Τα φωτοβολταϊκά συστήματα θεωρούνται μια από τις πιο αξιόπιστες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με χαμηλό λειτουργικό κόστος και μεγάλη διάρκεια ζωής, προσφέρουν σημαντική εξοικονόμηση σε βάθος χρόνου.
Ωστόσο, για να λειτουργούν αποδοτικά και να αποδίδουν τα μέγιστα, χρειάζονται τακτική συντήρηση. Το κόστος συντήρησης φωτοβολταϊκών είναι μικρό σε σχέση με τα οφέλη που αποφέρουν, αλλά αποτελεί παράγοντα που πρέπει να υπολογιστεί από την αρχή.
Παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος
Το συνολικό κόστος συντήρησης δεν είναι σταθερό· εξαρτάται από διάφορους παράγοντες:
- Μέγεθος εγκατάστασης: Όσο μεγαλύτερο το σύστημα, τόσο περισσότερη εργασία και χρόνος απαιτούνται για έλεγχο και καθαρισμό.
- Τύπος φωτοβολταϊκών: Τα επίγεια συστήματα μπορεί να χρειάζονται πιο συχνό καθαρισμό λόγω σκόνης ή βλάστησης.
- Περιβαλλοντικές συνθήκες: Σε περιοχές με πολλή σκόνη, γύρη ή θαλάσσια αλμύρα, οι επιφάνειες λερώνονται γρηγορότερα.
- Εξοπλισμός και τεχνολογία: Προηγμένα inverter ή συστήματα παρακολούθησης μπορεί να απαιτούν επιπλέον ελέγχους.
Καθαρισμός πάνελ – το βασικότερο κόστος
Η πιο συχνή ανάγκη συντήρησης είναι ο καθαρισμός των πάνελ. Η σκόνη, τα φύλλα, τα περιττώματα πουλιών και άλλοι ρύποι μειώνουν την απόδοση, εμποδίζοντας την ηλιακή ακτινοβολία να απορροφηθεί πλήρως.
Ένας καθαρισμός 2–3 φορές τον χρόνο είναι αρκετός στις περισσότερες περιοχές, με κόστος που κυμαίνεται περίπου από 1–2 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο πάνελ. Σε μεγάλες εγκαταστάσεις, το ποσό υπολογίζεται ανά κιλοβάτ εγκατεστημένης ισχύος.
Έλεγχος inverter και καλωδιώσεων
Το inverter είναι η «καρδιά» του συστήματος, καθώς μετατρέπει τη συνεχόμενη τάση σε εναλλασσόμενη. Ο τακτικός έλεγχος της λειτουργίας του διασφαλίζει ότι η εγκατάσταση αποδίδει σωστά.
Παράλληλα, οι καλωδιώσεις πρέπει να ελέγχονται για φθορές, διάβρωση ή χαλάρωση συνδέσεων. Αυτές οι εργασίες συνήθως περιλαμβάνονται σε ετήσιο συμβόλαιο συντήρησης με κόστος από 100 έως 300 ευρώ ετησίως, ανάλογα με το μέγεθος του συστήματος.
Προληπτικοί έλεγχοι
Εκτός από τον καθαρισμό, προτείνεται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο να γίνεται ένας πλήρης τεχνικός έλεγχος. Αυτός περιλαμβάνει θερμογραφία πάνελ για τον εντοπισμό βλαβών, έλεγχο στήριξης, ασφαλειών και γειώσεων.
Ένα τέτοιο service προλαμβάνει βλάβες που θα μπορούσαν να μειώσουν την απόδοση ή να δημιουργήσουν κινδύνους. Το κόστος κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 150–500 ευρώ για μικρές και μεσαίες εγκαταστάσεις.
Συνολικό κόστος σε βάθος χρόνου
Για ένα τυπικό οικιακό σύστημα 5–10 kWp, το ετήσιο κόστος συντήρησης μπορεί να κυμανθεί από 150 έως 300 ευρώ. Σε μεγαλύτερες επαγγελματικές εγκαταστάσεις, το κόστος αυξάνεται αλλά παραμένει μικρό ποσοστό σε σχέση με την εξοικονόμηση που προσφέρει η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε διάστημα 20–25 ετών, η συνολική δαπάνη συντήρησης είναι πολύ χαμηλότερη από τα οφέλη που αποφέρει το σύστημα.
Γιατί δεν πρέπει να παραλείπεται
Η παράλειψη συντήρησης μπορεί να μειώσει την απόδοση ενός φωτοβολταϊκού συστήματος έως και 20%. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερους λογαριασμούς ρεύματος και καθυστέρηση στην απόσβεση της επένδυσης. Επιπλέον, μικρές βλάβες που δεν αντιμετωπίζονται έγκαιρα μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλότερα κόστη επισκευής στο μέλλον.
Συμπέρασμα
Η συντήρηση φωτοβολταϊκών έχει σχετικά χαμηλό και απολύτως δικαιολογημένο κόστος, σε σχέση με τα οφέλη. Με τακτικό καθαρισμό, ελέγχους inverter και προληπτικό service, εξασφαλίζεται η μέγιστη απόδοση του συστήματος και η μακροχρόνια προστασία της επένδυσης.
Η σωστή φροντίδα δεν αποτελεί περιττό έξοδο, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση για να απολαμβάνετε χαμηλότερους λογαριασμούς ρεύματος και ενεργειακή ανεξαρτησία για πολλά χρόνια.