 2024 τις παρακάτω δύο προτάσεις δράσεων, τις οποίες δημοσιεύουμε. Η πρώτη με γενικό τίτλο «ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ-ΚΙΒΩΤΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ» και η δεύτερη με τίτλο «ΤΟ ΑΛΑΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ».

1. ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ-ΚΙΒΩΤΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Συνοπτική προσέγγιση του θέματος στο πλαίσιο της επετείου των 200 χρόνων:

Η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου αποτέλεσε το λίκνο της Ελευθερίας. Τα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά της χαρακτηριστικά (ρηχά νερά, δαιδαλώδες δίκτυο εσωτερικών διαύλων, εκτενές σύμπλεγμα νησίδων και λουρονησίδων, μεγάλη έκταση κλπ.) μαζί με την καλή γνώση της από τους ντόπιους αλιείς και τους κατοίκους της πόλης, την κατέστησαν ένα απόρθητο «υγρό κάστρο», που κατάφερε να ανακόψει τον επεκτατισμό της ισχυρότερης αυτοκρατορίας της εποχής της, της Οθωμανικής, πλήττοντας ανεπανόρθωτα το γόητρό της. Το μοναδικό στην παγκόσμια ιστορία γεγονός της «Εξόδου» είναι αποτέλεσμα συν τοις άλλοις του γενναίου ναυτικού αγώνα των Μεσολογγιτών και των επαναστατημένων Ελλήνων στα νερά της αβαθούς λιμνοθάλασσας και τις ιστορικές «νησίδες Ελευθερίας» (Κλείσοβα, Βασιλάδι, Αϊ-Σώστης, Προκοπάνιστος, Ντολμάς), όπου διαδραματίστηκαν κορυφαία ιστορικά γεγονότα, που καθόρισαν την έκβαση του Αγώνα. Σε ένα άλλο επίπεδο, ήδη από τον 17ο και 18ο αιώνα, η εμποροναυτική ακμή του Μεσολογγίου έφερνε την τουρκοκρατούμενη Ελλάδα σε επαφή με τα μεγάλα κέντρα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού (Γαλλία, Ιταλία, κ.ά.), σε μια εποχή που τα ταξίδια και οι εμπορικές συναλλαγές είχαν διάρκεια. Λειτούργησαν ως πλατφόρμα μετακένωσης στο υπόδουλο Μεσολόγγι των νέων ιδεών της «φωτισμένης» Ευρώπης για ελευθερία, δικαιοσύνη, αυτονομία, ισότητα, ανεξιθρησκεία κλπ., συμβάλλοντας στην καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης, οδηγώντας στον Αγώνα της εθνικής ανεξαρτησίας.

Προτείνονται τα εξής έργα και δράσεις:

