Την πρόταση αναδιοργάνωσης της δομής των Τμημάτων της Γεωπονικής Σχολής στην Αιτωλοακαρνανία, περιλαμβάνει ο Στρατηγικός Σχεδιασμός για την Ακαδημαϊκή και Ερευνητική Ανάπτυξη του Πανεπιστημίου Πατρών.

Στον ίδιο σχεδιασμό, περιλαμβάνονται εναλλακτικές για το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων, το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος καθώς και για το το Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας.

Όσον αφορά τη Γεωπονική το Πανεπιστήμιο Πατρών προτείνει, την ανάπτυξη τεσσάρων τμημάτων στο νομό δυο στο Μεσολόγγι και δυο στο Αγρίνιο.

Αναλυτικά η πρόταση που θα τεθεί σε διαβούλευση:

Πρόταση αναδιοργάνωσης της Γεωπονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών

Ο νόμος 4610/2019, (ΦΕΚ 70/7.5.2019 τ.Α΄) επέβαλε τη συνένωση τμήματος του πρώην ΤΕΙ
Δυτικής Ελλάδας με το Πανεπιστήμιο Πατρών.

Η καινούργια αυτή Σχολή επέφερε σοβαρά προβλήματα λόγω της ακαδημαϊκά και χωροταξικά άναρχης και απρογραμμάτιστης δημιουργίας τμημάτων.

Σήμερα, 3 από τα νέα Τμήματα που φέτος δέχθηκαν φοιτητές στο 2ο έτος έχουν 3 ή λιγότερα μέλη ΔΕΠ και κανένα μέλος ΕΔΙΠ ή ΕΤΕΠ.

Το ακαδημαϊκό περιεχόμενο και τα γνωστικά αντικείμενα των Τμημάτων είναι προβληματικά
ενώ η χωροθέτησή τους είναι αποτρεπτική σε ακαδημαϊκές συνέργειες και συνεργασίες μεταξύ των Τμημάτων.

Μεγάλα προβλήματα προκύπτουν επίσης σε λειτουργικό και πρακτικό επίπεδο ακαδημαϊκής μονάδας και πανεπιστημίου (π.χ., υποδομές, φοιτητική μέριμνα, ανταπόκριση των τμημάτων στις κεντρικές υπηρεσίες και υποδομές του πανεπιστημίου, κ.λπ.).

● Ζωικής Παραγωγής Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών, 2019, με έδρα το Μεσολόγγι
● Επιστήμης Βιοσυστημάτων και Γεωργικής Μηχανικής, 2019, με έδρα το Μεσολόγγι
● Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων , 2019, με έδρα το Αγρίνιο
● Γεωπονίας, 2019, με έδρα την Αμαλιάδα
● Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής, 2019, με έδρα το Μεσολόγγι
● Γεωργικής Βιοτεχνολογίας, με έδρα το Αγρίνιο [Αναστολή άρθρο 33 του Ν.
4653/24.1.2020]

Από τα πέντε σε λειτουργία Τμήματα της Σχολής, τα 4 βρίσκονται στην Αιτωλοακαρνανία και
το Τμήμα Γεωπονίας στην Ηλεία.

Στα Παραρτήματα 1, 2 και 3 της παρούσας, παρατίθενται πληροφορίες για τους φοιτητές, το ανθρώπινο δυναμικό και τις υποδομές των Τμημάτων.

Στο Παράρτημα 4 περιλαμβάνεται μια αρχική εκτίμηση των αναγκών για τη δημιουργία νέου τμήματος στη Γεωπονική Σχολή από συγχωνεύσεις και μετεξελίξεις υπαρχόντων τμημάτων. Στο Παράρτημα 5 περιλαμβάνονται κάποια στοιχεία της υλικοτεχνικής υποδομής των τμημάτων του ΠΠ στο Αγρίνιο που μπορεί να αξιοποιήσει η Γεωπονική Σχολή.

Ένα σημείο εκκίνησης για τις προτεινόμενες αλλαγές είναι οι εξής παραδοχές:

• Μία Σχολή δεν μπορεί να λειτουργεί Τμήματα σε διαφορετικές περιφερειακές ενότητες (νομούς) και σε αποστάσεις που είναι απαγορευτικές για οποιασδήποτε μορφής ακαδημαϊκές συνέργειες, διδακτικές ή ερευνητικές.

