Δύο εγκληματικές οργανώσεις διεθνικού χαρακτήρα που δραστηριοποιούνταν συστηματικά στην αρχαιοκαπηλία εξαρθρώθηκαν μετά από μεθοδική και πολύμηνη έρευνα της Υποδιεύθυνσης Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Πατρών, με τη συνδρομή πλήθους αστυνομικών υπηρεσιών ανά την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Στο πλαίσιο ευρείας κλίμακας αστυνομικής επιχείρησης, που πραγματοποιήθηκε στις 23 Ιουνίου 2025, συνελήφθησαν συνολικά 39 άτομα, μεταξύ των οποίων και στο Μεσολόγγι, ενώ κατασχέθηκαν 1.800 αρχαία αντικείμενα. Σημαντικό μέρος των ευρημάτων εντοπίστηκε στη Γερμανία.

Η διερεύνηση της υπόθεσης είχε διακρατικές διαστάσεις: εστάλη αίτημα δικαστικής συνδρομής στις ΗΠΑ και ενεργοποιήθηκε Ευρωπαϊκή Εντολή Έρευνας μέσω Eurojust στη Γερμανία. Παράλληλα, έγινε άρση τραπεζικού απορρήτου και δεσμεύθηκαν σημαντικά χρηματικά ποσά.

Η δομή των εγκληματικών οργανώσεων

Α’ Εγκληματική Οργάνωση

Απαρτιζόταν από 36 μέλη, από τα οποία 32 συνελήφθησαν στην Ελλάδα, ενώ τέσσερα ακόμη αναζητούνται σε Ελλάδα και Γερμανία. Η δράση τους εκτείνεται από το 2022, με διεθνή χαρακτήρα και οργανωμένη ιεραρχική δομή.

Η οργάνωση δρούσε σε τρία ιεραρχικά επίπεδα:

  • Στο χαμηλότερο επίπεδο, μέλη διενεργούσαν παράνομες ανασκαφές με τη χρήση ανιχνευτών μετάλλων.
  • Στο μεσαίο επίπεδο, μεσάζοντες εκτιμούσαν την αξία των ευρημάτων και αναλάμβαναν τη διακίνηση.
  • Στο ανώτερο επίπεδο, βασικά μέλη με εξειδικευμένες γνώσεις διακινούσαν τα ευρήματα σε οίκους δημοπρασιών του εξωτερικού.

Αποκαλύφθηκε ότι μέσω Ελλήνων συνεργών, αρχαία αντικείμενα εξάγονταν παράνομα και διοχετεύονταν σε γνωστούς δημοπρατικούς οίκους στη Γερμανία και τις ΗΠΑ. Ένας από τους βασικούς εμπλεκομένους εργαζόταν σε τέτοιο οίκο, ενώ είχε στο παρελθόν συλληφθεί για παρόμοια αδικήματα στην Ελλάδα.

Η δράση τους περιλαμβάνει τουλάχιστον 130 αξιόποινες πράξεις σε βάρος της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Β’ Εγκληματική Οργάνωση

Αποτελούνταν από 10 μέλη, εκ των οποίων 7 συνελήφθησαν στην Ελλάδα. Η δράση της εντοπίζεται από τον Δεκέμβριο του 2023 κυρίως σε Μακεδονία και Θράκη. Τα μέλη συγκέντρωναν αρχαιότητες και μέσω του αρχηγού της οργάνωσης τις διοχέτευαν στο εξωτερικό, σε δύο οίκους δημοπρασιών. Η δράση τους συνδέεται με 49 αξιόποινες πράξεις.

Κατασχεθέντα αντικείμενα και ευρήματα

Στην κατοχή των εμπλεκομένων βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:

  • 1.800 αρχαιολογικά ευρήματα, μεταξύ των οποίων αρχαία νομίσματα, ζωόμορφα και ανθρωπόμορφα ειδώλια, προσωπείο και περικεφαλαία. Από αυτά, 800 βρέθηκαν στη Γερμανία.
  • 8 όπλα (πιστόλια, περίστροφα, πολεμικά και κυνηγετικά).
  • 1.300 φυσίγγια διαφόρων διαμετρημάτων.
  • 80.000 ευρώ μετρητά και 135.000 ευρώ δεσμευμένα σε τραπεζικούς λογαριασμούς.
  • 1 τραπεζική θυρίδα.
  • 46 συσκευές ανίχνευσης μετάλλων.
  • 10 οχήματα που χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά ή τις ανασκαφές.

Τα ευρήματα εξετάζονται μακροσκοπικά από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης για την τεκμηρίωση της αρχαιολογικής τους αξίας.

Οι κατηγορίες και η δικαστική πορεία

Σε βάρος των συλληφθέντων έχουν σχηματιστεί δικογραφίες για πληθώρα κακουργηματικών πράξεων, όπως:

  • Συγκρότηση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση.
  • Υπεξαίρεση και διακίνηση αρχαίων μνημείων.
  • Παράνομες ανασκαφές και έρευνες.
  • Χρήση ανιχνευτών μετάλλων χωρίς άδεια.
  • Νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.
  • Παράβαση της νομοθεσίας περί όπλων.

Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, ενώ η προανάκριση συνεχίζεται σε Ελλάδα και εξωτερικό.