1. Ναυτικό Μουσείο για την ανάδειξη της μεγάλης ναυτικής παράδοσης του Μεσολογγίου. Τεκμηριωμένα, στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου αναπτύχθηκε ο πρώτος και μεγαλύτερος εμποροναυτικός στόλος της νεότερης Ελλάδας (τον 18ο αιώνα Μεσολόγγι και Αιτωλικό είχαν τον μεγαλύτερο αριθμό πλοίων, δικά τους ναυπηγεία, ιδιόκτητα πλοία, έκαναν εξαγωγικό εμπόριο σε όλα τα μεγάλα ευρωπαϊκά λιμάνια της Μεσογείου, το 1726 ιδρύθηκε στο Μεσολόγγι υποπροξενείο της Βενετίας κλπ.), οδηγώντας την πόλη σε οικονομική και πολιτισμική ακμή. Προτεινόμενος χώρος για τη στέγασή του είναι το κτήριο της Ιχθυόσκαλας, στο λιμάνι. Πρόκειται για κτήριο μεγάλων διαστάσεων με εξίσου μεγάλο αύλειο χώρο, όπου εκτός των άλλων θα μπορούσαν να εκτεθούν όλοι οι τύποι παραδοσιακών σκαφών της λ/σας (μονόξυλο, γαΐτα, πρυάρι, σταφνοκάρι, πάσαρα, κ.ά.). Το κτήριο είναι ιδιοκτησίας της Τράπεζας Πειραιώς, η οποία μέσω του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, που δραστηριοποιείται στη σύσταση και λειτουργία θεματικών μουσείων ανά την Ελλάδα, θα μπορούσε να αναλάβει το έργο αυτό. Το ΚΠΕ Μεσολογγίου προτίθεται να συμβάλει στη σύνταξη του σχετικού φακέλου τεκμηρίωσης.
2. Λιμναίες διαδρομές στις ιστορικές νησίδες της λ/σας (Κλείσοβα, Βασιλάδι, Άη Σώστης, Ντολμάς κλπ). Προτείνονται δύο δράσεις, τις οποίες το ΚΠΕ Μεσολογγίου σχεδιάζει να υποστηρίξει με τη δημιουργία ενημερωτικού υλικού και την υλοποίηση οργανωμένων ξεναγήσεων. Δράση 1^η με τίτλο «Νησίδες Ελευθερίας» και στόχο την ανάδειξη του διττού ρόλου των νησίδων, αφενός ως εμβληματικών τόπων (τοπόσημα) όπου διαδραματίστηκαν κορυφαία ιστορικά γεγονότα που καθόρισαν τον ρου της ιστορίας και αφετέρου ως φυσικών σχηματισμών κρίσιμων για τη διατήρηση του οικοσυστήματος. Δράση 2^η με τίτλο «Υγρό κάστρο» και στόχο, πέρα από την ανάδειξη των ιστορικών γεγονότων που διαδραματίστηκαν στη λιμνοθάλασσα, την ανάδειξη επίσης των ιδιαίτερων γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών της (ρηχά νερά, μπούκες, νησίδες κ.ά.) που λειτούργησαν ως αμυντικός μηχανισμός την περίοδο των πολιορκιών και τη μετέτρεψαν σε άπαρτο κάστρο, που κράτησε μακριά τον οθωμανικό και αιγυπτιακό κίνδυνο, καθιστώντας αδύνατη την πολιορκία της πόλης από θαλάσσης.
3. Δημιουργία αντίστοιχων δύο εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκπαιδευτικού και ενημερωτικού υλικού για μαθητές όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης: α) Νησίδες Ελευθερίας και β) «Υγρό Κάστρο», κάτω από τον γενικό τίτλο «Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου-κιβωτός ελευθερίας». Η εκπόνηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων είναι σε εξέλιξη και πρόκειται να εγκριθούν από το Υπουργείο Παιδείας και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Απευθύνονται τόσο στους μαθητές του δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου και της Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, όσο και στη σχολική κοινότητα της Επικράτειας. Το ΚΠΕ θα δεχτεί στις εγκαταστάσεις του και θα αναλάβει την φιλοξενία, όπως ήδη κάνει, σχολικών ομάδων από όλη τη χώρα, οργανώνοντας την πολυήμερη φιλοξενία τους σε συνεργασία με φορείς και συλλόγους της πόλης, καθώς και υπηρεσίες του Δήμου, προκειμένου οι μαθητές να βιώσουν την ιστορικότητα και το μεγαλείο της Ιερής Πόλης.
4. Ορισμός των ιστορικών-μνημειακών νησίδων με επίσημη απόφαση της Πολιτείας ως «Τόπων Ιστορικής Μνήμης». Το ΚΠΕ επιθυμεί να συμβάλει μέσα από τη σύνταξη του σχετικού φακέλου τεκμηρίωσης στην υποβολή του αιτήματος προς τις συναρμόδιες υπηρεσίες του κράτους.
5. Συγκρότηση Επιτροπής Φυσικής και Πολιτισμικής Αποκατάστασης των ιστορικών-μνημειακών νησίδων της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, καθώς απαραίτητη προϋπόθεση για την διατήρησή τους ως εμβληματικά ιστορικά μνημεία και αυθεντικά πεδία-τεκμήρια της Ελληνικής Επανάστασης είναι πρώτιστα η φυσική τους θωράκιση από τους κινδύνους της κλιματικής κρίσης και των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων (ακραία καιρικά φαινόμενα, άνοδος στάθμης της θάλασσας, έντονος κυματισμός από τα διερχόμενα πλοία κλπ.), και η αποκατάσταση και συντήρηση των αρχαιολογικών καταλοίπων που υπάρχουν σε αυτές, όπως το μικρό εναπομείναν τμήμα της οχύρωσης του Βασιλαδιού, το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας στην Κλείσοβα, το εκκλησάκι του Αϊ-Σώστη και ο φάρος του Αϊ-Σώστη. Τόσο οι εσωτερικές νησίδες όπως η Κλείσοβα και το Βασιλάδι, όσο και όλο το σύμπλεγμα νησίδων και λουρονησίδων από Εύηνο μέχρι Αχελώο, των φυσικών δηλαδή συνόρων του μεγάλου Εθνικού Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου-Αιτωλικού, έχουν υποστεί ήδη πολύ μεγάλες διαβρώσεις, γεγονός που καθιστά την διαχείριση του προβλήματος εξαιρετικά επείγουσα.
6. Οικομουσείο, με σκοπό την αναπαράσταση του αρχέτυπου οικιστικού, αλιευτικού και ναυτικού τρόπου ανάπτυξης και λειτουργίας της πόλης του Μεσολογγίου, που θα δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να κατανοήσει καλύτερα τον τρόπο ζωής των κατοίκων του. Προτείνεται η δημιουργία του εντός της λ/σας Κλείσοβας, κοντά στην πόλη ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμο. Μπορεί να αποτελείται από ένα σύνολο αρχέτυπων πασσαλόπηκτων πελάδων, δομημένων με φυσικά υλικά, που αναπαριστούν την αρχική δόμηση της πόλης. Στόχοι από τη λειτουργία του Οικομουσείου είναι α) η ανάδειξη της ζωής στη λιμνοθάλασσα, β) οι πρακτικές αλιείας που συγκροτούν την ιδιαίτερη και μοναδική παραδοσιακή τέχνη και επαγγελματική δραστηριότητα που ασκείται στο Εθνικό Πάρκο λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού, αναγνωρισμένη από την UNESCO και ενταγμένη στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας από το 2022, γ) η έκθεση αλιευτικών μέσων (σύνεργα ψαρικής, αλιευτικά πλοιάρια κ.ά.), δ) η προβολή του μοντέλου αειφορικής – αρμονικής συμβίωσης του ανθρώπου με τα άλλα έμβια όντα του φυσικού περιβάλλοντος, στη λογική της χρήσης φυσικών πόρων χωρίς την εξάντληση του φυσικού αποθέματος, ε) η επαφή των ανθρώπων με το φυσικό κόσμο, το υγρό στοιχείο και τον πλούτο των υγροτοπικών οικοσυστημάτων, στ) η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.