• Η Σχολή πρέπει να λειτουργεί με Τμήματα που εξασφαλίζουν τον πυρήνα του προγράμματος σπουδών εκ των ενόντων, δηλαδή από μόνιμα μέλη ΔΕΠ και ΕΔΙΠ.

Κάθε λειτουργούν Τμήμα πενταετούς φοίτησης και με εκτεταμένο εργαστηριακο φόρτο πρέπει να έχει ως στόχο ένα ελάχιστο αριθμό 15 μελών ΔΕΠ και αντίστοιχα εργαστήρια.

• Τα προγράμματα σπουδών πρέπει να ανταποκρίνονται σε γνωστικά αντικείμενα που να θεραπεύονται από προπτυχιακά προγράμματα σπουδών και να είναι γενικώς αποδεκτά ως τέτοια.

• Οι απόφοιτοι αυτών των Τμημάτων, έχουν επαγγελματικά δικαιώματα που προσδιορίζονται από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο για την ελεύθερη και μισθωτή εργασία.

Συνεπώς η μεγάλη πλειοψηφία των διδασκόντων πρέπει να έχει ανάλογη εκπαίδευση, δηλαδή Γεωπόνοι, Γεωλόγοι, Δασολόγοι, Ιχθυολόγοι και Κτηνίατροι στα Τμήματα γεωπονικής κατεύθυνσης.

Στο Παράρτημα 1 αυτής της πρότασης παρατίθενται στοιχεία για τους νεοεισερχόμενους
φοιτητές των Τμημάτων της Γεωπονικής Σχολής. Είναι εμφανές ότι:

• Οι βαθμολογικές επιδόσεις των νεοεισερχόμενων φοιτητών έχουν εξαιρετικές διαφορές από τις επιδόσεις των υπολοίπων φοιτητών του ΠΠ.

• Η ίδια τάση ισχύει και για τα τμήματα της Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης Επιχειρήσεων και της Πολυτεχνικής που έχει έδρα το Αγρίνιο και πολύ λιγότερο για το τμήμα Αρχαιολογίας-Ιστορίας της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών.

• Ο αριθμός των εισακτέων δεν είναι ενδεικτικός του μεγέθους των τμημάτων αυτών αφού μέχρι και ποσοστό 31% των εισακτέων διαγράφεται λόγω μεταγραφής. Αυτό ισχύει για όλα ανεξαιρέτως τα Τμήματα του ΠΠ στο Μεσολόγγι, το Αγρίνιο και την Αμαλιάδα.

• Ο αριθμός των ενεργών πρωτοετών φοιτητών στις εξετάσεις, δηλαδή φοιτητών που συμμετείχαν σε έστω και μία εξέταση δεν ξεπερνά τα 2/3 των φοιτητών του πρώτου έτους.

• Η κατανομή των βαθμολογιών εισαγωγής των φοιτητών σε όλα τα Τμήματα της Γεωπονικής Σχολής (με εξαίρεση το τμήμα των Τροφίμων) είναι εξαιρετικά δυσμενής με περίπου το 90% των νέων φοιτητών φέτος κάτω από 5.000 μονάδες.
• Το ίδιο ισχύει και για το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων και Μηχανικών Περιβάλλοντος.
Στο Παράρτημα 2 αυτής της πρότασης παρατίθενται συγκεντρωτικά και αναλυτικά στοιχεία για το ανθρώπινο δυναμικό (μέλη ΔΕΠ) των τμημάτων. Είναι προφανές ότι:
• Με εξαίρεση το Τμήμα Ζωικής Παραγωγής, Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών κανένα από τα Τμήματα της Γεωπονικής ή από τα Τμήματα που βρίσκονται στο Αγρίνιο δεν πρόκειται να αποκτήσει μία κρίσιμη μάζα διδασκόντων.

• Τα Τμήματα Επιστήμης Βιοσυστημάτων και Γεωργικής Μηχανικής, Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων και Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσουν ένα πυρήνα διδασκόντων και μελών ΕΔΙΠ/ΕΤΕΠ που να εξυπηρετεί το βασικό πρόγραμμα σπουδών τους εκτός και αν απορροφούν το σύνολο των νέων θέσεων του ΠΠ για τα επόμενα 5 χρόνια.

• Το Τμήμα Γεωπονίας στην Αμαλιάδα δεν είναι βιώσιμο με 8 μέλη ΔΕΠ και πενταετές πρόγραμμα σπουδών. Το Τμήμα αυτό θα μπορούσε να συνδράμει ή να συνεργήσει με τα άλλα Τμήματα εάν ήταν είτε στο Αγρίνιο, είτε στο Μεσολόγγι.

