Η καλοήθης υπερτροφία προστάτου (ΚΥΠ) είναι η συχνότερη καλοήθης πάθηση που εμφανίζεται στους άνδρες μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς ο προστάτης φυσιολογικά αυξάνεται σε μέγεθος με το πέρασμα του χρόνου. Η σταδιακή αυτή διόγκωση μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία της ούρησης και να οδηγήσει σε συμπτώματα που επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής, καθιστώντας απαραίτητη την έγκαιρη αξιολόγηση.
Τι είναι ο προστάτης
Ο προστάτης αποτελεί βασικό αδένα του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος. Έχει μέγεθος όσο ένα κάστανο και βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη, περιβάλλοντας την ουρήθρα από όπου αποβάλλονται τα ούρα. Η λειτουργία του αφορά την παραγωγή προστατικού υγρού, το οποίο αποτελεί μέρος του σπέρματος και συμβάλλει στην ομαλή διαδικασία της εκσπερμάτισης.
Τι είναι η καλοήθης υπερτροφία προστάτου
Από την τρίτη έως τέταρτη δεκαετία της ζωής, ο προστάτης αρχίζει να αυξάνεται σταδιακά σε όλους τους άνδρες, με διαφορετικό ρυθμό στον καθένα. Όταν η διόγκωση φτάσει σε σημείο που πιέζει την ουρήθρα, η ροή των ούρων μειώνεται και η ούρηση γίνεται πιο αδύναμη και πιο αργή. Η καλοήθης υπερτροφία προστάτου (ΚΥΠ) δεν σχετίζεται με τον καρκίνο, αν και οι δύο καταστάσεις μπορεί να συνυπάρχουν. Η πίεση στην ουρήθρα προκαλεί αποφρακτικά συμπτώματα, ενώ οι αλλαγές στην ουροδόχο κύστη οδηγούν σε ερεθιστικά συμπτώματα.
Συμπτώματα της καλοήθους υπερτροφίας προστάτου
Η συχνότητα των συμπτωμάτων αυξάνεται με την ηλικία και αφορά μεγάλο ποσοστό ανδρών άνω των 50 ετών. Τα συμπτώματα μπορεί να επηρεάζουν την καθημερινότητα, οδηγώντας σε αποφυγή δραστηριοτήτων ή ακόμη και περιορισμό της πρόσληψης υγρών. Τα ενοχλήματα μπορεί να είναι συνεχόμενα, να επιδεινώνονται σταδιακά και να προκαλούν σημαντική δυσφορία.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται σε πλήρη κλινική αξιολόγηση από ουρολόγο. Περιλαμβάνει τη λήψη αναλυτικού ιστορικού, υπερηχογράφημα νεφρών, κύστης και προστάτη, μέτρηση ροής ούρων και δακτυλική εξέταση. Η μέτρηση του PSA συμβάλλει στη συνολική εκτίμηση, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί κυστεοσκόπηση για άμεση επισκόπηση του κατώτερου ουροποιητικού.
Επιπλοκές εάν δεν αντιμετωπιστεί
Η καθυστέρηση στη θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές καταστάσεις όπως οξεία ή χρόνια κατακράτηση ούρων, συχνές ουρολοιμώξεις, αιματουρία, δημιουργία λίθων στην ουροδόχο κύστη και σε προχωρημένες περιπτώσεις νεφρική ανεπάρκεια. Η έγκαιρη αντιμετώπιση προλαμβάνει τις επιπλοκές και διασφαλίζει καλύτερη ποιότητα ζωής.
Θεραπευτικές επιλογές
Ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, ο ουρολόγος προτείνει είτε παρακολούθηση και φαρμακευτική αγωγή είτε χειρουργική αντιμετώπιση. Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, όπως η μέθοδος TURis, η REZUM και η HOLEP, προσφέρουν αποτελεσματική και ασφαλή αφαίρεση του προστατικού αδενώματος. Η TURis αποτελεί σύγχρονη εξέλιξη της παραδοσιακής TURP και προσφέρει μειωμένη απώλεια αίματος, άριστη αιμόσταση και ταχύτερη αποκατάσταση, ακόμη και σε μεγάλους προστάτες.
Μετεγχειρητική πορεία και προσδοκίες
Η ανάρρωση είναι συνήθως ταχεία, με τον ασθενή να επιστρέφει σύντομα στις δραστηριότητές του. Ο καθετήρας αφαιρείται την επόμενη ημέρα, ενώ για λίγες ημέρες συστήνεται αυξημένη κατανάλωση υγρών και αποφυγή ερεθιστικών ουσιών. Η σεξουαλική λειτουργία παραμένει φυσιολογική, με μοναδική αλλαγή την παλίνδρομη εκσπερμάτιση, η οποία δεν επηρεάζει τη λειτουργικότητα ή την αίσθηση του οργασμού.
Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με τον Χειρουργό Ουρολόγο Δρ. Μιχάλη Κουμεντάκη.