1. ΤΟ ΑΛΑΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ

Συνοπτική προσέγγιση του θέματος στο πλαίσιο της επετείου των 200 χρόνων:

Οι αλυκές Μεσολογγίου συνιστούν την επιτομή της ιστορίας της αλοπηγίας στην Ελλάδα, κατέχοντας τεχνογνωσία που αποτέλεσε τη βάση ανάπτυξης όλων των αλυκών της χώρας από την ίδρυση του Νέου Ελληνικού Κράτους. Έχουν τεκμηριωμένη αδιάλειπτη λειτουργία από τον 13ο αιώνα και συνιστούν τις μεγαλύτερες «ηλιακές αλυκές μεσογειακού τύπου» της χώρας, γεγονός που τις καθιστά μεσογειακό τοπόσημο. Το γεγονός ότι η μία εκ των δύο αλυκών Μεσολογγίου που λειτουργούν σήμερα στο Μεσολόγγι -η Αλυκή Τουρλίδας- ανήκει ιδιοκτησιακά στην Ι.Π. Μεσολογγίου προσδίδει στον Δήμο τεράστιες αναπτυξιακές δυνατότητες. Στο πλαίσιο εορτασμού των 200 χρόνων από την Έξοδο, προτάσσεται η ανάδειξη του ρόλου που διαδραμάτισαν οι αλυκές Μεσολογγίου τα χρόνια του Αγώνα, καθώς λειτουργούσαν αδιαλείπτως παρά τις αντίξοες συνθήκες. Η ιστορικότητα των αλυκών τα χρόνια του Αγώνα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών προγραμμάτων του ΚΠΕ, που συγκινεί ιδιαίτερα όλους τους συμμετέχοντες στις δράσεις του και προσδίδει στις αλυκές προστιθέμενη αξία, ενώ η πολύτιμη εμπειρία και βαθιά γνώση του θέματος που έχει συσσωρευτεί από την εικοσάχρονη εφαρμογή των εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών προγραμμάτων με θέμα τις αλυκές και το αλάτι δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την επιτυχία του εγχειρήματος. Συγκεκριμένα προτείνονται:

1) Ανάδειξη των αλυκών που λειτουργούσαν στο Μεσολόγγι τα χρόνια του Αγώνα.