• Μέλη ΔΕΠ με γνωστικό αντικείμενο Γεωπονίας, Οικολογίας ή Χημείας βρίσκονται σε άλλα Τμήματα με έδρα το Αγρίνιο και θα μπορούσαν να συνδράμουν τα Τμήματα της Γεωπονικής.

Στο Παράρτημα 3 αυτής της πρότασης παρατίθενται στοιχεία για τις υποδομές των πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων στο Μεσολόγγι και την Αμαλιάδα. Οι υποδομές είναι σημαντικές σε ποσότητα και αξία όμως η αδρανοποίησή τους και η έλλειψη συντήρησης αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για το μέλλον τους.

Πρόταση Αναδιοργάνωσης

Η παρούσα πρόταση αναδιοργάνωσης της δομής των Τμημάτων της Σχολής εξειδικεύεται
στις παρακάτω εσωτερικές μεταβολές:

1. Συνένωση των Τμημάτων «Επιστήμης Βιοσυστημάτων και Γεωργικής Μηχανικής» με έδρα το Μεσολόγγι, «Γεωπονίας» με έδρα την Αμαλιάδα και «Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής» με έδρα το Μεσολόγγι σε «Τμήμα Γεωπονίας» με έδρα το Μεσολόγγι.
2. Δημιουργία Τμήματος Αειφορικής Γεωργίας με αντικείμενο τη Διαχείριση Αγροτικών Πόρων και Περιβάλλοντος από το 2023-24. Ο σκοπός και το χρονοδιάγραμμα λειτουργίας του τμήματος αυτού βρίσκεται στο Παράρτημα 4.
3. Μετονομασία του Τμήματος «Ζωικής Παραγωγής Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών» σε
τμήμα «Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών» με έδρα το Μεσολόγγι.

Η πρόταση μπορεί επίσης να περιλαμβάνει και τα δύο Τμήματα «Διοίκησης Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων» της Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης Επιχειρήσεων με έδρα το Αγρίνιο και του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος της Πολυτεχνικής Σχολής με έδρα το Αγρίνιο.

Το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων έχει, θεωρητικά, δύο εναλλακτικές. Μεταφορά στην έδρα της Σχολής και μετατροπή σε τετραετούς φοίτησης με ταυτόχρονη παραχώρηση όλης της υλικοτεχνικής του υποδομής στο Τμήμα «Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων» στο Αγρίνιο.

Η υλικοτεχνική υποδομή του Τμήματος περιγράφεται στο Παράρτημα 5 της παρούσας. Παρ’ όλα αυτά, στην Πάτρα θα είναι το τέταρτο τμήμα με αντικείμενο την Διοίκηση Επιχειρήσεων ο δε αριθμός μελών ΔΕΠπου ενδεχομένως θα θελήσει να μεταφερθεί στην Πάτρα και που θα μπορεί, με βάση το
γνωστικό αντικείμενο, να συνδράμει σε τέτοιο τμήμα θα είναι τόσο μικρός που ενδεχομένως
να μην αιτιολογεί την μεταφορά ολόκληρου τμήματος.

Η δεύτερη εναλλακτική είναι να συνενωθεί με το Τμήμα «Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων» και να δημιουργήσει ένα τομέα διοίκησης επιχειρήσεων τροφίμων μέσα σ’ αυτό ενώ τα μέλη ΔΕΠ που δεν θα θέλουννα ενταχθούν σε μία Γεωπονική Σχολή θα μπορούν να μετακινηθούν σε άλλα Τμήματα του
Πανεπιστημίου.

Στον προτεινόμενο για δημιουργία τομέα «Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων» στο Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων θαπεριέλθει και το MBA «Διοίκηση Επιχειρήσεων Τροφίμων» του Τμήματος ΔιοίκησηςΕπιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων.

Με τον τρόπο αυτό διατηρούνται οι σπουδές διοίκησης για επιχειρήσεις τροφίμων αλλά σε μεταπτυχιακό επίπεδο και παραμένειτο γνωστικό αντικείμενο της διοίκησης επιχειρήσεων στον νομό Αιτωλοακαρνανίας για να υποστηρίξει όλα τα τμήματα της Γεωπονικής Σχολής.

