Γράφουν οι: Αναστασία Μαυρομάτη
(4ετής φοιτήτρια, Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών)
και Γρηγόρης Τσίγκας
(Αναπληρωτής καθηγητής καρδιολογίας, Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών)
Τα τελευταία χρόνια, το ηλεκτρονικό τσιγάρο (vape) και το άτμισμα (πχ. IQOS) έχουν γίνει δημοφιλείς εναλλακτικές λύσεις για τους καπνιστές που αναζητούν έναν διαφορετικό τρόπο κατανάλωσης νικοτίνης.
Παρότι συχνά προωθούνται ως λιγότερο βλαβερά από το παραδοσιακό τσιγάρο, οι επιπτώσεις τους στην υγεία παραμένουν αντικείμενο έρευνας και ανησυχίας.
Τι είναι το Ηλεκτρονικό Τσιγάρο και το IQOS;
- Ηλεκτρονικό τσιγάρο: Μια συσκευή που θερμαίνει υγρά αναπλήρωσης (τα οποία περιέχουν νικοτίνη, προπυλενογλυκόλη, γλυκερίνη και αρωματικές ουσίες) και παράγει ατμό που εισπνέει ο χρήστης.
- Άτμισμα: Μια συσκευή θέρμανσης καπνού που ζεσταίνει ειδικές ράβδους καπνού (πχ.HEETS, TERREA κλπ.) χωρίς να τις καίει, μειώνοντας έτσι την έκθεση σε επιβλαβείς ουσίες που παράγονται από την καύση του τσιγάρου.
Και οι δύο αυτές επιλογές θεωρούνται εναλλακτικές στο κάπνισμα, όμως δεν είναι απαλλαγμένες από κινδύνους.
Μειωμένη Βλάβη, αλλά Όχι Ακίνδυνες Λύσεις
Οι κατασκευαστές των προϊόντων αυτών ισχυρίζονται ότι μειώνουν την έκθεση του χρήστη σε τοξικές ουσίες. Παρόλα αυτά, οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.
- Αναπνευστικά Προβλήματα
- Το ηλεκτρονικό τσιγάρο μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στους πνεύμονες λόγω της εισπνοής χημικών ουσιών και αρωμάτων. Σε σύγκριση με το παραδοσιακό τσιγάρο, το οποίο περιέχει πάνω από 7.000 τοξικές ουσίες, το ηλεκτρονικό τσιγάρο περιλαμβάνει λιγότερες βλαβερές ενώσεις. Ωστόσο, η εισπνοή αρωματικών χημικών και άλλων ουσιών που περιέχονται στα υγρά αναπλήρωσης μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία.
- Το άτμισμα (πχ. IQOS), αν και δεν καίει τον καπνό, εξακολουθεί να παράγει ουσίες που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά το αναπνευστικό σύστημα.
- Καρδιαγγειακοί Κίνδυνοι
- Η νικοτίνη, κοινό συστατικό και στα δύο προϊόντα, αυξάνει την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό, επιβαρύνοντας το καρδιαγγειακό σύστημα.
- Μελέτες δείχνουν ότι το IQOS μπορεί να προκαλέσει αγγειοσυστολή, αυξάνοντας τον κίνδυνο για καρδιακά προβλήματα.
- Κίνδυνος Εξάρτησης
- Η νικοτίνη είναι άκρως εθιστική και οι δύο εναλλακτικές (ηλεκτρονικό τσιγάρο ή άτμισμα) δεν μειώνουν απαραίτητα την εξάρτηση από αυτή.
- Πολλοί χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου καταλήγουν να καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες νικοτίνης λόγω της ευκολίας χρήσης των συσκευών.
- Άγνωστες Μακροχρόνιες Επιπτώσεις
- Οι συσκευές αυτές είναι σχετικά νέες στην αγορά, και δεν υπάρχουν ακόμα σαφή δεδομένα για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις τους στην υγεία.
- Υπάρχουν ενδείξεις ότι η συνεχής χρήση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών.
Συμπέρασμα: Είναι Πραγματικά Ασφαλέστερα;
Το ηλεκτρονικό τσιγάρο και το άτμισμα προσφέρουν μια εναλλακτική στο παραδοσιακό κάπνισμα, αλλά δεν είναι εντελώς ακίνδυνα. Μπορεί να μειώνουν ορισμένους κινδύνους σε σχέση με το κάπνισμα, αλλά εξακολουθούν να έχουν επιπτώσεις στην υγεία, ειδικά στο καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα.
Η καλύτερη επιλογή για τη βελτίωση της υγείας είναι η πλήρης διακοπή της νικοτίνης και η αποφυγή κάθε είδους καπνίσματος ή ατμίσματος.
Για όσους θέλουν να διακόψουν το κάπνισμα, υπάρχουν εναλλακτικές μέθοδοι όπως φαρμακευτικές αγωγές και προγράμματα απεξάρτησης, που μπορούν να προσφέρουν μια πιο ασφαλή και μακροπρόθεσμη λύση. Η καλύτερη επιλογή παραμένει η πλήρης διακοπή της νικοτίνης με τη βοήθεια ειδικών υγείας.