2) Ανάδειξη του ρόλου που διαδραμάτισαν οι αλυκές στον Αγώνα και την πολιορκούμενη πόλη ως πλουτοπαραγωγικός πόρος. Οι πρόσοδοι των αλυκών -μαζί με των ιχθυοτροφείων και του τελωνείου- συγκροτούσαν τα οικονομικά της πόλης, καθιστώντας δυνατή την κάλυψη βασικών λειτουργικών της αναγκών. Επίσης, αποτέλεσαν εχέγγυο για την έκδοση δανείων κατά τη διάρκεια του Αγώνα, συνέδραμαν στην οχύρωση της πόλης, κ.ά.

3) Ανάδειξη των αλυκών ως πηγής ενός αγαθού εντελώς αναγκαίου για τη ζωή, που επιπρόσθετα προσέδωσε στην πόλη τη δυνατότητα διατροφικής επάρκειας τα δύσκολα χρόνια των πολιορκιών και του στενού αποκλεισμού (παστά κρέατα και ψάρια κλπ).

4) Ανάδειξη της ιστορικότητας των αλυκών ως τόπων που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην έκβαση του Αγώνα, καθώς στις αλυκές έλαβαν χώρα πολλά από τα κορυφαία γεγονότα των πολιορκιών, του θαλάσσιου αποκλεισμού και της ηρωικής αντίστασης των κατοίκων της πόλης και αποτέλεσαν πεδία δράσης πολύ σημαντικών ιστορικών γεγονότων, εθνικών και διεθνών, γεγονός που τις καθιστά υπαίθρια ιστορικά μουσεία.

Προτείνονται τα εξής έργα και δράσεις:

1. Έκθεσης μνήμης για την ανάδειξη της ιστορικότητας των αλυκών Μεσολογγίου και του ρόλου που διαδραμάτισαν τα χρόνια του Αγώνα. Η έκθεση θα παραμείνει μόνιμα στην πόλη ώστε να προστεθεί στους πολιτιστικούς επισκέψιμους χώρους της. Το ΚΠΕ Μεσολογγίου θα υποστηρίξει τη λειτουργία της με ξεναγήσεις και ανάλογες δράσεις, ενώ έχει ήδη ολοκληρώσει την καταγραφή του ιστορικού και των κειμενικών αποτυπώσεων και θα προχωρήσει με την αρωγή του Δήμου και των φορέων της πόλης στην εξεύρεση χώρου και πόρων για την σύστασή της.
2. Έντυπη έκδοση με τίτλο «Τόποι μνήμης: Αλυκές Μεσολογγίου» για την ανάδειξη της ιστορικότητας των αλυκών τα χρόνια του Αγώνα. Το ΚΠΕ έχει ήδη ολοκληρώσει τη συγγραφή της έκδοσης και προχωρά στην εξεύρεση πόρων για την εκτύπωσή της.
3. “Υπαίθριο ιστορικό μουσείο των αλυκών” και διοργάνωση ξεναγήσεων στις αλυκές από την Παιδαγωγική Ομάδα του ΚΠΕ Μεσολογγίου. Η μνημειακή εμπειρία επιτυγχάνεται με βιωματική σύνδεση με την ιστορικότητα των αλυκών στους ίδιους τους χώρους των αλυκών μέσα από μία υπαίθρια διαδρομή, κατά την οποία το κοινό έρχεται σε επαφή με το φυσικό χώρο όπου διαδραματίστηκαν τα ιστορικά γεγονότα, και η οποία επιπρόσθετα θα αναδείξει το πολυσήμαντο πολιτισμικό και οικολογικό φορτίο που φέρουν οι αλυκές, περιλαμβάνοντας σταθμούς παρατήρησης σε επιλεγμένα σημεία ενδιαφέροντος. Το ΚΠΕ έχει εκπονήσει το σχεδιασμό της δράσης.
4. Δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων με έμφαση στην ιστορικότητα των αλυκών για μαθητές όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης και ομάδες ενηλίκων. Η εκπόνηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων είναι σε εξέλιξη και πρόκειται να εγκριθούν από το Υπουργείο Παιδείας και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Προβλέπεται να υλοποιηθούν σε δύο επίπεδα: θεωρητική προσέγγιση στις εγκαταστάσεις του ΚΠΕ και βιωματική προσέγγιση στα ίδια τα πεδία των αλυκών, κατά το πρότυπο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που υλοποιούνται ήδη από το ΚΠΕ στην Αλυκή Τουρλίδας και στην Αλυκή Άσπρης-Φοινικιάς. Απευθύνονται τόσο στους μαθητές του δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου και της Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, όσο και στη σχολική κοινότητα της Επικράτειας. Το ΚΠΕ θα δεχτεί στις εγκαταστάσεις του και θα αναλάβει την φιλοξενία, όπως ήδη κάνει, σχολικών ομάδων από όλη τη χώρα, οργανώνοντας την πολυήμερη φιλοξενία τους σε συνεργασία με φορείς και συλλόγους της πόλης, καθώς και υπηρεσίες του Δήμου, προκειμένου οι μαθητές να βιώσουν την ιστορικότητα και το μεγαλείο της Ιερής Πόλης.
5. Χαρτογράφηση των διαχρονικά λειτουργουσών αλυκών στο Μεσολόγγι και τοποθέτηση πινακίδων τύπου χάρτη με υπόμνημα και σχετικό πληροφοριακό υλικό, που θα προσανατολίζουν και θα ενημερώνουν τους επισκέπτες. Το ΚΠΕ, με βάση την πολύχρονη διεπιστημονική γνώση και εντρύφηση στο θέμα των αλυκών και της καλής γνώσης της περιοχής ενδιαφέροντος μέσα από την υλοποίηση των τριών εκπαιδευτικών του προγραμμάτων για τις αλυκές και το αλάτι στα πεδία των αλυκών, εκφράζει την πρόθεση να αναλάβει τη χαρτογράφηση και τη σύνταξη του σχετικού πληροφοριακού υλικού, σε συνεργασία για την τοποθέτησή τους με όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες.
6. Οδός Αλυκών: Η λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας συνδέεται στο μέγιστο βαθμό με την αλοπηγική παράδοση του Μεσολογγίου, ώστε θεωρείται αιτιολογημένη η ονοματοδοσία του υπάρχοντος δρόμου από την Ανατολική Κλείσοβα (δασάκι Τζάνου) μέχρι το δρόμο της Τουρλίδας που συνδέει την πόλη με όλη την περιφέρεια της Κλείσοβας. Προτείνεται η βελτίωση του υπάρχοντος δρόμου (Ανατολική Κλείσοβα-Μπαμπακούλα-Τουρλίδα-Μεσολόγγι), ο οποίος προσφέρει προσβασιμότητα στα σημεία ενδιαφέροντος. Η ίδια διαδρομή προσφέρεται για ποδηλατοδρομίες, περιπάτους, παρατήρηση φύσης (ορνιθοπαρατήρηση, μελέτη του Γεωπάρκου και των φυσικών στοιχείων του υγρότοπου κ.ά.) ήπιες αθλητικές δραστηριότητες (π.χ. αγώνες δρόμου), φωτογράφιση κ.ά.
7. Γραμμή ξενάγησης με ήπιο μέσο μεταφοράς (όπως τροχήλατο τραινάκι με βαγόνια) που θα κάνει τον γύρο της Κλείσοβας, επιτυγχάνοντας τη βιωματική εμπειρία με τον ιστορικό, οικολογικό και πολιτισμικό πλούτο που φέρει η περιοχή, καθώς και με τα αλυκά οικοσυστήματα και την αλοπηγική παραγωγική δραστηριότητα που άνθισε στο Μεσολόγγι.
8. Τοποθέτηση ανδριάντα του Γιάννη Γούναρη στην περιοχή της Άσπρης Αλυκής, βασικού συντελεστή του θριάμβου του Μεσολογγίου, που οδήγησε στη λύση της πρώτης πολιορκίας και την υποχώρηση των εχθρικών στρατευμάτων.
9. Τοποθέτηση ανδριάντα του στρατηγού Δημητρίου Μακρή στην περιοχή της Μαύρης Αλυκής, πρωταγωνιστή ενός από τα κορυφαία ιστορικά γεγονότα του Αγώνα που έλαβαν χώρα στην περιοχή αυτή.
10. Εθνικό & Διαμεσογειακό Κέντρο Αλοπηγίας στην πόλη όπου, διαχρονικά, χτυπά η καρδιά της αλοπηγίας στην Ελλάδα. Τόσο η επιτυχημένη λειτουργία των σύγχρονων αλυκών Μεσολογγίου –των μεγαλύτερων της χώρας– ως πρότυπες μονάδες αειφορικής διαχείρισης όσο και το πλούσιο απόθεμα των οικονομικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών, ιστορικών και πολλών ακόμα όψεων πολιτισμού που φέρουν οι αλυκές Μεσολογγίου, καθώς και το γεγονός ότι οι Αλυκές Μεσολογγίου είναι οι μοναδικές της χώρας όπου παράγεται η πολύτιμη «αφρίνα», συνηγορούν στον ορισμό της πόλης ως Εθνικό και Διαμεσογειακό Κέντρο Αλοπηγίας και καθιστούν αυτονόητη και επιβεβλημένη τη σύσταση και λειτουργία του. Το Εθνικό και Διαμεσογειακό Κέντρο Αλοπηγίας στο Μεσολόγγι θα αναδείξει την ιστορία της αλοπηγίας στην Ελλάδα στη διαδοχή του χρόνου, με στόχο την ένταξή της στο πολιτιστικό τοπίο της χώρας. Αν και είναι γνωστό πως το αλάτι διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο ιστορικό γίγνεσθαι, η ιστορία της αλοπηγίας και του αλατιού στην Ελλάδα δεν έχει επιστημονικά ερευνηθεί και τεκμηριωθεί ούτε είναι ευρύτερα γνωστή. Η μακρόχρονη εμπειρία που διαθέτει το ΚΠΕ Μεσολογγίου από το 2007 που άνοιξε τις πύλες των αλυκών σε μαθητές, εκπαιδευτικούς, πολίτες και την τοπική κοινωνία, η βαθιά γνώση του θέματος και η επιτυχημένη λειτουργία του Εθνικού Θεματικού Δικτύου με τίτλο «Αλυ<Οι>κολογία» που ίδρυσε και υλοποιεί το ΚΠΕ Μεσολογγίου ως εθνικός συντονιστής από δωδεκαετίας, το οποίο συνενώνει πόλεις της Ελλάδας και περιοχές με αλυκές, κρατώντας ανοιχτούς του “Δρόμους του αλατιού”, ενώ έχει δημιουργήσει ένα πλούσιο αποθετήριο υλικής και άυλης πολιτισμικής γνώσης για τις αλυκές της χώρας, θέτουν τις βάσεις για τη λειτουργία του Εθνικού και Διαμεσογειακού Κέντρου Αλοπηγίας στο Μεσολόγγι, στους στόχους του οποίου περιλαμβάνονται:

α) η συγκρότηση επιστημονικής βάσης δεδομένων γύρω από την ιστορία της αλοπηγίας και το ρόλο που διαδραμάτισε διαχρονικά η λειτουργία αλυκών και το αλάτι κυρίως στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση στη Μεσόγειο καθώς και η ανάδειξη της ιστορίας τους  β) η ανάδειξη της άρρηκτης σχέσης του φυσικού περιβάλλοντος με την οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ταυτότητα κάθε τόπου, γ) η διοργάνωση ομοθεματικών συνεδρίων, ημερίδων, θερινών σχολείων και θερινών πανεπιστημίων με την υποστήριξη  πανεπιστημιακών, ερευνητών, θεσμικών παραγόντων, φορέων κ.ά., δ) η μελέτη των αλυκών, των μεσογειακών οικοσυστημάτων, των ευάλωτων παράκτιων οικοσυστημάτων λόγω της κλιματικής κρίσης κλπ., ε) η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για μαθητές Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπ/σης στ) η δημιουργία ενός Δικτύου Πόλεων με αλυκές που θα συνέδεε όλες τις αλυκές της χώρας -ενεργές και ανενεργές- η δημιουργία ενός Δικτύου Δρόμων Άλατος, που στην πορεία του χρόνου έφερε σε επικοινωνία πληθυσμούς και πολιτισμούς και ζ) η δημιουργία Δικτύου Αλυκών της Μεσογείου.

Για το ΚΠΕ Μεσολογγίου,

Όλγα Γιαννακογεώργου,
Φιλόλογος – MSc Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
Προϊσταμένη ΚΕΠΕΑ (ΚΠΕ) Μεσολογγίου