Οι ίδιες δύο εναλλακτικές υπάρχουν και για το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος. Η πρώτη
είναι η μεταφορά του στην έδρα της Σχολής στην Πάτρα. Το πιο πιθανό είναι ο αριθμός των μελών ΔΕΠ που ενδεχομένως θα θελήσει να μεταφερθεί στην Πάτρα να είναι τόσο μικρός που ενδεχομένως να μην αιτιολογεί την εύρυθμη λειτουργία ενός τμήματος πενταετούςδιάρκειας σπουδών στην Πάτρα.

Η δεύτερη εναλλακτική είναι να αποτελέσει τον πυρήνα τουνέου Τμήματος της Γεωπονικής Σχολής στο Αγρίνιο με αντικείμενο το περιβάλλον και την αειφορική γεωργία.

Στην δεύτερη περίπτωση η επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός διατμηματικού μεταπτυχιακού προγράμματος στην πολυτεχνική σχολή με αντικείμενο «Μηχανική Περιβάλλοντος» το οποίο θα στελεχωθεί από μέλη ΔΕΠ του πρώην Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος και των άλλων τμημάτων της Πολυτεχνικής Σχολής και θα έχει έδρα την Πάτρα.

Αυτό θα έχει ως συνέπεια τη συνέχιση των σπουδών «Μηχανικού Περιβάλλοντος» στο ΠΠ. Στο μέλλον, με πρόσφορες συνθήκες και κατάλληλο νομικό πλαίσιο, η Πολυτεχνική Σχολή ενδεχομένως να επανεξετάσει τη λειτουργία ενός διατμηματικού προπτυχιακού προγράμματος σπουδών στο αντικείμενο του «Μηχανικού Περιβάλλοντος».

Συνεπώς, η παραπάνω πρόταση μπορεί να επεκταθεί με:

• Συνένωση των Τμημάτων «Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων» με έδρα το Αγρίνιο, του υπό αναστολή Τμήματος «Γεωργικής Βιοτεχνολογίας» με έδρα το Αγρίνιο και του τμήματος «Διοίκησης Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων» της Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης Επιχειρήσεων με έδρα το Αγρίνιο σε Τμήμα «Επιστήμης της Διατροφής και Τεχνολογίας Τροφίμων».

• Μετεξέλιξη του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος της Πολυτεχνικής Σχολής με έδρα το Αγρίνιο ή συνένωσή του με το καινούργιο τμήμα Αειφορικής Γεωργίας με αντικείμενο τη Διαχείριση Αγροτικών Πόρων και Περιβάλλοντος. Δομή της Σχολής μετά τις μεταβολές (σε παρένθεση τα υπολογιζόμενα μέλη ΔΕΠ):

1. Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών (16), με έδρα το Μεσολόγγι
2. Γεωπονίας (17), με έδρα το Μεσολόγγι
3. Επιστήμης της Διατροφής και Τεχνολογίας Τροφίμων (12), με έδρα το Αγρίνιο
4. Αειφορικής Γεωργίας (Διαχείρισης Αγροτικών Πόρων και Περιβάλλοντος) (8), με έδρα το Αγρίνιο

3. Πρόταση απορρόφησης του Τμήματος Μουσειολογίας από το Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας με ταυτόχρονη μεταφορά της έδρας του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας στην Πάτρα

Το Τμήμα Μουσειολογίας, με έδρα τον Πύργο, είναι καινούργιο και ιδρύθηκε με το νόμο
4610/2019 ΦΕΚ 70/Α/7-5-2019. Το ακαδημαϊκό περιεχόμενο και το γνωστικό αντικείμενο του
Τμήματος είναι υπό συζήτηση για το επίπεδο των προπτυχιακών σπουδών. Μεγάλα
προβλήματα προκύπτουν από την υπο-στελέχωση του Τμήματος που αδυνατεί να
υπηρετήσει αξιοπρεπώς το πρόγραμμα εκπαίδευσης.

Το Τμήμα Μουσειολογίας ανήκει στη Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών που
αποτελείται από τα εξής τμήματα.
1. Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, με έδρα
την Πάτρα
2. Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας, με έδρα την Πάτρα
3. Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, με έδρα την Πάτρα
4. Τμήμα Φιλολογίας, με έδρα την Πάτρα
5. Τμήμα Φιλοσοφίας, με έδρα την Πάτρα
6. Τμήμα Ιστορίας- Αρχαιολογίας, με έδρα το Αγρίνιο
7. Τμήμα Μουσειολογίας, με έδρα τον Πύργο
Οι προτεινόμενες αλλαγές σχετίζονται με τις εξής ακαδημαϊκές παραδοχές:

• Μία Σχολή δεν μπορεί να λειτουργεί τμήματα σε διαφορετικές περιφερειακές ενότητες (νομούς) και σε αποστάσεις που είναι απαγορευτικές για οποιασδήποτε μορφής ακαδημαϊκές συνέργειες, διδακτικές ή ερευνητικές.

Η Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών είναι η μοναδική Σχολή του ΠΠ που είναι κατακερματισμένη με τμήματα και στις τρεις περιφερειακές ενότητες της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.

• Η Σχολή πρέπει να λειτουργεί με τμήματα που εξασφαλίζουν τον πυρήνα του προγράμματος σπουδών εκ των ενόντων, δηλαδή από μόνιμα μέλη ΔΕΠ και ΕΔΙΠ. Κάθε λειτουργούν τμήμα πρέπει να έχει ως στόχο ένα ελάχιστο αριθμό 10-12 μελών ΔΕΠ και αντίστοιχα εργαστήρια και εργαστηριακό προσωπικό.

• Τα προγράμματα σπουδών πρέπει να ανταποκρίνονται σε γνωστικά αντικείμενα που να θεραπεύονται από προπτυχιακά προγράμματα σπουδών και να είναι γενικώς αποδεκτά ως τέτοια.

Στο Παράρτημα 6 αυτής της πρότασης παρατίθενται στοιχεία για τους νεοεισερχόμενους φοιτητές των τμημάτων της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών. Είναι εμφανές ότι:

• Οι βαθμολογικές επιδόσεις των νεοεισερχόμενων φοιτητών στα νέα τμήματα του Αγρινίου και του Πύργου έχουν εξαιρετικές διαφορές από τις επιδόσεις των υπολοίπων φοιτητών της Σχολής

• Ο αριθμός των εισακτέων δεν είναι ενδεικτικός του μεγέθους των τμημάτων Ιστορίας-Αρχαιολογίας και Μουσειολογίας.

• Οι νεοεισερχόμενοι φοιτητές και φοιτήτριες του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας είναι 70% των επιτυχόντων επειδή οι διαγραφές λόγω μετεγραφής είναι πολύ υψηλές. Από τους νεοεισερχόμενους αυτού του τμήματος μόνο 65% είναι ενεργοί 12 πρωτοετείς στις εξετάσεις, δηλαδή φοιτητές ή φοιτήτριες που συμμετείχαν σε έστω και μία εξέταση.

• Το τμήμα Μουσειολογίας δεν παρουσιάζει διαρροές επιτυχόντων διότι δεν υπάρχει αντίστοιχο τμήμα στις μετεγραφές. Από τους νεοεισερχόμενους αυτού του τμήματος μόνο 57% είναι ενεργοί πρωτοετείς στις εξετάσεις, δηλαδή φοιτητές ή φοιτήτριες που συμμετείχαν σε έστω και μία εξέταση.

Το ανθρώπινο δυναμικό (μέλη ΔΕΠ και εργαστηριακό προσωπικό) των τμημάτων Μουσειολογίας και Ιστορίας-Αρχαιολογίας είναι ολιγάριθμο και σε καμμία περίπτωση δεν μπορεί να υποστηρίξει τα βασικά μαθήματα των προγραμμάτων σπουδών.

Η απορρόφηση του Τμήματος Μουσειολογίας και η μεταφορά του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας στην Πάτρα θα επιτρέψουν σε μέλη ΔΕΠ άλλων τμημάτων της Σχολής να συμβάλλουν στο προπτυχιακό πρόγραμμα του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας μέχρι εξομαλύνσεως της ροής των φοιτητών και της προσθήκης μελών ΔΕΠ με συναφή γνωστικά αντικείμενα.

Πρόταση Αναδιοργάνωσης

Συνένωση του Τμήματος Μουσειολογίας με το Τμήμα «Ιστορίας-Αρχαιολογίας» με ονομασία Τμήμα «Ιστορίας-Αρχαιολογίας» και έδρα την Πάτρα.
Δομή της Σχολής μετά τις μεταβολές:
1. Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική, με έδρα την
Πάτρα
2. Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας, με έδρα την Πάτρα
3. Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, με έδρα την Πάτρα
4. Τμήμα Φιλολογίας, με έδρα την Πάτρα
5. Τμήμα Φιλοσοφίας, με έδρα την Πάτρα
6. Τμήμα Ιστορίας- Αρχαιολογίας, με έδρα την Πάτρα”.

πηγή: Agriniopress.gr